موضوعات اجتماعی نیازمند کار مطالعاتی دانشگاهی است

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا از روابط عمومی دانشگاه شاهد، در ابتدای این نشست، کامیار ثقفی رئیس دانشگاه شاهد بابیان اینکه روش‌های مواجه با آسیب‌های اجتماعی، از دیدگاه اسلام نیازمند کار مطالعاتی، پژوهشی و دانشگاهی است، گفت: سلسله اقداماتی درباره آسیب‌های اجتماعی، به‌عنوان یک مأموریت بر عهده دانشگاه شاهد گذاشته‌ شده است.

وی موضوعات مطرح در حوزه آسیب‌های اجتماعی از سوی مقام معظم رهبری را در حوزه مفاسد اقتصادی، اخلاقی، اعتیاد، طلاق، حاشیه‌نشینی و مهاجرت بیان کرد و افزود: موضوعات اجتماعی، نیازمند کار مطالعاتی دانشگاهی است و پژوهش‌ها و مطالعات در حوزه علوم انسانی باید مبتنی بر نیازهای اختصاصی و بومی و برگرفته از فرهنگ ایرانی اسلامی باشد و باید به آنچه دین به‌عنوان راهکار برای مواجهه تعیین می‌کند، به‌صورت ویژه پرداخته شود.

ثقفی در ادامه خاطرنشان کرد: از گذشته تا امروز مؤسسات و نهادهای مختلف در کشور فعالیت‌هایی را در بحث مواجهه با آسیب‌های اجتماعی انجام داده‌اند؛ وزارت کشور نیز با تأکید بر اینکه در موضوع آسیب‌های اجتماعی به‌عنوان یک دغدغه جدی، باید با نگاه دین و مبتنی بر نگاه اسلام و رویکرد دینی برخورد شود، با مطالبه گری از مجموعه‌های مختلف در کشور، طی تفاهم‌نامه‌ای با دانشگاه شاهد، این مأموریت را به دانشگاه شاهد محول کرده است تا دانشگاه شاهد به‌عنوان حلقه اتصال بین مجموعه نهادهای آموزشی، تحقیقاتی، پژوهشی در کشور، بتواند همگرایی در مجموعه مطالعات را در همه حوزه‌ها به وجود آورد.

رئیس دانشگاه شاهد با اشاره به محورهای مختلف تفاهم‌نامه‌ای که بین وزارت کشور و دانشگاه شاهد در حوزه آسیب‌های اجتماعی به امضاء رسیده است، اظهار کرد: یکی از اقدامات زیرساختی در این عرصه تأسیس یک پژوهشکده تقاضامحور در دانشگاه است تا بتواند خروجی مطالعات را در راستای حل بحران آسیب‌های اجتماعی به کار بندد. لذا «اولین پژوهشکده حوزه علوم انسانی دانشگاه در حوزه آسیب‌های اجتماعی» در دانشگاه راه‌اندازی خواهد شد... مقدمات این کار در حال انجام است و امیدوار هستیم در زمان بسیار کوتاهی بتوانیم فعالیت‌های عملیاتی این پژوهشکده را با تأمین نیروی انسانی تحقیقاتی در حوزه آسیب‌های اجتماعی از دیدگاه اسلام شروع کنیم.

ثقفی در ادامه سلسله اقدامات دانشگاه شاهد در حوزه آسیب‌های اجتماعی، به برگزاری اولین همایش ملی بررسی آسیب‌های اجتماعی از دیدگاه اسلام در تیرماه 1397 اشاره کرد و افزود: یکی دیگر از مأموریت‌های دانشگاه تأسیس «کرسی‌های نظریه‌پردازی با محوریت آسیب‌های اجتماعی از دیدگاه اسلام» است؛ که این نشست‌ها به‌صورت هر دو هفته یک‌بار در تهران و قم برگزار خواهد شد و این اولین نشست از این سلسله نشست‌ها هست.

وی ضمن درخواست از اعضای هیئت‌علمی دانشگاه برای فعالیت در این عرصه به پنج گروه مطالعاتی پیش‌بینی‌شده در پژوهشکده اشاره کرد و گفت: گروه‌های پژوهشی مطالعات فلسفه و مبانی، اخلاق و سبک زندگی، خانواده (طلاق), مهاجرت و حاشیه‌نشینی و اعتیاد، پنج گروهی است که برای مطالعات این آسیب‌های اجتماعی پیش‌بینی‌شده و پذیرای حضور پژوهشگران است.

در ادامه این نشست حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر شریفی به‌عنوان اولین سخنران سلسله نشست‌های بررسی آسیب‌های اجتماعی، به ایراد سخن پرداخت. وی مطالب خود را تحت عنوان روش‌های مواجهه با آسیب‌های اجتماعی از دیدگاه اسلام بیان کرد و گفت: در روش‌های مواجهه با آسیب‌های اجتماعی با دشواری‌هایی مواجه هستیم؛ چراکه تحلیل آسیب‌های اجتماعی نیازمند آگاهی از مقدمات بینشی و گرایشی است؛ به این معنی که در مواجهه با آسیب‌های اجتماعی ما با انسان به‌عنوان موجودی پیچیده و چندلایه‌ای مواجه هستیم.

شریفی در ادامه افزود: در مطالعات اجتماعی و انسانی با هفت مسئله اساسی و متفاوت مواجه هستیم.۱-تعریف (سؤال چیستی)، ۲-توصیف (سؤال از چگونگی)، ۳-تبیین (سؤال از چرایی و علل و عوامل پدیده)، ۴-تفسیر (سؤال از انگیزه‌ها و معانی و مقاصد)، ۵-پیش‌بینی و سؤال از وضعیت، ۶- ارزش‌گذاری (سؤال از فضیلت و رذیلت‌ها/خوب یابد بودن)، ۷-کنترل (سؤال از اینکه چه باید کرد و برای پیشگیری و مقابله با آسیب‌های اجتماعی چه‌کارهایی باید کرد) که هرکدام از این مراحل اصول و قواعد خاص خود را دارند.

عضو هیات‌علمی موسسه امام خمینی (ره) با انتقاد از نحوه اطلاع‌رسانی آسیب‌های اجتماعی در جامعه، گفت: در حوزه اطلاع‌رسانی آسیب‌های اجتماعی به مردم خوب و سازنده عمل نمی‌کنیم، در واقع نپرداختن به برجسته‌سازی خوبی‌ها در این حوزه یکی از ضعف‌های فرهنگی در کشور است. ایشان نبود آموزش‌های کاربردی در سیستم آموزشی کشور را یکی از خلأهای بسیار مهم در حوزه آسیب‌های اجتماعی عنوان کرد و خاطرنشان ساخت: بزرگ‌ترین خلأ سیستم آموزشی در دانشگاه‌ها، مدارس، حوزه‌های علمیه، رسانه ملی و ... نبود آموزش‌های کاربردی است و آموزش و اطلاع‌رسانی در صورتی می‌تواند مؤثر باشد که مستمر و پایدار باشد.

وی ضمن اشاره به سیره پیامبر اکرم (ص) گفت: یکی از دلایل موفقیت در تغییر رفتار مردم توسط پیامبر و تأثیرگذاری رفتار او بر مردم آن زمان این بود که ایشان به جزئیات و کلیات هر چیزی توجه داشتند و به مردم سفارش می‌کردند که رفتارهای خود را از من بگیرید و جزءبه‌جزء به من و رفتارهای من نگاه کنید؛ و نکته مهم این است که پیامبر گرامی اسلام (ص) در آموزش احکام دین به بیان کلمات و آموزش‌های اکتفا نمی‌کردند و آموزش‌های عملی و عینی را به‌صورت جزئی به مردم انتقال می‌دادند.

سلسله جلسات بررسی آسیب‌های اجتماعی با موضوعات مختلف و حضور چهره‌های برجسته حوزه و دانشگاه به‌صورت ماهانه در قم و تهران برگزار خواهد شد.