پنج دلیل تنفر ترامپ از توافق هسته‌ای ایران
ترامپ بارها نارضایتی خود را از برجام اعلام کرده و برای این نارضایتی، دلایلی را هم عنوان کرده است که به نظر بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران، نادرست و غیرواقعی هستند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، واشنگتن پست در گزارش جدید خود آورده است دلایل عنوان شده از سوی دونالد ترامپ برای مخالفت با برجام و زیر سوال بردن آن، دلایلی نادرست‌اند و با واقعیت‌های موجود، همخوانی ندارند.
دونالد ترامپ از نشان دادن انزجار خود نسبت به توافق هسته‌ای ایران که در دوره ریاست جمهوری اوباما به دست آمد، خجالت زده نیست. او توافق سال 2015 را فاجعه بار، وحشتناک و یکجانبه خوانده و قول داده است یا کلا از شر آن خلاص می شود یا مذاکرات مجددی را برای اصلاح آن صورت می دهد.
پیشتر دونالد ترامپ دو بار - البته علی رغم میلی باطنی - موافقت خود را برای حفظ این توافق نامه اعلام کرده بود. با وجود این، اکنون به نظر می‌رسد، او آماده است که در مسیر نابودی این توافقنامه، قدم‌های بیشتری بردارد. اکنون ترامپ باید تصمیم بگیرد آیا ایران تعهداتش را به موجب این توافق، انجام داده است یا نه؟
برنامه جامع اقدام مشترک (JCPOA) یا به طور خلاصه برجام، برنامه هسته‌ای ایران را محدود و برخی تحریم های ایران را، لغو کرده است. حدود 13 سال طول کشید تا این توافق سرانجام دو سال پیش در دوره ریاست جمهوری اوباما، حاصل شود.
بر اساس اطلاعات به دست آمده، دونالد ترامپ میخواهد از تایید برجام، سرباز بزند و تصمیم گیری درباره آن را به کنگره واگذار کند. در این صورت، کنگره طی 60 روز درباره سرنوشت برجام و بازگرداندن یا بازنگرداندن تحریم های ایران که به موجب این توافق برداشته شد، تصمیم گیری خواهد کرد.
علیرغم انزجار ترامپ از برجام و «بدترین معامله تاریخ» نامیدن آن، بسیاری از مقام های بلندپایه دولت او طرفدار ماندن آمریکا در برجام هستند. برای مثال، جیمز متیس، وزیر دفاع آمریکا، این توافق را برای امنیت و منافع ملی ایالات متحده حیاتی خوانده است. پس چرا ترامپ از این توافق، اینهمه بیزار است؟ در ادامه، به پنج دلیل عمده پرداخته می شود.
نخست) برجام موجب آزادسازی دارایی های ایران شده است
دونالد ترامپ در دوران مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری آمریکا گفته بود: «ما 150 میلیارد دلار به آنها می دهیم و چیزی به دست نمی آوریم.» او این مطلب را در مصاحبه با نیویورک تایمز بیان کرده بود. شکایت اصلی ترامپ این بود که ایالات متحده در معامله‌ای یکطرفه، این مبلغ هنگفت را به ایران واگذار کرده است.
اما این درست نیست. این پول به ایران تعلق داشت و عمدتا از محل فروش محدود و قانونی نفت، به دست آمده بود. میلیاردها دلار از پول‌های ایران، به دلیل تحریم های ناشی از برنامه هسته ای، در بانک‌های در سراسر جهان، مسدود شد. آزادی سازی این پول‌ها بخشی از توافق هسته‌ای بود.
مبلغ دریافتی ایران خیلی کمتر از مقداری بوده که دونالد ترامپ عنوان کرده است. کل حساب های آزاد شده، به حدود 100 میلیارد دلار رسید. وزارت خزانه داری آمریکا تخمین زده که ایران تقریبا نیمی از آن را دریافت کرده است و بعضی‌ها می‌گویند که بعد از پرداخت بدهی‌ها، مبلغ دریافتی ایران، از این هم کمتر بوده است. برخی از دارایی‌های دیگر ایران که به برنامه هسته‌ای مربوط نبوده‌اند، هنوز هم مسدود هستند.
دوم) برجام از آزمایش موشک‌های بالستیک ایران جلوگیری نمی‌کند
ترامپ در ماه سپتامبر طی توییتی از آزمایش یک موشک بالستیک از سوی ایران به شدت انتقاد کرد. او نوشت: «ایران الساعه یک موشک بالستیک را که توانایی رسیدن به اسرائیل را دارد، آزمایش کرد.» ترامپ همچنین افزود که ایران برخلاف توافق به عمل آمده، با کره‌شمالی همکاری می‌کند.
اما ادعاهای ترامپ برخلاف واقعیت بود. در واقع، فیلم‌های ویدئویی منتشر شده از سوی رسانه‌های دولتی ایران مربوط به یک آزمایش موشکی در ماه ژانویه و نه ماه سپتامبر بود. از سوی دیگر توافق هسته‌ای، به برنامه هسته‌ای ایران، مربوط و محدود می‌شود و به برنامه موشکی ایران ارتباطی ندارد.
واقعیت این است ایران بدون حتی یک بمب هسته‌ای، تحریم‌های بیشتری را نسبت به کره‌شمالی که تعداد قابل توجهی سلاح هسته‌ای در اختیار دارد، دریافت کرده است.
سوم) بازرسان قدرت نظارت محدودی دارند
ترامپ ادعا کرده است آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که مسئول بازرسی از تاسیسات هسته‌ای ایران است، قدرت نظارت کافی بر این تاسیسات را در اختیار ندارد. او و دیگر منتقدان می‌گویند که بازرسان آژانس، به سایت های نظامی ایران دسترسی ندارند و ممکن است کارهای زیادی به طور پنهانی در این سایت‌ها انجام شود.
در واقع، به موجب این توافق، برای بازرسی از سایت‌های نظامی ایران، قیدهایی در نظر گرفته شده است. درخواست دسترسی آژانس به این سایت‌ها باید مبتنی بر دلایل محکمی باشد. البته مقام‌های ایران بارها اعلام کرده‌اند که سایت‌های نظامی، خارج از محدوده دسترسی بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستند.
چهارم) برخی از بخش‌های برجام، دائمی نیستند
در واقع این قسمت از توافق بود که باعث شد مذاکرات میان دو طرف به درازا بکشد. محدودیت‌های اعمال شده بر برنامه هسته‌ای ایران، تاریخ انقضاهای متفاوتی دارند. ترامپ و منتقدان می‌گویند زمانی که این محدودیت‌ها منقضی شوند، ایران خواهد توانست سلاح‌های هسته‌ای بسازد یا این گونه سلاح‌ها را به دست بیاورد.
شماری محدودیت‌ها، مانند محدودیت‌های اعمال شده در مورد سانتریفیوژها و تحقیق و توسعه پیرامون سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر، در سال 2025 به پایان می‌رسند. برخی محدودیت‌ها حتی بیشتر از این تاریخ، باقی می‌مانند. برخی محدودیت‌ها هم که ساخت سلاح هسته‌ای را برای ایران دشوار می‌سازند، به طور نامحدود ادامه پیدا می‌کنند. ایران همچنین موافقت کرده است هرگز سلاح هسته‌ای نسازد.
پنجم) ایران به روح برجام وفادار نمانده است
ترامپ هفته گذشته، در یک دیدار با رهبران نظامی، گفت که ایران به روح برجام پایبند نبوده است. مقامات دولت آمریکا برای متهم کردن ایران به برآورده نساختن انتظارات ناشی از این توافق، به عبارتی در مقدمه برجام استناد می‌کنند. در بخشی از مقدمه آمده است امضا کنندگان انتظار دارند که اجرای کامل برجام به طور مثبت به صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی کمک کند.
ترامپ ادعا می‌کند که ایران با حمایت از بشار اسد در سوریه، با حمایت از شبه‌نظامیان در کشورهای دیگر و توسعه موشک‌های بالستیک قول‌های خود را زیر پا گذاشته است. در مقابل، ایران بارها اعلام کرده است این موشک‌ها برای دفاع از خود هستند.
اما شش قدرت جهانی که برای رسیدن به این توافق با ایران مذاکره کردند، بارها هنگام مذاکره اعلام کرده بودند این مذاکرات تنها درباره برنامه هسته‌ای ایران است. بنابراین، هدف اصلی از مذاکرات، این بود که اطمینان حاصل شود تنش‌های منطقه‌ای به مسابقه تسلیحات هسته‌ای در خاورمیانه منجر نمی‌شود.
منبع: واشنگتن پست
انتهای پیام/
