نماد 800 ساله بشریت فرو ریخت

به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، مسجد «نوری» از مساجد قدیمی و تاریخی عراق بود، که به دست نورالدین زنگی (حاکم ولایت سوریه در امپراتوری سلجوقی که علیه صلیبیون اولیه می‌جنگید) ساخته شد. در این مسجد از هفت ردیف آجرکاری تزئینی استفاده شده بود که با اشکال هندسی پیچیده به سمت بالا درهم تنیده بودند.

تاریخ‌نگاران، سال ساخت این مسجد را ۷۳-۱۱۷۲ میلادی یعنی کمی پس از مرگ نورالدین زنگی تخمین زده‌اند و گفته می‌شود که این مسجد در آغاز به عنوان مدرسه اسلامی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. پس از ساخت مسجد، گلدسته مسجد کج شد و گفته می‌شود زمانی که ابن بطوطه، جهانگرد سده‌های میانه به این محل رسید این مناره کج بود.

در حقیت مسجد «نوری» عراق علاوه بر جایگاه تاریخی‌اش، نمادی از شهر موصل هم محسوب می‌شد که گلدسته خمیده‌اش به نام «حدباء» (به معنی گوژپشت) معروف بود. مشهور است که دلیل خمیده شدن مسجد به سمت شرق، بادهایی بود که از سمت غرب موصل می‌وزید. این بادها بر آجرها و گچ‌های گلدسته به مرور تاثیر گذاشت و به خمیده شدن آن انجامید. این گلدسته در گوشه شمال غربی مسجد قرار داشت.

گلدسته دو در ورودی داشت که هرکدام با پله‌ای جداگانه به سمت بالای می‌رسید. این ورودی‌ها و پله‌ها را معمار «ابراهیم الموصلی» ساخته بود. یکی از این پله‌ها برای بالا رفتن بود و دیگری برای پایین آمد، به گونه‌ای که فرد در حال صعود، فرد در حال پایین آمدن را نمی‌بیند. یکی دیگر از اهداف قرار دادن دو پله در داخل گلدسته، کاهش فشاری است که بر پی آن وارد می‌شود. اویل قرن بیستم، گلدسته یک بار ترمیم شده بود.

در سال 1981 میلادی یک شرکت ایتالیایی، تلاش‌هایی برای تثبیت گلدسته انجام داد چرا که سالهای متمادی جنگ در این کشور باعث شد تعدادی از لوله‌های زیر زمینی آب شکسته شده و نشتی آب، زیربنای گلدسته را تضعیف کند. در آن دوره، خمیدگی گلدسته به میزان 40 سانتیمتر بیشتر شد.

در قرن سیزدهم هجری، محمد بن الملا جرجیس القادری النوری در سال 1865 میلادی، تلاش‌هایی برای ترمیم مسجد آغاز کرد. ارنست هرتسفیلد مستشرق آلمانی تحقیقی درباره مسجد اوایل قرن بیستم انجام داد. تخسین علی مشهور به «متصرف موصل» در خاطراتش در سال 1939 میلادی نوشت: «مسجد مهجور و خرابه شده و نمی‌توان در آن اقامه نماز کرد».

در سال 1944، مسجد ترمیم شد و توسعه یافت به گونه‌ای که چهار گلدسته برای آن بنا شد. در این بازسازی، از سنگ مرمر استفاده شد.»

مسجد «نوری» شهر موصل عراق علاوه بر این‌که یادآور اعلام خلافت ابوبکر بغدادی (رهبر داعش) است، به مسجد جامع موصل نیز معروف بود. این مسجد به همراه مناره کج الحدباء قدمتی بیش از 800 سال داشت و چندی پیش با بمب‌گذاری گروه تروریستی داعش منهدم شد.

با توجه به اقدامات وحشیانه گروه تکفیری و بی‌توجهی آنها نسبت به نیازهای یک انسان متمدن و نقش تاریخ در زندگی بشر، تاکنون آثار تاریخی بسیار زیادی از سوی داعش تخریب شده‌اند، به طوری که وزارت گردشگری عراق نیز در خصوص تخریب فضاهای تاریخی چون شهر الحضر بیانیه صادر کرد و از سوی دیگر سازمان یونسکو نیز از بین رفتن آثاری که در میراث جهانی به ثبت رسیده بود را محکوم کرد.

موزه تاریخی موصل و از بین رفتن مجسمه‌ها و آثار تاریخی که قدمتی چندین هزارساله داشتند و از دوره تمدن آشوری‌ها و بابلی‌ها باقی مانده بودند، از جنایت‌های پیشین داعش بوده است. داعشی‌ها که نگرش خود را بر اساس جهل و نادانی نسبت به دین اسلام بنا نهاده‌اند، معتقدند آشوری‌ها، بابلی‌ها و اکدی‌ها و دیگر اقوام موجود در بین‌النهرین خدای باران، کشت‌وکار، جنگ و دیگر خدایان مختلف داشتند و به وسیله آنها به خدا شرک می‌ورزیدند بنابراین آثارشان نیز باید از میان برود.

از دیگر تخریب‌ها به آتش کشیدن کتابخانه مرکزی موصل بود که جنایتی کمتر از گرفتن جان انسان‌ها نبود. این گروه تکفیری در این عملیات بیش از 8 هزار کتاب نایاب و نسخه‌های خطی را که از زمان‌های مختلف تاریخی بود به بهانه این‌که با آموزه‌های دین اسلام مطابقت ندارد، به آتش کشید.

متأسفانه جنایت‌های داعش به همین جا محدود نمی‌شود چراکه آنها حتی احترامی به بعد الهی انسان‌ها هم ندارند و این امر از تخریب آرامگاه‌های اولیا و صالحان، مجسمه‌های مشاهیر و مقبره‌ها نیز ثابت شده است.

در این میان هنرمندان جهان جای صد افسوس را نسبت به این تخریب‌ها در پیام‌های اینستاگرامی خود پر کرده‌اند که از این می‌توان به پیام فروتن اشاره کرد که در صفحه شخصی‌اش نوشته است: