باید نگرش بنگاهی به دانشگاه را کنار بگذاریم

به گزارش حوزه علم، فناوری و دانش‌بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، نخستین همایش ملی مطالعات فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی، علم و فناوری یادمان دکتر محمدامین قانعی‌راد پیش از ظهر امروز در محل پژوهشگده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با حضور اساتید برجسته آغاز به کار کرد.

رضا صمیم در پنلی با نام «تفسیری جامعه‌ پدیدارشناسانه از دانشگاه ایرانی به مثابه امکانی برای تجربه آزادی» گفت: تاریخی که دانشگاه ایرانی از سر گذرانده قابل دفاع است و البته تهاجم به دانشگاه امر تازه‌ای نیست. از همان ابتدای شکل‌گیری این نهاد علمی دو دسته به آن حمله کردند. یکی سنت‌گرایان و دیگری روشنفکرانی که این نهاد را به رسمیت نمی‌شناختند.
 
عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی افزود: نمونه‌هایی از این حمله را به‌عنوان نمونه از قلم کسانی مانند عباس اقبال آشتیانی در اوایل دهه سی می‌توانیم بخوانیم. نسل اول اساتید دانشگاه نظیر بدیع‌الزمان فروزانفر وکاظم عصار نیز اعتقادی به دانشگاه نداشتند و به دیده تحقیر با آن مواجه می‌شدند. این روند تا کنون ادامه داشته و امروز هم کسانی مانند سیدجواد طباطبایی و دیگرانی که در پی شکل‌دهی به آکادمی موازی هستند چنین مواجهه‌ای با دانشگاه دارند. دانشگاه از حیث شکل دادن به یک هویت مدرن قابل دافاع است.
 
وی گفت: برای گذار از وضع موجود ابتدا باید گروه‌های ذی‌نفعی که خواهان دانشگاه هستند را بشناسیم. دولت، خانواده و فرزندان سه گروه ذی‌نفع هستند که هر یک به دلایلی متمایل به حفظ نهاد دانشگاه هستند. پیمایش‌های موجود نشان می‌دهد که حدود 70 درصد جوانان هنوز معتقدند که اگر به عقب برگردند همچنان تحصیل در دانشگاه را انتخاب می‌کنند و این نمودی از تمایل به دانشگاه در میان جوانان است.
 
صمیم در ادامه عنوان کرد: خواستنی شدن دانشگاه نزد دولت و خانواده دلیل مناسبی برای دفاع از دانشگاه نیست ولی میل جوانان به دانشگاه بهترین دلیل برای دفاع از آن است. دانشگاه تنهایی جایی است که برای فردی که تازه به جوانی پا گذاشته تجربه آزادی را فراهم می‌سازد. دانشگاه فضایی است که امکان عملی بیرون آمدن از ساختارهای انقیادآور را فراهم می‌سازد و برخی مخالفان دانشگاه، مخالفان این آزادی هستند.
 
سخنران دیگر این پنل نسرین نورشاهی بود که در این نشست گفت: انتقاداتی که به دانشگاه در حال حاضر صورت می‌گیرد در این زمینه است که دانشگاه در خدمت جامعه نیست و در برج عاج خود مانده است. تغییر نگاه به دانشگاه اجتناب ناپذیر است اما این نباید از بیرون به دانشگاه تحمیل شود. خود دانشگاهیان می‌دانند که نیاز به تغییر و تحمیل تغییر از بیرون معنا دار نیست. از اساس اولین‌بار این دانشگاهیان بودند که گفتند دانشگاه باید از برج عاج روشنفکری به کف جامعه بیاید.
 
به گفته این پژوهشگر دانشگاه متوجه شده است که به جای دولت باید حواسش متوجه ذی‌نفعان بیرونی باشد یکی از دغدغه‌های دانشگاه اکنون این است که وجه‌اش در افکار عمومی چگونه است. اگر اجازه دهیم تغییر دانشگاه درونزا باشد موفق می‌شویم و گرنه راه به ترکستان می‌بریم.
 
همچنین سخنران بعدی نشست وحید احمدی پژوهشگر و استاد دانشگاه نیز با تأکید بر اینکه ما در وضعیتی پارادوکسیکال به سر می‌بریم گفت: باید نگرش بنگاهی به دانشگاه را کنار بگذاریم و به اقتضائات حضور دانشگاه در یک ساخت حکمرانی خوب تن بدهیم.

انتهای پیام/ 4133