شاهراهی برای ارتباط با صنعت؛
چراغ سبز دانشگاه به صنعت/ چرا ظرفیت علمی دانشگاه‌ها دیده نمی‌شود؟
ارتباط دانشگاه و صنعت و تقویت آن در راستای حل مشکلات به‌ویژه در بخش صنعت با استفاده از ظرفیت علمی دانشگاه‌ها یکی از مؤلفه‌های اصلی برای پیشرفت کشور است.
گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ موضوع ارتباط دانشگاه‌ها با صنایع و استفاده از ظرفیت علمی دانشگاه‌ها برای حل مشکلات به‌ویژه در بخش صنعت کشور، همواره و به‌خصوص در دهه اخیر مورد تأکید مسئولان ارشد نظام از جمله رهبر معظم انقلاب بوده که بر ارتباط محکم دانشگاه و صنعت و حل مشکلات با استفاده از ايده‌ها، علم، دانش، تکنولوژی موجود و به‌روز در دانشگاه‌ها تأکید شده است.
رهبر معظم انقلاب ۲۶ مهر ۱۳۷۹ در ديدار رئيس، مسئولان و جمعی از استادان دانشگاه صنعتی شريف با تأكيد بر لزوم ارتباط دانشگاه‌ها و دولت خاطرنشان می‌کنند که دولت بايد با ايجاد ارتباطی منسجم با دانشگاه‌ها از نظرات مجموعه دانشگاهی در برنامه‌ريزی‌های گوناگون استفاده كند. يكی از مسايل مهم، ارتباط بخش صنعت كشور با دانشگاه‌ها و استفاده از ايده‌های آنهاست.
حضرت آيت‌الله خامنه‌ای ۹ فروردین ۱۳۸۹ با حضور در یکی از مراکز بزرگ صنعتی با تأکید بر لزوم بهره‌گیری از علم و دانش و تحقیق در بخش صنعت اظهار می‌کنند: مسئله پیوند صنعت و دانشگاه بسیار مهم است و باید ارتباط مستحکمی میان این دو بخش برقرار شود تا بتوان به پیشرفت صنعتی مطلوب رسید.
ایشان ۱۱ تیر ۱۳۹۳ در دیدار استادان دانشگاه از مسئولان وزارتخانه‌هاى مربوط و مسئولان دولتى ذى‌ربط که مرتبط با مسائل علم، دانشگاه و صنعت هستند، خواستند که مسئله پیشرفت علمى و ارتباط علم با فنّاورى در کشور را جدّى بگیرند و واقعاً هیچ کوتاهى صورت نگیرد.
رهبر انقلاب اسلامی ۲۰ آبان ۱۳۹۴ در دیدار رؤسای دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری عنوان می‌کنند: صنعت و دانشگاه باید ارتباط پیدا کنند؛ هم برای صنعت خوب است، هم برای دانشگاه؛ برای دانشگاه، هم برای مدیریّت دانشگاه خوب است، هم برای دانشجو؛ این هنوز در کشور راه نیفتاده است.
مقام عظمای ولایت فرمودند که یکی از راه‌های ایجاد اشتغال برای دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها، برقراری ارتباط میان صنعت و دانشگاه است که لازمه این موضوع هم برنامه‌ریزی وزرای مربوط و ایجاد همکاری جامع میان دانشگاه‌ها و صنعت در بخش‌های دولتی و غیردولتی است.
حضرت آيت‌الله خامنه‌ای ۱۰ شهریور ۱۳۹۵ در دیدار مسئولان و متخصصان وزارت دفاع، یکی از عوامل برجسته در پیشرفت صنایع دفاعی کشور را ارتباط بخش دفاعی با دانشگاه و شرکت‌های دانش‌بنیان دانستند.
اکنون نوبت وزارت علوم و دانشگاه‌هاست
رهبر انقلاب اسلامی ۸ خرداد ۱۳۹۸ و در دیدار اخیر خود با جمعی از استادان، نخبگان و پژوهشگران دانشگاه‌ها باز هم تأکید کردند که ارتباط صنعت و دانشگاه یک نقطه خاص و مهمّی بود که ما خیلی وقت پیش روی آن تکیه کردیم که من با رئیس‌جمهور وقت صحبت کردم و این معاونت علمی اساساً از آن وقت به وجود آمد که بین صنعت و دانشگاه یک ارتباط علمی برقرار بشود.
ایشان گفتند: جستجوی راه‌های علمی برای شکستن تحریم‌ها و تحقق رونق تولید از دیگر مسائلی است که استادان دانشگاه‌ها باید با اراده محکم به آنها ورود کنند.
مقام معظم رهبری با ابراز خرسندی از اقدام وزارت صنعت، معدن و تجارت در اعلام فهرست مشکلات و نیازهای این بخش، خاطرنشان کردند که اکنون نوبت وزارت علوم و دانشگاه‌هاست که برای حل این مسائل وارد میدان شوند.
این فرازها از بیانات رهبری معظم در دیدارهای مختلف ایشان با دانشگاهیان و اهل علم و صنعت، نشان از تأکید مؤکد رهبری و اهمیت موضوع ارتباط دانشگاه و صنعت به‌ویژه در برهه کنونی کشور دارد؛ چراکه محاسن زیادی از جمله خودکفایی، شکستن تحریم‌ها، رونق تولید داخلی، پیشرفت صنایع کشور، اشتغال برای تحصیل‌کردگان و ... را دربردارد و لازمه آن بهره‌گیری از علم، دانش و تحقیق دانشگاهیان در بخش صنعت است.
به‌رغم اصرارها و تأکید مسئولان به‌ویژه رهبری معظم، هنوز در دو بخش مورد نظر و البته در بخش صنعت آنچنان که باید به این مهم پرداخته نشده و موجبات رضایت همگانی از ارتباط با دانشگاه‌ها فراهم نشده است و این سؤال مطرح است که چرا ظرفیت علمی دانشگاه‌ها دیده نمی‌شود؟
در این راستا، دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یکی از بزرگترین و فعال‌ترین دانشگاه‌ها در بخش علمی کشور، همواره آمادگی خود را برای ارتباط با این بخش مهم از عرصه تولید (صنعت) در سطح کشوری و ملی اعلام کرده و اکنون نیز شاهد محصول برخی از این همکاری‌ها در حوزه‌های مختلف هستیم که این مهم را به منصه ظهور رسانده و در بازار مصرف عرضه و برخی محصولات تجاری‌سازی شده است؛ اما در بخش‌هایی همچنان انتظار از همکاری مناسب از سوی بخش صنعت است تا منویات رهبر معظم انقلاب و تأکید مسئولان نظام جامه عمل بپوشد، موضوعی که مسئولان سازمانی و رؤسای دانشگاه آزاد اسلامی در استان‌های کشور بر آن اصرار داشته و خواهان آن هستند و توقعاتی از صنعت دارند.
آغاز کار دانشگاه جوار صنعت
دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در گفتگوی خود به مناسبت سی و هفتمین سالروز تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی با روزنامه فرهیختگان با توجه به طرح آمایش آموزش‌محور این دانشگاه عنوان کرده است که شناسایی، ارتباط با صنعت و تنظیم رابطه را در دستور کار داریم و اکنون دانشگاه جوار صنعت با یک مدل آغاز به کار کرده است و کار مفصلی نیز در حوزه شناسایی انجام می‌دهیم و می‌دانیم در هر شهر و هر استان صنایع اول کدام هستند و برای این کار برنامه داریم.
روح‌الله دهقانی فیروزآبادی معاون تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی در تازه‌ترین گفته‌های خود تأکید کرده است که دانشگاه آزاد اسلامی ماهیتی گسترده دارد و اکنون حجم قراردادهایی که این دانشگاه با صنعت در مقایسه با دانشگاه‌ها و دانشگاه‌های دولتی دارد، قابل مقایسه نیست. در استان تهران واحد علوم و تحقیقات فضایی که برای استقرار شتاب‌دهنده‌ها و مراکز رشد وجود دارد، حدود 6 تا 8 هزار متر مربع است.
توسعه و صادرات تکنولوژی
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان قزوین، ماحصل رونق ارتباط دانشگاه و صنعت را استقلال، توسعه تکنولوژی و صادرات تکنولوژی می‌داند و به آنا می‌گوید: فرمایشی که رهبر معظم انقلاب در دیدار دانشگاهیان فرمودند، بسیار ارزشمند است، در واقع صنعت باید رابطه تنگاتنگ خودش را با دانشگاه حفظ کند و دانشگاه بتواند حل‌کننده مشکلات و نیازهای صنعت باشد.
مرتضی موسی‌خانی اظهار می‌کند: این تعامل ارگانیک و پویا زمانی رخ می‌دهد که دانشگاه با واسطه‌ای مانند معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری و یا اداره کل تجاری‌سازی که در دوره جدید با تدبیر دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی شکل گرفته است، بتواند به عنوان حلقه تکمیل‌کننده، عملیاتی یا تبدیل‌کردن آن خواسته‌ها به محصول یا معرفی توانمندی‌های دانشگاه به صنعت را انجام دهد.
صنعتگران مشکلات را اول به دانشگاه بگویند
مهدی باقری رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان در گفتگو با آنا تأکید می‌کند که صنعتگران قابلیت‌های دانشگاه‌های کشور را باور و نیازها، مسائل و مشکلاتشان را ابتدا به دانشگاه اعلام کنند. اگر دانشگاهیان نتوانستند در داخل این خواسته‌ها و نیازها را تأمین کنند برای تهیه و تأمین قطعات، دستگاه‌ها و نیازها سراغ گزینه‌های خارجی بروند.
درخواستی از صنعت نرسیده است
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان هم خاطرنشان می‌کند: در دانشگاه آزاد اسلامی سیستان و بلوچستان، ۱۰ مرکز تحقیقاتی مرتبط با نیازهای استان طراحی شده که مرکز تحقیقات گردشگری، مرکز تحقیقات علوم و زمین و مرکز تحقیقات سلامت از جمله مراکز تحقیقاتی است و در این رابطه آماده همکاری با نهادها و دستگاه‌های اداری و اجرایی برای انجام پژوهش‌های مورد نیاز آنها هستیم.
سلطانعلی میر تأکید می‌کند: تاکنون هیچ لیست و درخواستی نه‌تنها از صنعت و معدن و تجارت به دست ما نرسیده است؛ بلکه سایر سازمان‌ها نیز استقبالی نکرده‌اند و حتی دستگاه‌های اجرایی هم فهرستی به ما نداده‌اند.
حضور مستمر استادان در صنعت
محمدکاظم کاوه‌پیشقدم رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس و واحد شیراز به آنا می‌گوید: دانشگاه انتظار دارد حضور استادان در صنعت به‌صورت مستمر باشد و انعقاد تفاهم‌نامه و قراردادهای مشترک با صنایع از دیگر انتظارات دانشگاه است. اعتماد صنایع به اعضای هیئت علمی و دانشجویان مقاطع تخصصی می‌تواند رشد صنعت و توسعه صنایع را سرعت بخشد. اصولاً جذب نیروهای صنعتی نیازمند برقراری ارتباط با صنعت است و این مهم توجه صنعتگران را می‌طلبد.
استفاده صنعتگران از دانش روز
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان گلستان و واحد گرگان در گفتگو با آنا ارتباط دانشگاه و صنعت را از مهم‌ترین فعالیت‌های متقابل در هر جامعه برشمرده و اظهار می‌کند: فاصله قابل توجهی بین ظرفیت‌های علمی کشور با نیازهای بخش صنعت وجود دارد که با تعامل بیشتر صنایع و مراکز علمی از بین می‌رود.
حجت‌الاسلام سیدعلی طاهری می‌افزاید: دانشگاه آزاد اسلامی مرکز تولید فکر و ایده بوده و از طرفی صنعت نیز درصدد تبدیل ایده‌های نو به سرمایه است؛ بنابراین تقویت و گسترش تعامل میان صنعت و دانشگاه می‌تواند هم دانشگاهیان را با مهارت‌های نوین و تجربه‌های عملی آشنا و هم بستری را برای استفاده از دانش روز برای صنعتگران فراهم کند.
کارشکنی برخی در مسیر ارتباط دانشگاه و صنعت
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر نیز می‌گوید: باید سازوکاری ایجاد شود که ارتباط دانشگاه و صنعت تسهیل شده و فضا و شرایط برای ورود دانشگاه‌ها هموار شود. حل مشکلات صنعت توسط دانشگاه یکی از ضرورت‌های ملی تلقی می‌شود. در این زمینه وزارت صنعت پای‌کار آمده، اما چالش‌هایی وجود دارد که باید برطرف شود.
اسماعیل عبداللهی در گفتگو با خبرنگار آنا در نگاهی انتقادی با توجه به کارشکنی برخی مسئولان در مسیر ارتباط دانشگاه و صنعت اظهار می‌کند که دستگاه‌های اجرایی برای صدور مجوز کارها را پیچیده کرده و فقط شعار می‌دهند و زمینه همکاری و ارتباط را فراهم نمی‌کنند. فعال‌سازی ظرفیت‌ها در حوزه‌های مختلف منوط به حمایت دستگاه‌های اجرایی است که حمایت کرده و موانع را بردارند تا ارتباط برقرار شود.
صنعت به دانشگاه اعتماد کند
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان ایلام درباره انتظار دانشگاه از بخش صنعت به آنا می‌گوید: صنعت باید به متخصصان و به‌ویژه نیروهای جوان متخصص و فارغ‌التحصیل دانشگاه اعتماد کند که اگر این اعتماد وجود داشته باشد، می‌توانند با برگزاری نشست‌ها و همگرایی‌ها از ظرفیت‌های همدیگر نهایت استفاده را داشته باشند و خلأها را پرکنند.
محمد میرزایی‌حیدری بیان می‌کند: در دانشگاه خلأ صنعت، تولید، علم و تئوری وجود دارد و در صنعت خلئی به نام تخصص وجود دارد که اگر این خلأها با ظرفیت این دو ارگان پر شود؛ قطعاً خیر و برکات آن برای کل استان، کشور، اشتغالزایی و تولید خواهد بود.
صنعت دانشگاه را باور کند
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان هم با بیان اینکه دانشگاه آزاد اسلامی انتظار دارد صنعت به این باور برسد که ظرفیت بسیار بالا و آماده به فعل در این دانشگاه وجود دارد، می‌گوید: اخیراً دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه تفاهم‌نامه‌ای با مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان و اتاق صنعت، تجارت و معدن منعقد کرد تا استان اصفهان بتواند در مسیر گسترش ارتباط صنعت و با دانشگاه فعال‌تر گام بردارد.
احمد آذین در گفتگو با آنا اضافه می‌کند: در استان اصفهان در بحث ارتباط دانشگاه با صنعت، این واحد دانشگاهی با بسیاری از صنایع بزرگ و پایه‌ای مانند فولاد مبارکه، صنعت راه‌آهن و صنایع ظریف و پایه‌ای مثل چینی‌آلات همجوار است. برای شکل‌گیری باور تعامل مثبت دانشگاه آزاد با صنعت نیاز به حرکت دوسویه از جانب صنعت و دانشگاه هستیم. صنعت باید به این باور برسد که دانشگاه آزاد اسلامی در دل محدودیت و محرومیت رشد کرده و توانایی حل معضلات و مشکلات جامعه صنعت را دارد.
پژوهشگرانی که ایده‌های خود را می‌فروشند
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان لرستان نیز تصریح می‌کند: واقعیت امر این است که دولت باید از دانشگاه، دانشگاهیان، پژوهشگران، محققان و نخبگان دانشگاهی برای ارتقای بخش صنعت نهایت استفاده را ببرد و در تصمیم‌گیری‌ها از قشر دانشگاه کمک بگیرد. بی‌اعتمادی صنعت به دانشگاه موجب شده تا پژوهشگران جوان ایده‌های خود را به سایر کشورها بفروشند.
سیامک بهاروند به آنا می‌گوید: دانشگاه آزاد اسلامی لرستان ظرفیت‌های بی‌نظیری از جمله استادان مجرب، زیرساخت، آزمایشگاه و کارگاه دارد و این امکانات می‌تواند هم ممرّ درآمدی برای دانشگاه باشد و هم در راه کمک به دولت و صنعت به کار گرفته شود؛ اما دست‌اندازی‌هایی مانع از پیوند دانشگاه آزاد لرستان با صنعت می‌شود. نمایندگان مجلس برای پیوند حقیقی صنعت و دانشگاه باید پای کار بیایند و قانونی در این بخش وضع کنند که هرکدام از دو نهاد دانشگاه و صنعت در پیشرفت و ارتقای صنعت کشور چه سهمی دارند؟
اعتماد متقابل دانشگاه و صنعت
سیداحمد هاشمی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد لامرد با توجه به انتظار دانشگاه از صنعت اظهار می‌کند: مهم‌ترین انتظار دانشگاه ایجاد بستر لازم برای همکاری‌های متقابل آموزشی و پژوهشی از طرف صنعت بوده که هم در زمینه دوره‌های آموزشی تخصصی کوتاه‌مدت و هم طرح‌های تحقیقاتی و سرمایه‌گذاری قابل اجرا هستند و این مهم مستلزم اعتماد متقابل دانشگاه و صنعت برای بهره‌برداری بهینه از امکانات و قابلیت‌های موجود است.
صنعت نیازهای واقعی خود را ارائه کند
سیف‌‌الله فضل‌اللهی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان قم هم بیان می‌کند: دانشگاه آزاد اسلامی قم از همکاری با وزارت صنعت، معدن و تجارت استقبال می‌کند. واحد دانشگاهی قم قابلیت‌های بسیار زیادی در حوزه صنعت دارد و پیش از این خواستار همکاری با سازمان صنعت، معدن و تجارت قم بودیم؛ اما با استقبال این سازمان مواجه نشدیم. صنعت باید نیازهای واقعی خود را در زمینه‌های مختلف ارائه کند و دانشگاه آزاد اسلامی نیز ظرفیت لازم را برای ارائه راهکار و حل مشکلات حوزه صنعت دارد.
صنعت همکاری لازم را انجام نمی‌دهد
کرم جانی‌پور سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی کهگیلویه و بویراحمد درباره اقدامات این دانشگاه در حل مشکلات صنعت با گلایه از بخش صنعت می‌گوید: خیلی وقت است که دفاتر ارتباط با صنعت در دانشگاه آزاد اسلامی شکل گرفته، ولی انتظاراتی که از بخش صنعت و صنعتگران می‌رفت، محقق نشده است. اعتقاد داریم که وظیفه خودمان را انجام داده و دفاتر را ایجاد کرده‌ایم؛ اما بخش صنعت آن همکاری لازم را با ما انجام نمی‌دهد.
ارتباط صنعت و دانشگاه جدی گرفته نشده است
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان شمالی هم معتقد است که ارتباط صنعت و دانشگاه جدی گرفته نشده است و امیدوارم بعد از سخنان و تأکیداتی که رهبری معظم در ماه مبارک رمضان امسال داشتند این شکافی که وجود دارد با عزم صنعتگران و دانشگاهیان از بین برود. عزم هر دو گروه برای این ارتباط ضروری است و اگر یکی از طرفین رغبتی برای همکاری نداشته باشند، نتیجه کار موفقیت‌آمیز نخواهد بود.
رجبعلی وثوقی‌مطلق یادآور می‌شود: برای ارتباط صنعت و دانشگاه سه عنصر صنعت، دانشگاه و دولت دخیل است که برای رسیدن به این هدف باید همگرایی بین این سه ضلع شکل بگیرد. در خراسان شمالی دانشگاه ظرفیت لازم برای کمک به صنعتگران را دارد، صنعتگران نیز مشکلاتی دارند منتهی هنوز اقبالی به دانشگاه از سمت آنان دیده نشده است.
اهالی بخش صنعت هنوز دانشگاه را باور ندارند
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان البرز و واحد کرج به آنا می‌گوید: مشکلی که از مدت‌ها قبل در بخش صنعت بوده و همچنان نیز وجود دارد، این است که اهالی بخش صنعت هنوز باور ندارند که دانشگاه می‌تواند مشکلاتشان را حل کند و به همین دلیل مسائل و مشکلات خود را به ما ارائه نمی‌دهند.
محمدحسن برهانی‌فر اضافه می‌کند: وقتی بخش صنعت در جایی مشکل پیدا می‌کند و یا نیازی دارد، تنها راهی را که برای حل مشکل می‌یابد، این است که نگاه می‌کند آیا نیازمندی‌اش در داخل وجود دارد یا خیر، اگر نبود سریعاً شرکتی را از خارج پیدا می‌کند و ارتباط می‌گیرد و آن نیازمندی را وارد می‌کند. متأسفانه این عارضه خیلی نامناسب و ناخوشایندی در کشور است.
به هر روی امید می‌رود اکنون که دانشگاه‌های کشور توان علمی خود را به همگان ثابت کرده‌اند و روز به روز شاهد اخبار علمی، پژوهشی و تحقیقاتی و درخشش ملی و بین‌الملل آنان از طریق رسانه‌ها هستیم، بخش صنعت با تدابیر و ارزش‌گذاری بیشتر به تلاش علمی تحقیقاتی دانشگاه‌ها و با استفاده از این ظرفیت عظیم علمی، ارتباط مؤثر و مستمر با دانشگاه را به سدی محکم در برابر تحریم‌ها و زیاده‌خواهی دشمنان تبدیل کنند و کشور را به قله‌های افتخار و مرزهای خودکفایی در عرصه‌های مختلف صنعتی برسانند و رونق تولید داخلی، پیشرفت صنایع کشور و اشتغال برای تحصیل‌کردگان را سبب شوند.
انتهای پیام/4062/
انتهای پیام/
