شهریور، زمان آغاز گفتوگوهای ایران و کشورهای عربی؛ بازتولید ساختار گفتوگوهای هسته‌ای برای حل مسائل منطقهای
حسین امیرعبداللهیان هفته گذشته از ابتکاری خبر داد که قرار است بر اساس آن باب گفتوگوهای انتقادی میان ایران و 6 کشور حوزه خلیج‌فارس را بگشاید. این طرح ابتکاری گرچه از لحاظ ساختاری به گفتوگوهای هسته‌ای شباهت دارد، پراکندگی حوزه‌های اختلافی دستیابی به توافق جامع منطقهای را دشوار می‌سازد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، پیش از اینکه معاون عربی آفریقایی وزارت امورخارجه اعلام کند که حداکثر تا پایان شهریور ماه، مرحله اول گفتوگوهای منطقهای ایران با 6 کشور حوزه خلیج فارس آغاز می‌شود، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران برای نخستین‌بار پس از توافق هسته‌ای راهی سه کشور قطر، کویت و عراق شده بود. با فاصله اندکی پس از آن همتای آمریکایی او نیز خود را به دوحه رساند و با شش همتای خود از شورای همکاری خلیج فارس دیدار کرد.
همچنین ظریف دور دوم سفرهای منطقهای خود را با سفر به بیروت آغاز کرد و سپس به دمشق رفت و پس از آن با سفر به پاکستان و هند،به رایزنی‌های منطقهای خود پایان داد.
گفتوگوهای منطقهای ظریف در حالی در دور دوم سفرهای او به کشورهای آسیای جنوب غربی و آسیای مرکزی ادامه یافته است که به گفته امیرعبدالهیان، معاون وزیر امور خارجه کشورمان، «گفتوگوهای منطقهای بین ایران و شش کشور حاشیه خلیج‌فارس به ابتکار امیر قطر و وزیر امور خارجه عمان حداکثر تا پایان شهریور آغاز می‌شود». این گفتوگوها را می‌توان تازه‌ترین گام برداشته شده برای همگرایی و تحقق ایده گفتوگوهای منطقهای دانست.
ظریف در روزها و هفته‌های اخیر بارها خواهان همکاری کشورهای عرب منطقه با ایران برای مقابله با افراط‌گرایی شده است. ظریف همزمان با رایزنی‌های منطقهای خود مقاله‌هایی را در روزنامه‌های السفیر لبنان، الشرق قطر، الرای کویت و همچنین روزنامه جمهوریت چاپ ترکیه منتشر کرد.
او در مقاله‌های اخیر خود در به کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای اسلامی خاورمیانه پیشنهاد داد با تشکیل یک مجمع گفت‌وگو به همکاری برای مقابله با ناامنی در منطقه بپردازند. وزیر امور خارجه ایران توافق هسته‌ای اخیر را دستاوردی برای تمام منطقه توصیف کرد که به یک تنش غیرضروری دوازده ساله پایان داده است.
این دعوت ظریف به صورت عمومی و به واسطه انتشار مقاله‌ای در رسانه‌های عرب منطقه انجام گرفت و او هدف آن را فراهم کردن زمینه‌ای برای گفتن و شنیدن به منظور کاهش سوءتفاهم‌ها و اختلافات عنوان کرد؛ حلقه گم شده‌ای در منطقه خاورمیانه که سال‌هاست سبب تعمیق شکاف‌ها به‌ویژه میان ایران و شش کشور شورای همکاری خلیج فارس (عربستان، قطر، کویت، امارات، بحرین و عمان) شده است.
به گفته امیر عبداللهیان، مذاکره ایران و کشورهای عمان، امارات، قطر، بحرین، کویت در آینده‌ای نه‌چندان دور، طرح ابتکاری وزیر امور خارجه قطر بوده است البته ظاهرا طرح اولیه آن را میانجی منطقهای معروف، یعنی کشور عمان داده بوده که در آن زمان به دلیل شرایط منطقهای و البته به نتیجه نرسیدن مذاکرات هسته‌ای ایران، عملیاتی نشد.
وزارت امور خارجه ایران تاکید کرده است که با توجه به جایگاه منطقهای ایران و عربستان و وجود تنش در روابط دو کشور، گفت‌وگو بین تهران و ریاض یک ضرورت است.
در حقیقت این گفتوگوها، دست‌کم در چند دور اول آن قرار است یخ روابط ایران و عربستان را باز کند و کانالی مهم برای احیای روابط به ویژه پس از دستیابی ایران و 6 قدرت جهانی به توافق جامع هسته‌ای باشد. این طرح ابتکاری که از لحاظ ساختاری شباهت بسیاری به گفتوگوهای هسته‌ای نیز دارد تا رسیدن به نتیجه مسیری دشوارتر و پرچالش‌تر را پیش روی خود می‌بیند چرا که گفتوگوهای هسته‌ای تنها بر حل پرونده اتمی ایران متمرکز بود ولی گفت‌وگوی 6 کشور شورای همکاری خلیج فارس با ایران، طیف متنوعی از موضوعات اقتصادی، امنیتی و سیاسی را دربر‌می‌گیرد. قطر، ایران و عربستان به عنوان مهم‌ترین کشورهای حاضر در این گفتوگوها در بسیاری از مسائل منطقهای تنافر منافع دارند که همین ناهمگونی منافع میان بازیگران اصلی این گفتوگوها، چشم‌انداز ثمربخش‌بودن آن را مبهم می‌سازد.
انتهای پیام/
با استفاده مجدد از زبالههای زیستی:
