دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
08 آبان 1398 - 10:38
آنا گزارش می‌دهد؛

سناریوهای پس از استعفای نخست‌وزیر لبنان/ حریری بار ناآرامی‌ها را بر دوش که می‌اندازد؟

نخست‌وزیر مستعفی لبنان مسئول آثار و تبعات رفتارهای مخرب سیاسی-امنیتی، فرار از انجام وظایف قانونی و پاسخگویی به مطالبات مردم است و استعفای وی می‌تواند زمینه‌ساز بروز بحران‌های احتمالی ناشی از خلاء قدرت در این کشور باشد و سوال اساسی اینجاست که حریری با این اقدام می‌خواهد بار ناآرامی‌های کشور را بر دوش چه کسی بیاندازد؟
کد خبر : 442663
adcdf768e4.jpg

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا-مجتبی اسماعیلی: سعد حریری، نخست‌وزیر لبنان روز گذشته و در سیزدهمین روز از اعتراضات مسالمت‌آمیز مردم به وضعیت بد اقتصادی و معیشتی و نیز فساد موجود در میان برخی مسئولان دولتی استعفای خود را تقدیم میشل عون، رئیس‌جمهور این کشور کرد. اگر بخواهیم نگاهی کلی به موضوع داشته باشیم، به نظر می‌آید سعد حریری میان گزینه‌های موجود فرا روی خود که بهترین آن ایستادگی در برابر مشکلات و حل آنها بود، فرار از پذیرش مسئولیت و گام برداشتن در مسیر حل مشکلات را انتخاب کرده است؛ موضوعی که می‌تواند بر دامنه بحران موجود در لبنان که ریشه‌ای خارجی دارد، بیفزاید. در این میان برخی رسانه‌های وابسته به عربستان و ارتجاع عربی تلاش می‌کنند این اقدام نابهنگام حریری را «شجاعانه» و از سر دلسوزی جلوه دهند و این‌گونه القا کنند که نخست‌وزیر لبنان تلاش می‌کند تا با وجود برخی ریشه‌های طایفه‌گری از بروز جنگ داخلی در داخل کشور جلوگیری کند. 



میشل عون باز هم از «حزب باد بودن» حریری ضربه خورد و همچون سال گذشته شوکه شد. این شوکه شدن را می‌توان در تصاویر مخابره شده از بیروت و هنگام استعفای حریری دریافت که با سردی از نخست‌وزیر استقبال کرد



دامن زدن رسانه‌های مرتجع عربی به این گزینه از قبل نیز قابل پیش بینی بود؛ چه اینکه آنها همین خط مشی را در عراق نیز دنبال کرده‌اند و در تلاش هستند تا با پررنگ کردن موضوع «طایفه‌گری» آن را مشکلی لاینحل جلوه دهند و به این وسیله مردم را نسبت به دولت و حاکمیت لبنان و البته عراق دلسرد کنند. وقتی صحبت از لبنان و عراق به میان می‌آید ناخودآگاه می‌توان سیگنال‌های سرویس‌های جاسوسی عربستان را در این کشورها احساس کرد؛ چه اینکه عوامل مزدور و نفوذی این کشور در تلاش هستند تا پس از سیلی خوردن‌های مکرر از محور مقاومت در ایران، سوریه و یمن، عراق و لبنان را به عنوان دو بال اصلی این محور نشانه‌ روند و از تأثیرات جریانهای مقاومت حزب‌الله در این دو کشور بکاهند. 


حریری باز هم ربوده شد!


در بحبوحه تنش‌آفرینی جریان‌های نفوذی سرویس‌های اطلاعاتی محور عبری-عربی-غربی در داخل لبنان که با هدف به انحراف کشاندن اعتراضات مسالمت‌آمیز مردم هم‌قسم شده‌اند، استعفای سعد حریری را می‌توان به ربوده شدنش در سال گذشته میلادی تشبیه کرد؛ زمانی که محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان وی را به ریاض کشاند و در حالی که هیچ‌کس حتی میشل عون انتظار نداشت، نخست‌وزیر لبنان استعفایش را تحت لابی‌های فشار سعودی اعلام کرد.


سعد الحریری


استعفای روز گذشته سعد حریری تداعی‌گر چنین رویدادی بود؛ با این تفاوت که دیگر مأموران امنیتی سعودی در ریاض وی را از خواب بلند نکردند تا برای یک مأموریت از پیش تعریف نشده به کاخ پادشاهی بکشانند، برایش لباس رسمی بیاورند و محبورش کنند در مقابل دوربین‌ رسانه‌های سعودی استعفا دهد. سعودی‌ها این‌بار با کمک لابی فشار صهیونیستی که حزب‌الله لبنان را هدف قرار داده‌اند و می‌خواهند قدرت جریان مقاومت را در لبنان کاهش دهند، سعد حریری را وادار کرده‌اند تا برای متهم کردن حزب‌الله به دست داشتن در ناآرامی‌ها از سمت خود استعفا دهد. آنها این‌بار حریری را در بیروت ربودند تا با سست شدن رکن اصلی جامعه لبنان (رئیس‌جمهور) مردم دچار یأس شوند و دامنه ناآرامی‌ها گسترده‌تر شود.


میشل عون در تلاش برای برقراری ثبات در لبنان


کمتر کسی در لبنان است که از خاطر برده باشد حریری سال گذشته تا روز قبل از استعفای اجباری‌اش در ریاض خواستار تشکیل دولت و برقراری ثبات در لبنان بود، حال باید پرسید چه شده است که نخست‌وزیر لبنان که از روز نخست اعتراضات، بارها موضوع استعفا را رد کرده بود، به ناگاه تصمیم گرفت استعفایش را تسلیم عون کند. حتی سخنان تلویزیونی‌اش بسیار به سخنرانی خشک و تصنعی سال گذشته در کاخ پادشاهی عربستان شباهت دارد که یک عبارت را تکرار کرد و گفت «تلاش‌هایم به بن‌بست خورده است و ناچار به استعفا شده‌ام». در این تحولات می‌توان به‌خوبی دستان پشت پرده سعودی‌ها را مشاهده کرد.


سعد الحریری - میشل عون


میشل عون باز هم از «حزب باد بودن» حریری ضربه خورد و همچون سال گذشته شوکه شد. این شوکه شدن را در تصاویر مخابره شده از بیروت و هنگام تحویل استعفای حریری می‌توان دریافت که با سردی از نخست‌وزیر استقبال کرد. با وجود این، عون همچون گذشته وی را به صبر فراخواند و تاکنون به این درخواست پاسخ مثبت یا منفی نداده است. شاید نخست‌وزیر لبنان به دنبال تدبیر موضوع است تا برای برقراری ثبات در کشورش زمان بخرد و در این بزنگاه تاریخی به رایزنی‌هایش با جریان‌های سیاسی برجسته لبنان همچون حزب‌الله، جنبش امل و ... ادامه دهد.


«جونی منیر»، کارشناس لبنانی درباره تحولات این کشور می‌گوید: عربستان و برخی طرف‌های داخلی از استعفای سعد حریری از نخست‌وزیری حمایت می‌کنند. همچنین اقدام بحرین و عربستان در بیرون بردن اتباع خود از لبنان حامل برخی معانی و پیام‌هایی با مضمون نارضایتی از حریری و نیز اعمال فشار بر حزب‌الله و ایران است.


حزب‌الله لبنان مخالف استعفا؛ حامی ثبات


آمریکا و رژیم صهیونیستی بی‌صبرانه منتظرند تا لبنانی غرق در آشوب و جنگ داخلی را از نزدیک مشاهده کنند و برای نیل به این مقصود شوم از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کنند. در این میان سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله در سخنرانی چندی پیش خود به مناسبت روز اربعین در بعلبک با هشدار درباره احتمال وقوع جنگ داخلی گفت: ما از استعفای حکومت فعلی حمایت نمی‌کنیم. اگر حکومت استعفا دهد باید یک یا دو سال وقت و هزینه گذاشت تا حکومتی جدید تشکیل شود در حالی که فرصت نداریم. جریان‌های سیاسی که به دنبال جریان تکنوکرات هستند، می‌خواهند حکومت استعفا دهد. معتقدیم همین حکومت بماند و از گذشته درس بگیرد و جهادی عمل کند. 


سیدحسن نصرالله


سید مقاومت لبنان تصریح کرد: اگر حکومت فعلی ناتوان است، سخت است بتوانیم حکومت جدیدی بیابیم که مشکلات را حل کند. همین حکومت سه چهار روز برود پشت درهای بسته و تصمیم درست بگیرد، تصمیمی که به شجاعت ملی نیاز دارد.


وی افزود: ما درد تظاهرکنندگان را می‌فهمیم و پیامشان به حاکمیت رسید و آنها مالیات را در مدت چند ساعت برداشتند. این یک دستاورد است و کسی نگوید متعلق به فلان دستگاه است. ما همه در یک کشتی هستیم. باید درست رفتار و به گونه‌ای عمل کنیم که همه درک کنند کشور رو به آرامی است.


بر این اساس، مردم از تظاهرات مسالمت‌آمیز و ضد فساد دولتی خود تا تحقق مطالباتشان دست برنمی‌دارند؛ مطالباتی که در رأس آنها مجازات مسئولان فاسد و انجام اصلاحات حکومتی است. مردم می‌خواهند پول‌ها و سرمایه‌هایشان را که بانک‌ها بلعیده‌اند، باز پس دهند و سرمایه‌هایشان به خزانه دولت بازگردد و استقلال و وحدت بر حکومت لبنان حکم‌فرما شود.


سرنوشت لبنان پس از استعفای حریری


اگر بگوییم وضعیت لبنان پس از استعفای حریری روی لبه تیغ قرار گرفته است، سخنی به گزافه نگفته‌ایم؛ چه اینکه بسیاری از طرف‌های داخلی، خارجی، منطقه‌ای و بین‌المللی وجود دارند که نمی‌خواهند لبنان رنگ امنیت و ثبات به خود بگیرد و هدفشان ضربه زدن به حزب‌الله است، جریانی مردمی که به تعبیر سیدحسن نصرالله‌ «مردم خانه‌ها، اموال و جگرگوشه‌هایشان را به مقاومت می‌دهند؛ زیرا به آن ایمان و باور دارند». حزب‌الله به یک قدرت نظامی بزرگ در منطقه و هم‌راستا با ارتش این کشور تبدیل شده است که چارچوب‌های دولتی ندارد و آزادانه مقابل زیاده‌خواهی‌های دشمنان ازجمله رژیم صهیونیستی و توطئه‌های آمریکا در منطقه می‌ایستند. 


حریری زیر فشار لابی‌های خارجی به‌ویژه آمریکا و متحدان منطقه‌ای خود تن به استعفا داد، زیرا همچون گذشته توانایی مقابله با فشارها برای مواجهه سیاسی و نظامی با حزب‌الله را در خود نمی‌بیند و ممکن است در پس پرده بخواهد بار ناآرامی‌های مردمی ناشی از فساد مسئولان دولتی را بر دوش مقاومت لبنان بیندازد. 



سعد حریری به عنوان رئیس دولت مسئول آثار و تبعات مخرب سیاسی، امنیتی ناشی از فرار وی از مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی به مطالبات مردم است



آنهایی که حریری را از رأس به زیر کشیدند به‌ویژه سعودی‌ها از هم‌اکنون برای جانشینی وی نیز نقشه‌ها کشیده‌اند و یکی از این نقشه‌ها می‌تواند فشار برای جایگزینی بهاء حریری برادر نخست‌وزیر مستعفی، اشرف ریفی یا فؤاد سینیوره باشد که چشم طمع برای نشستن بر این منصب دارند.


بر این اساس، برای لبنان پس از استعفای حریری می‌توان سه سناریو متصور بود:


نخست؛ اینکه میشل عون با استعفا مخالفت و حریری را بار دیگر مکلف به تشکیل کابینه کند. وزیرانی که به فساد متهم هستند ازجمله جبران باسیل وزیر امور خارجه (داماد عون)، حسن خلیل وزیر دارایی (از نزدیکان نبیه بری، رئیس مجلس لبنان) و رئیس بانک مرکزی و ... از دولت اخراج شوند. رئیس‌جمهور لبنان به عنوان یکی از محورهای ثبات‌ساز و نجات‌بخش به‌ویژه در تعیین دولتی توانمند، کارامد و مقتدر برای حل مشکلات مردم لبنان و عبور از بحران در وضعیت کنونی نقش و جایگاه ویژه‌ای خواهد داشت. در این راستا میشل عون با محوریت گفتگو میان مجموعه احزاب و گروه‌ها برای حل و فصل منازعات بار دیگر طرحی امنیتی را ارائه کرده است که می‌تواند یکی از راه حل‌های برون‌رفت از وضعیت کنونی لبنان باشد.


دوم؛ اینکه دولت تکنوکرات شامل برخی کارشناسان و سیاستمداران برجسته به ریاست حریری یا دیگر مسئولان حکومت لبنان تشکیل شود تا بتوانند لبنان را از بحران اقتصادی موجود خارج کنند و مانع از فروپاشی اقتصادی و مالی شوند.


سوم؛ حکومتی از جریان‌های بزرگ و اکثریت مجلس لبنان که از لحاظ سیاسی با یکدیگر هماهنگی دارند، همانند حزب‌الله، جریان آزاد ملی و جنبش امل و برخی دیگر از جریان‌های اهل سنت و مورد حمایت محور مقاومت تشکیل شود و ریاست آن را فردی از میان جریان‌های اهل سنت برعهده بگیرد که مورد قبول همگان باشد. 


در هر صورت نباید از نظر دور داشت که سعد حریری به عنوان رئیس دولت، مسئول آثار و تبعات مخرب سیاسی، امنیتی ناشی از فرار وی از مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی به مطالبات مردم است و اقدام وی می‌تواند زمینه‌ساز بروز بحران‌های احتمالی ناشی از خلأ قدرت در این کشور باشد.


انتهای پیام/4106/4033/پ


انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب