جامعه کبیره بلیغ‌ترین و فصیح‌ترین زیارت است/ وصفی از امام هادی(ع)

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، دهمین امام بزرگوار شیعیان حضرت امام‌هادی (ع) که شاید شناخت کمی از این امام همام در میان شیعیان و دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت وجود داشته باشد، در ۱۵ ذیحجه به دنیا آمد. مادر بزرگوار ایشان حضرت سمانه مغربیه نام داشت که از سنین کودکی در خانه امام جواد (ع) و تحت تعلیم بنات رسول الله قرار گرفت.

در سال‌های اخیر جسارت‌های فراوانی به این امام بزرگوار شد، از جمله اینکه حرم مبارک ایشان منهدم گشت و یا عده‌ای با اشعاری سعی بر اهانت بر وجود مقدس این امام بزرگوار داشتند اما آنچه مسلم است این است که نور اهل بیت هرگز به خاموشی نمی‌‌گراید و شیعیان بیش از پیش ارادت خود به آستان امام‌هادی (ع) را ابراز داشتند و گنبد حرم ایشان و پسر بزرگوارشان امام عسکری (ع) مورد بازسازی قرار گرفت.

به مناسبت ولادت امام ‌هادی (ع) برای آشنایی بیشتر با معارف آن امام بزرگوار از جمله دو زیارتی که از ایشان به یادگار مانده است که زیارت جامعه کبیره و زیارت غدیریه نام دارد به سراغ تنی چند از کارشناسان دینی کشور رفتیم تا در این مورد و همچنین در خصوص شخصیت این امام والا مقام گفتگو کنیم. متن زیر مشروح گفتگو با این کارشناسان دینی است؛

ائمه بعد از امام جواد (ع) را به عنوان ابن الرضا می‌‌شناسند

حجت الاسلام سید بهاالدین ضیائی نیز در مورد استفاده از نام ابن الرضا برای امام‌هادی (ع) گفت: ائمه بعد از امام جواد (ع) را به عنوان ابن الرضا می‌‌شناسند به این دلیل که هفت امامی‌ها که به واقفیه معروف‌اند یکی از دستاویزهای آنها این بود که امام رضا (ع) فرزندی ندارد. امام رضا در سن بعد از چهل سالگی صاحب اولاد شدند لذا فرزندان امام رضا (ع) را ابن رضا می‌‌نامیدند تا پاسخی باشد برای آن شبهاتی که در عصر واقفیه ایجاد شده بود.

وی ادامه داد: مادر بزرگوار امام ‌هادی (ع) بانوی بسیار مجلله و مکرمه‌ای هستند که نام ایشان سمانه مغربیه بود که از کشور مغرب و منطقه آفریقا بودند.

این کارشناس دینی افزود: امام ‌هادی در عصر چند خلیفه عباسی زندگی می‌‌کردند که مهمترین آنها متوکل عباسی است که ظلم زیادی به امام روا داشت. متوکل امام را به اجبار از مدینه به سامرا فراخواند و ایشان را تحت نظر قرار داد.

ضیائی گفت: امام‌ هادی (ع) در موضوعات مختلف ادعیه ای را بیان کرده‌اند که به چند منظور می‌‌توان به آن نگاه کرد. اول آن ارتباط قلبی است که با خدا ایجاد می‌‌شود و دوم آموزش انسان‌ها در قالب دعاست.

وی افزود: در فرازی از زیارت جامعه کبیره آمده است که «مَنْ أَرَادَ اللَّهَ بَدَأَ بِکُمْ» هر کس که اراده خدا داشته باشد و بخواهد به سمت خدا سلوک داشته باشد باید از اهل بیت شروع کند. چرا که فرموده‌اند «الرفیق ثم الطریق». امام رضا (ع) فرمودند «لاِمام الاَنیس الرّفیقُ و الوالِدُ الشَّفیقُ و الاَخ الشقیق و الاُمُّ البَرَّه بِالوَلَدِ الصَّغیر وَ مَفْزَعُ الْعِبَادِ فِی الدَّاهِیَةِ النَّآدِ» یعنی امام، همدم مهربان و پدر دلسوز و برادر دوقلو و مادر دلسوز نسبت به بچه‌ کوچک و پناه بندگان خدا در گرفتاری سخت است. امام معصوم قران ناطق و کلام الله است، همانطور که قران به حضرت عیسی کلمت الله می‌‌گوید.

این کارشناس دینی ادامه داد: قرآن می‌‌فرماید «وَابْتَغُواْ إِلَیهِ الْوَسِیلَةَ» با چه چیزی باید به سمت خدا حرکت کنیم؟ لذا به واسطه اهل بیت باید به سمت خدا حرکت کنیم چون خود ناتوانیم.

جامعه کبیره جامع تمام زیارات است

وی گفت: جامعه کبیره جامع تمام زیارات است و هر امامی را می‌‌توان با این کلمات زیارت کرد. اگر کسی زیارت جامعه کبیره را به معنای واقعی بشناسد، تمام معارف دینی او تکمیل می‌‌شود.

ضیائی اظهار کرد: علمای بزرگوار ما در مورد زیارت جامعه شرح‌های خوبی نوشته اند که مثلاً مرحوم سید عبدالله شبر شرحی به نام «الانوار الساطعه فی شرح الزیاره الجامعه» دارد. وی به خاطر تألیفات فراوان به مجلسی دوم معروف است.

این کارشناس دینی ادامه داد: یکی از فعالیت‌های بسیار مهم امام ‌هادی معرفی علماست چراکه شیعیان آرام آرام به زمان غیبت نزدیک می‌‌شدند. حضرت تعبیری دارند که می‌‌فرمایند زمام دل‌ها به دست علماست. حضرت فرمودند که علما در زمان غیبت سکان کشتی را در دست دارند.

تجلیل امام‌ هادی (ع) از عالمان دین

وی در مورد توجه امام‌هادی به عالمان دین و تجلیل از آنها گفت: امام ‌هادی متوجه شدند که یکی از علمای شیعه با یکی از دشمنان اهل بیت مباحثه ای داشته و او را منکوب کرده است. در جمع عظیمی که هم سادات بنی‌هاشم و هم از بنی عباس حضور داشتند به مجرد اینکه این عالم آمد حضرت به استقبال او امدند و او را بوسیدند و در کنار خود جای دادند و رو به او کرده و با او شروع به صحبت کردند. حضرت به بقیه مفصل بیان کردند که خدا در قرآن از این علما تجلیل کرده و من هم از اینها تجلیل می‌‌کنم.

وی افزود: حضرت عبدالعظیم حسنی یکی از عالمان و شاگردان امام‌ هادی (ع) است که وقتی فردی به نام حماد به محضر امام رسید، حضرت به او فرمود «یا أبا حماد! إذا أشکل علیک شی‌ء من أمر دینک بناحیتک فسل عنه عبد العظیم بن عبدالله الحسنی و أقرئه منی السلام» یعنی ای ابو حماد! هنگامی که چیزی از امور دینی در منطقه‌ات برای تو مشکل شد، از عبد العظیم بن عبدالله حسنی بپرس و سلام مرا به او برسان.

ضیائی در پایان اظهار کرد: حضرت در مورد فضل ابن شاذان نیز فرمودند «أَغْبِطُ أَهْلَ خُرَاسَانَ لِمَکَانِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ» یعنی من به سبب موقعیت فضل بن شاذان و حضورش در میان اهل خراسان، به آنها غبطه می‌‌خورم. لذا امام به این صورت از عالمان تجلیل می‌‌کنند و مردم را متوجه آنان می‌‌نمایند.

اقدامات امام ‌هادی (ع)

حجت الاسلام عدالت در مورد تاریخ ولادت امام‌هادی (ع) گفت: در تاریخ ولادت حضرت‌هادی (ع) اقوال متعددی نقل شده یکی تولد حضرت را روز جمعه دوم رجب سال ۲۱۲ ذکر کرده قولی در پنجم رجب روز سه‌شنبه نقل کرده روز سیزده رجب بیست و همچنین چهارده هم نقل شده نیمه ذی‌الحجه ۲۱۲ و یکی هم بیست و هفت ذی‌الحجه نقل کرده است.

وی ادامه داد: امام‌هادی (ع) در این مدت عمر پر برکتشان اقداماتی داشتند یکی از این اقدامات آماده کردن فکری شیعیان برای عصر غیبت است. امام‌ هادی (ع) زمینه‌های عصر غیبت را برای مردم آماده فرمودند مردم آمادگی داشته باشند که اگر حضور فیزیکی امام را در کنار خودشان درک نکردند منکر امام نشوند. امام‌ هادی (ع) روایاتی را در این باب به مردم گوش‌زد می‌فرمودند. امام‌ هادی (ع) بشارت‌هایی در زمینة ولادت امام‌ زمان (ع) دادند. این دو امام یعنی امام‌ هادی (ع) و امام‌ عسکری (ع) مسائل مربوط به امام زمان را با مردم در میان گذاشتند و اتمام حجت فرمودند. ارتباط مستقیم را با مردم کم کردند تا مردم را به غیاب حضرت به غیبت امام‌ زمان (ع) عادت بدهند.

وی افزود: کار دیگر امام‌ هادی (ع) راه اندازی شبکه وکلای عام و خاص است. راه‌اندازی شبکه وکلا وکلای خاص و وکلای عام از ابتکارات امام‌ هادی (ع) است. امام‌ هادی (ع) تعدادی را در بلاد مختلف مشخص فرمودند. اینها را به‌عنوان وکیل تربیت فرمودند مانند جناب حضرت عبدالعظیم حسنی و عثمان‌بن‌سعید که بعداً وکیل خاص امام‌ زمان (ع) شد. اینها را به‌عنوان شاگردان بارز و وکیل خودشان در بلاد مختلف تربیت کردند. آماده کردن راهنمائی کردن تربیت کردن این هم یکی از اقدامات امام‌ هادی (ع) است.

این کارشناس دینی گفت: یکی از اقدامات حضرت‌ هادی (ع) که از افتخارات شیعه است و ائمه معصومین تبیین مقام شامخ ولایت است. یکی از آنها زیارت جامعة کبیره است زیارت جامعه کبیره که برترین و مشهورترین شناسنامه ائمه است. امام‌ هادی (ع) شناسنامه ائمه را در قالب زیارت جامعه کبیره بیان می‌کند. مرحوم مجلسی (ره) عبارت بسیاری زیبایی‌ را در رابطه با این زیارتنامه دارند. ایشان می‌‌فرمایند «زیارت جامعه کبیره از جهت سند صحیح‌ترین زیارت‌ها و از نظر موارد جامع‌‌ترین آنها و از جهت لفظ فصیح‌ترین آنها و از نظر معنا بلیغ‌ترین آنها و از جهت رتبه والاترین آنهاست.» بالاتر از این زیارت در رابطه با معرفت نسبت به امام نداریم.

وی افزود: مرحوم امام (ره) وقتی وارد حرم امیرالمؤمنین می‌شدند همانجا رو به قبر ایستاده این زیارت را می‌خواندند. آنقدر عمق این زیارت زیاد بود که حضرت امام (ره) به احترام عمق این زیارت نمی‌نشست هر وقت این زیارتنامه را می‌خواند ایستاده در محضر امیرالمؤمنین (ع) می‌‌خواند. این زیارت از زیارات مورد علاقه امام‌ زمان (ع) است.

حجت الاسلام عدالت گفت: زیارت دیگر زیارت غدیریه است. راوی از حضرت درخواست کرد که چگونه امیرالمؤمنین را زیارت کنیم امام‌ هادی (ع) زیارت غدیر امیرالمؤمنین را به این راوی یاد دادند. زیارت غدیر که بیش از ۱۵۰ منقبت از مناقب امیرالمؤمنین (ع) است مناقبی که بی‌بدیل و بی‌نظیر است. امام‌ هادی با بیان این زیارت و ۱۵۰ منقبت سند مظلومیت امیرالمؤمنین (ع) را صادر کرد.

منبع: مهر

انتهای پیام/4028