دایرة المعارف دانشبنیانها ۱۰۷؛
تازه‌های نشر دانشگاه آزاد اسلامی
«از ارتهویل تا اردبیل»؛ بازشناسی قدیمیترین اسناد تصویری اردبیل از دیرباز تاکنون
کتاب «از ارتهویل تا اردبیل» بازشناسی قدیمیترین اسناد تصویری اردبیل از دیرباز تاکنون از سوی رحمان شاهمحمد اردبیلی دانشجوی رشته تاریخ هنر ایران باستان واحد شبستر تألیف و از سوی انتشارات مکارمی منتشر شد.
رحمان شاهمحمد اردبیلی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا در مورد انگیزه و هدف از تالیف کتاب اظهار کرد: «در منابع مختلف و به صورت پراکنده، عکس‌ها و طرح‌هایی از اردبیل دوره‌ی صفوی منتشر می‌شد و از آن برای بازشناسی بافت تاریخی اردبیل استفاده می‌کردند. ولی هیچ‌کس اطلاعات دقیقی در مورد این طرح نمی‌داد.»
وی ادامه داد: «این طرح که توسط سیّاح و سیاستمدار آلمانی (آدام اولئاریوس) در سال 1637م. ترسیم و منتشر شده بود؛ همواره به عنوان سؤالی برای بنده مطرح بود که با توجه به وجود طرحهای مشابه این اثر، کدام اصل و کدام بدل است؟ و چه برداشت‌های دقیقی می‌توان از این طرح استخراج کرد؟»
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر افزود: «برای رسیدن به جواب این سؤال از سال 1391 شروع به مطالعه و جمعآوری اطلاعات کردم که در نتیجه؛ مجموعه‌ای از اسناد تصویری اردبیل شامل نقشههای جغرافیایی (قدیم و شهری)، طرح‌ها و دورنماهای اردبیل، طرح‌ها و اسکیس‌های اساتید و محققین برجسته‌ی اروپایی از بناهای تاریخی اردبیل و بالاخره عکسهای قدیمی (زمینی و هوایی) جمعآوری و در جلد نخست همراه با توضیحات دقیق منتشر شد.»
شاه محمد اردبیلی با توجه به سختی های پژوهش گفت: «کار پژوهش همواره کاری سخت و طاقت‌فرسا است. به خصوص اگر با کمبود و ضعف منابع مواجه باشیم. اما وقتی به دستآوردی درخور می‌رسیم؛ خستگی از تن بیرون می‌شود. در طول 5 سال گذشته بارها برای به دست آوردن یک صفحه از یک کتاب یا یک طرح از یک طراح، ماه‌ها کوشیده‌ام. گاهی برخی از تصاویر را به صورت قطعه‌قطعه از اینترنت بیرون کشیده‌ام و بعد آن را به صورت پازل به هم متصل و به تصویری بسیار باکیفیت دست یافته‌ام. اما هم‌اکنون که به مسیر طی شده در سال‌های گذشت نگاه می‌کنم؛ از پافشاری و اصرار در به دست آوردن این اندوخته‌ی مختصر شادمان می‌شوم.»
کتاب از ارتهویل تا اردبیل در سه جلد تهیه و منتشر خواهد شد. جلد یک در 264 صفحه به بازشناسی قدیمیترین اسناد تصویری میپردازد. جلد دوم که به زودی منتشر خواهد شد تحلیلی از اسناد تصویری ارائه شده در جلد اول را ارائه خواهد کرد.
جلد اول در 12 فصل شامل اردبیل و وجه تسمیه آن، اردبیل در متون و کتب نویسندگان شرق، اردبیل در سفرنامهها، تاریخچهی نقشهنگاری، اردبیل در نقشههای تاریخی جغرافیدانان ایرانی – اسلامی و اروپایی، دورنماهای اردبیل، طرحهای دستی و نقاشیها و طرحهای فنی و مهندسی بناهای تاریخی و عکسهای هوایی از اردبیل است.
در مرداد امسال به مناسبت هفته اردبیل نمایشگاهی از اسناد تاریخی کتاب ارتهویل تا اردبیل در نگارخانه خطایی اردبیل به نمایش درآمد.
رحمان شاهمحمد اردبیلی متولد 1348 اردبیل و دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ هنر اسلامی واحد شبستر پیش از این چندین کتاب و کارهای پژوهشی نیز انجام و ارائه کرده است.
دو عنوان کتاب «میراث مکتوم خراطی اردبیل» و «آماده‌سازی و زیرسازی نقاشی دیواری»؛ پژوهشهای میدانی «بازار آهنگران اردبیل»؛ «آهنگری سنتی اردبیل»؛ «قدیمیترین پرچم‌های عاشورایی اردبیل» از کارهای پژوهشی این پژوهشگر است. مقاله‌ی وی در این مورد، در «دومین کنگره بین‌المللی تفکر پژوهشی دینی 1394» که در دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل برگزار شد؛ به عنوان مقاله‌ی برتر انتخاب شد.
انتهای پیام/
دایرة المعارف دانشبنیانها ۱۰۶؛
