به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش‌بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، مجله تصویری «چرخ» مهم‌ترین رویدادهای علم و فناوری و مسائل روزمره زندگی را با نگاهی تخصصی و به‌زبانی ساده و با حضور کارشناسان، اساتید دانشگاه و نخبگان بررسی و واکاوی می‌کند. با توجه به هفته ترویج علم به سراغ دست اندرکاران این برنامه رفته‌ایم.
برنامه چرخ به عنوان یک برنامه علمی و بروز روزهای یکشنبه، دوشنبه و سه‌شنبه، ساعت ۱۹ به‌صورت زنده از شبکه ۴ سیما پخش می‌شود. مجری «چرخ» حافظ آهی است و محمد جباری سردبیری برنامه و الهه بهبودی تهیه‌کنندگی «چرخ» را بر عهده دارند.
در بخش دوم با مجری این برنامه آقای حافظ آهی به گفتگو نشستیم.
آنا: جناب آقای حافظ آهی تجربه اجرا در برنامه علمی، اولین بار بود؟
حافظ آهی: خیر، قبل از اینکه بخواهم با گروه چرخ همکاری کنم فکر می‌کنم از سال 85، برنامه‌سازی علمی را در صدا و سیما شروع کردم. ابتدا در رادیو، بعد در تلویزیون. بیشتر برنامه‌هایی که خودم اجرا می‌کردم برنامه‌هایی بودند که سازنده‌اش نیز خودم بود.
آنا: به حوزه علمی علاقه‌مند بودید؟
حافظ آهی: بله. البته من همکاریم با صدا و سیما را از قبل‌تر شروع کرده بودم ولی فکر می‌کنم از سال 85 مشخصاً به برنامه‌سازی علمی روی آوردم و بیش از یک دهه است در این حوزه فعالیت می‌کنم. یعنی دیگر غیر از برنامه‌سازی در حوزه علم، کار دیگری نکردم. برنامه چرخ یکی از اولین و شاید معدود همکاری‌های من به‌عنوان مجری با تهیه‌کننده و سردبیری است که خودم نیستم.
آنا: تفاوت این تجربه با تجربه‌های قبلی چیست؟
حافظ آهی: برای من یک تجربه خیلی خوبی است چراکه دارم با یک تیمی کار می‌کنم که نگاهش کاملاً با نگاه من متفاوت است. بحث این نیست که چی درست است چی غلط، بحث سلیقه است. یعنی من به‌عنوان یک مجری که در این برنامه هستم، سلیقه‌های مختلف را در برنامه‌های مختلف دارم سعی می‌کنم که یاد بگیرم و هضم‌شان کنم. و خیلی خوب است چون بالاخره این تفاوت‌ها باعث تکامل می‌شود.
آنا: حالا این تفاوت‌ها را در چه حوزه‌ای می‌بینید، یعنی نگاه متفاوت برنامه چقدر با نگاه قبلی خودتان بیشتر در چه حوزه‌ای بوده است؟
حافظ آهی: فکر می‌کنم که هدف من یا دوستانم این نیست که بیاییم در برنامه مثلاً اگر 45 دقیقه آنتن داریم درباره این صحبت کنیم که فلان محقق در فلان دانشگاه موفق شد که فلان کار را انجام دهد. این یک خبر است که می‌تواند ارزش خبری داشته باشد اما آن چیزی که برای من مفید است، این نیست، بلکه نگاه علمی است که باید به من منتقل شود. وقتی نگاه علمی به مخاطب منتقل می‌شود، طبیعتاً نگاه مخاطب تربیت علمی می‌شود و باعث می‌شود خیلی از موارد شبه علم، خرافات علمی و کج‌فهمی‌های علمی را دیگر حالا لازم نباشد دائرة‌المعارف به دست بگیریم و دانه دانه ورق بزنیم و تطبیق بدهیم. در واقع مخاطب نگاهی پیدا می‌کند که نگاه او می‌تواند با آن خرافه،شبهه یا هر چیز دیگر مقابله کند.
آنا: شما به‌عنوان مجری و آن کسی که در واقع در ویترین برنامه حضور دارید آیا در شبکه‌های اجتماعی شخصی‌تان بازخورد می‌گیرید؟
حافظ آهی: حتماً همین‌طور است. هر چقدر برنامه چالشی‌تر باشد، درگیری‌های خارج از فضای برنامه هم بیشتر می‌شود که خب بیشتر آن در فضای مجازی است. اجازه بدهید یک مثالی بزنم، قبل از اینکه هر برنامه‌ای پخش شود ما در شبکه‌های اجتماعی تبلیغ آن برنامه را می‌کنیم و خیلی وقت‌ها من خودم در برنامه از مخاطب خواهش می‌کنم که برود در صفحه اینستاگرام به‌صورت کامنت پای پست‌ها در مورد آن نظر بدهد و سؤال کندکه بتوانیم به‌صورت مستقیم با مخاطبان در ارتباط باشیم. برای مثال به‌مناسبت پنجاهمین سالگرد سفر انسان به ماه برنامه‌مان را به این موضوع اختصاص دادیم. بیشتر سؤال‌ها به‌طور ناراحت‌کننده‌ای این بود که آیا واقعاً ما رفتیم یا نرفتیم؟ می‌دانید مسئله نگاه غیر تخصصی به این موضوع است. یعنی وقتی منِ غیرمتخصص می‌آیم در یک برنامه دیگر و در یک شبکه دیگر، در این باره صحبت می‌کنم که چه‌کسی گفته آمریکایی‌ها به ماه رفته‌اند؟ برای اینکه فقط صرفاً یک نگاه سیاسی افراطی خاصی را دارم، این مسئله روی ذهن مخاطبان تاثیر می‌گذارد.
آنا: خط خبری روس‌ها و آلمانی‌ها بود.
حافظ آهی: نه، روس‌ها هم پذیرفته‌اند. همان موقع یک عده‌ای ایده تئوری توطئه را مطرح کردند که چنین اتفاقی نیفتاده و آمریکایی‌ها به ماه سفر نکرده‌اند. ولی درکل ما نگاه درستی نداریم. حالا اینجا اصلاً بحث علمی نیست که بخواهیم در این باره صحبت کنیم چرا این نگاه غلط است و نگاه درست چه هست؟ بحث این است به‌جای اینکه سؤال منِ مخاطب این باشد که چطور این جاه‌طلبی در من به وجود آمد که بگویم آقا من می‌خواهم بروم روی ماه بنشینم، حالا موفق شوم یا نشوم. به جای این سؤال، سؤال من باید این باشد که آمریکایی‌ها دروغ گفتند یا خیر. می‌خواهم بگویم وقتی که ما نتوانیم نگاه‌های دیگر، نگاه‌های حاشیه‌ای و حتی سیاست را از نگاه علمی جدا کنیم، آن‌وقت این وضعیت پیش می‌آید.
انتهای پیام/
