چتر حمایت اقتصادی بر سر بازماندگان پلاسکو؛ مسئولان چه وعده‌هایی دادند؟
آخرین روز دی ماه، نخستین نماد شکل‌گیری تجارت مدرن در تهران فروریخت. در ساعات اول نگرانی جان زیر آوارماندگان بیش از هر چیز خودنمایی می‌کرد؛ اما کمی بعد، نگرانی‌ها از تبعات اقتصادی این حادثه نیز بالا گرفت.
حوری قاسمی،خبرنگار اقتصادی آنا: در حادثه پلاسکو، بیش از 570 واحد تجاری با خاک یکسان شد تا به دنبال آن 6 هزار نفر از کار بیکار شوند. شرکت‌های بیمه‌ای به تکاپو افتادند و تامین اجتماعی نیز به دنبال راه حلی برای سر و سامان دادن به معیشت کارگران در شب عید آستین بالازد.
اهمیت این حادثه آن‌قدر زیاد بود که طی روزهای اول از اتفاق فروریختن پلاسکو، بسیاری از مقامات مهم کشور به محل حادثه آمدند و در جلوی چشم نگران کسبه پلاسکو قول دادند تا مشکل آنان حل شود.
ساخت مجدد ساختمان با حفظ سرقفلی، اعطای وام‌های گوناگون، پرداخت خسارت از سوی بیمه‌ها و ... از قول‌هایی بود که در آن لحظات پراسترس توانست تا حدی فضای حاکم بر فعالان ساختمان پلاسکو را آرام کند.
رئیس‌جمهوری به چهارراه استانبول تهران رفت و از نزدیک در جریان روند حادثه قرار گرفت. وی با تاکید بر این نکته که باید جلوی حوادث مشابه گرفته شود گفت :کسبه‌ای که بیمه نبودند باید از دولت و شهرداری کمک دریافت کنند.
حسن روحانی، با اشاره به اینکه ما یک برنامه ویژه‌تری برای بافت‌های فرسوده باید در نظر بگیریم، اظهار کرد: از امروز به بعد برای نقاط تجاری باید یک برنامه ویژه صورت بگیرد که چنین حادثه‌ای تکرار نشود.
وی همچنین تأکید کرد: کارگرانی که در این شب عید بیکار شدند، بخش تأمین اجتماعی ما باید سریعاً اقدام کند.
رئیس جمهوری همچنین بعد از پایان آوار برداری،دستور داد تا هیاتی برای رسیدگی به این حادثه و تهیه گزارش ملی تشکیل شود.
بر اساس این دستور، حسن روحانی، در حکمی رئیس دانشگاه تربیت‌مدرس را به ریاست «هیات ویژه گزارش ملّی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو» منصوب کرد و شماری از دانشگاهیان و متخصصان را به عضویت این هیات برگزید تا ظرف دو ماه «گزارش ملی» این حادثه را برای اطلاع مردم منتشر کند.
بخشودگی‌های مالی دولت برای فعالان اقتصادی پلاسکو
وزیر اقتصاد هم در ادامه مساعدت‌های اقتصادی برای کاهش تبعات حادثه پلاسکو دستور ویژه‌ای را در همان روزها صادر کرد. علی طیب‌نیا، با صدور دستوری مبنی بر تشکیل کمیته‌ای متشکل از رئیس سازمان امور مالیاتی، معاون امور بانکی، بیمه و شرکت‌های دولتی وزارت اقتصاد و رئیس کل بیمه مرکزی ماموریت داد تا با فوریت به وضعیت همه واحدهای فعال در مجتمع پلاسکو رسیدگی کنند و تا شروع دوباره کسب و کار این واحدها نسبت به رفع مشکلات بیمه‌ای، بانکی و مالیاتی آنان اقدام ومساعدت لازم را انجام دهد.
بر این اساس مقرر شد، سازمان امور مالیاتی اقدام قانونی عاجل برای بخشودگی مالیاتی ناشی از فعالیت کسبه در محل مجتمع پلاسکو صورت دهد .همچنین وزیر اقتصاد تاکید کرده است بانک‌ها برای راه اندازی مجدد واحدهای آسیب‌دیده به طور ویژه همکاری کنند و با سرعت سرمایه درگردش لازم برای فعالیت دوباره این واحدها را فراهم سازند.
طیب‌نیا همچنین از رئیس کل بیمه مرکزی و معاون امور بانکی، بیمه و شرکت‌های دولتی وزارت اقتصاد خواست، با همکاری شرکت‌های بیمه برای حمایت از خانواده‌های آتش‌نشانان شهید، خدمات بیمه‌ای لازم از قبیل بیمه عمر را تسهیل کنند و همچنین نسبت به پرداخت خسارت‌های واردشده در چهارچوب تعهدات با فوریت و نهایت مساعدت اقدام کنند.
به دنبال این دستور، رئیس سازمان امور مالیاتی کشور اظهار کرد: پیشنهاد بخشودگی مالیات کسبه پلاسکو تا سال ۹۴به دولت تقدیم شد و مورد موافقت قرار گرفت.
وزیر اقتصاد همچنین از رئیس کل بانک مرکزی درخواست کرد تدبیری بیندیشد تا بانک‌ها، نهایت همکاری را با کسبه داشته باشند.
وام 300 میلیونی برای پلاسکونشینان
در همین باره، ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد دبیرخانه‌ای شکل خواهد گرفت تا بر اساس اعلام بانک مرکزی، اصناف برای احراز هویت خود و تشکیل پرونده به دبیرخانه مراجعه و برای دریافت تسهیلات 300 میلیون تومانی اقدام کنند. بر اساس گزارش‌ها نرخ سود تسهیلات اعطایی در این باره، برابر با رقم مصوب سیستم بانکی یعنی همان ۱۸ درصد است. اما رئیس شورای پول و اعتبار با بیان اینکه وام گیرندگان تا یک سال، هیچ گونه اقساطی پرداخت نمی‌کنند، خاطرنشان کرد: پس از گذشت این مدت زمان، ظرف سه سال اقساط این تسهیلات باید بازپرداخت شود و تمام ۶۰۰ واحد آسیب دیده می‌توانند از این وام بهره‌مند شوند.
وی اظهار کرد: صلاحیت وام‌گیرندگان از طریق هیات امنای ساختمان با دریافت معرفی‌نامه احراز خواهد شد؛ در این میان، بانک‌ها دفتری را به صورت مشترک به عنوان دبیرخانه تشکیل خواهند داد و پرداخت این تسهیلات شامل همه سیستم بانکی است و هر بانکی به اندازه توانی که دارد بخشی از این تسهیلات را پرداخت خواهد کرد.
استمهال بدهی بانکی کسبه پلاسکو
همچنین دبیرکل کانون بانک‌ها و موسسات اعتباری با تشریح بانک‌ها درباره پرداخت وام به حادثه دیدگان پلاسکو افزود: پرداخت تسهیلات ۳۰۰ میلیون تومانی مورد توافق همه بانک‌هاست. محمدرضا جمشیدی افزود: برنامه‌ریزی شد واحدهایی که در گذشته از تسهیلات بانک‌ها استفاده کرده بودند و دارای سوابقی نزد بانک‌ها هستند، به بانک‌های طرف قرارداد خود مراجعه کنند.
او افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد کسبه پلاسکو عمدتا نزد ۵ تا ۶ بانک فعالیت داشتند و قرار شد کسبه و اصناف برای استفاده از تسهیلات تا ۳۰۰ میلیون تومانی به بانک‌های قبلی خود مراجعه کنند.
جمشید تصریح کرد: به دلیل اینکه برخی در ساختمان پلاسکو در بخش خرید و فروش، برخی در بخش خدمات و برخی نیز در بخش تولید فعال بودند؛ تسهیلات به ارقام مختلف به متقاضیان پرداخت می‌شود که سقف آن ۳۰۰ میلیون تومان با نظارت خواهد بود.
دبیرکل کانون بانک‌ها و موسسات اعتباری درباره تصمیم‌های که به منظور استمهال بدهی معوق کسبه ساختمان پلاسکو گرفته شد، افزود: استمهال بدهی کسانی که نزد بانک‌ها معوقاتی را داشتند و سررسید آن بعد از حادثه بوده نیز به گونه‌ای است که این افراد می‌توانند درخواست مهلت جدید داشته باشند و سود و جریمه آینده وام‌های آنها نیز به میزان ۵۰ درصد از سوی دولت بخشیده می‌شود و بانک‌های دولتی نیز ۵۰ درصد دیگر را خواهند بخشید.
حمایت از 4 هزار کارگر بیکارشده
بر اساس این وعده‌ها، همچنین حمایت قانونی از ۳۳۰۰ کارگر بیکار شده شاغل در ساختمان پلاسکو در قالب پرداخت بیمه بیکاری و کاریابی مجدد، و پرداخت وام ۱۰۰ میلیون تومانی با سود ۴ درصد به هریک از کسبه ساختمان پلاسکو با حمایت وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی نیز در دستور قرار گرفت.
علی ربیعی،وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی هم مانند اغلب دولتمردان به محل حادثه پلاسکو رفت و از پرداخت بیمه بیکاری به کارگران این ساختمان خبر داد.
ربیعی اظهار کرد: کارگران بیکارشده (پلاسکو) به اداره کار مراجعه کنند و برای کسانی که این کارگران را جذب کار کنند، وام با سود پایین درنظر می‌گیریم. بانک رفاه در چند روز آینده به کسانی که کارگران بیکار شده پلاسکو را به کار گیرند، وام با سود فوق‌العاده کم می‌دهد.
او همچنین با اشاره به اینکه مستمری شهدای آتش‌نشان بدون تشریفات قانونی برقرار می‌شود، در جایی دیگر نیز گفت: هر گونه هزینه تکمیلی درمانی خانواده‌های آتش‌نشان و آتش‌نشانان را سازمان تأمین اجتماعی به عهده می‌گیرد. مدیر عامل سازمان بیمه تأمین اجتماعی نیز از آغاز به کار کمیته‌ای برای پرداخت مستمری و بیمه بیکاری کارگران تحت پوشش این سازمان که در حادثه پلاسکو آسیب دیدند، خبر داد و گفت: 3 هزار و 500 بیکار شده ساختمان پلاسکو اگر تحت پوشش بیمه بودند می‌توانند به ادارات کار مراجعه کنند تا مشمول بیمه بیکاری قرار بگیرند یا به شغل‌های مورد نیاز اعزام شوند.
کارگران بدون بیمه هم مقرری بیکاری می گیرند
همچنین مدیرکل حمایت از مشاغل وزارت کار با اشاره به مصوبه هیات دولت درباره کارگران حادثه‌دیده پلاسکو گفت: مقرر شد کارگران بدون بیمه پلاسکو مطابق مصوبه هیات دولت چهار ماه مقرری بیکاری بگیرند.
کریم یاوری درباره وضعیت کارگران بدون بیمه پلاسکو گفت: آن دسته از کارگرانی که بیمه تأمین اجتماعی نداشتند و درپی فاجعه از بین رفتن ساختمان پلاسکو شغل خود را از دست داده‌اند مطابق مصوبه هیئت دولت، به مدت 4ماه بیمه بیکاری دریافت می‌کنند.
او ادامه داد: آن دسته از کارگرانی هم که مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی بوده و در ساختمان پلاسکو شاغل بودند در کوتاهترین زمان ممکن تحت پوشش و حمایت مقرری بیمه بیکاری قرار می‌گیرند.
با وجود آنکه وزارت کار مسئولیت پرداخت بیمه بیکاری برای کارگران را بر عهده گرفته اما به عقیده رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران کشور وزارت کار درباره بیمه نشدن کارگران پلاسکو مقصر است.
غلامرضا عباسی گفته که با توجه به اینکه اکثر کارگران بیکار شده پلاسکو بیمه تأمین اجتماعی نبوده‌اند، امکان بهره‌مندی آنها از بیمه بیکاری مهیا نیست.
عباسی با بیان اینکه اگر وزارت کار بازرسی کرده بود مشخص می‌شد که کارگران بدون بیمه مشغول کار هستند و می‌توانست مانع از فعالیت کار به رویه اشتباه شود، افزود: وزارت کار می‌تواند واحدی که بدون مجوز کار می‌کند را پلمپ کند اما متأسفانه این اقدام را در بحث پلاسکو صورت نگرفت.
درباره وضع شاغلان در ساختمان پلاسکو نیز محمد شریعتمداری، معاون اجرایی رئیس جمهوری گفته است که ٧٢٠ نفر شاغل در ساختمان پلاسکو از روز وقوع آتش‌سوزی به مدت چهار ماه تحت پوشش بیمه بیکاری قرار می‌گیرند چه تحت پوشش بیمه قرار داشتند، چه بیمه نبودند یا بیمه آنها منقطع شده بود.
مکان جدید برای کاسبی شب عید
شهرداری تهران نیز با همکاری اتاق اصناف ایران قرار است محلی را برای عرضه محصولات واحدهای تولیدی که تا پیش از این در ساختمان پلاسکو فعال بودند پیش بینی کنند همچنین با همکاری اتاق اصناف ایران مقرر شده است تا واحدهای تولیدی مستقر در ساختمان پلاسکو در روند واگذاری غرفه‌های نمایشگاه های بهاره امسال در اولویت قرار گیرند.
آن‌گونه که ابراهیم درستی نائب رئیس اتاق اصناف ایران گفته است، قرار است ۴۰۰ واحد صنفی از مجموع ۵۶۰ واحد صنفی ساختمان پلاسکو در یکی از پاساژهای خیابان جمهوری مستقر شوند.
علی فاضلی نیز در جلسه نشست با روسای اتاق اصناف مراکز استان ها گفت: بر اساس تصمیمات اتخاذ شده در نهاد ریاست جمهوری که به ریاست محمد شریعتمداری، معاون امور اجرایی رئیس جمهور و نمایندگان سازمان های ذیربط برگزار شد، با استقرار کسبه حادثه دیده ساختمان پلاسکو در مجتمع تجاری نور موافقت شد.
وی افزود: بر اساس این توافق، مقرر شد حداکثر تعداد ۶۰۰ واحد تجاری در طبقات بالای همکف ساختمان تجاری نور طبق معرفی اتحادیه مربوط به اصناف شاغل در ساختمان پلاسکو، به مدت ۲ سال به صاحبان مشاغل مذکور تحویل شود.
فاضلی ادامه داد: طبق این توافق، تحویل واحدهای مورد اشاره و استقرار کسبه ساختمان از ۱۵ بهمن ماه خواهد بود و شهرداری تهران در جهت امکان تفکیک و تقسیم واحدهای بزرگ به واحدهای کوچکتر در صورت لزوم با رعایت نکات ایمنی و با استفاده از مصالح سبک مساعدت لازم به عمل خواهد آورد.
اظهارات فاضلی در حالی است که رئیس اتحادیه پیراهن‌دوزان در گفت و گویی گفته بود: سرقفلی ۷۰۰ واحد تجاری خالی مجتمع نور تهران واقع در تقاطع خیابان ولیعصر(ع) - طالقانی به چند بانک واگذار شده و اتاق اصناف طی رایزنی‌هایی که با صاحبان آن انجام داده، واحدهای خالی این پاساژ را برای فعالیت مجدد کسبه تا آماده‌سازی ساختمان پلاسکو در اختیار آنها قرار می‌دهد.
بازسازی دو ساله
با توجه به اینکه مالکیت ساختمان پلاسکو در اختیار بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی است محمد سعیدی‌کیا، رئیس این بنیاد، وعده داد که ساختمان پلاسکو را در دو سال بازسازی کند و سازه‌ای استاندارد و مدرن جایگزین آن شود.
مصوبات دولت
سرانجام دولت برای آنکه خیال کسبه پلاسکو را راحت کند، مصوبه ای با 10 بند را به تصویب رساند.
در این مصوبه علاوه بر تکالیف بانکی و بیمه ای برای کسبه پلاسکو،ب یمه مرکزی را مکلف کرده تا دیه مسئولیت و عمر آتش‌نشانان را تا حصول نتیجه پیگیری کند.
در بند یک این مصوبه، هیات ویژه گزارش ملی بررسی حادثه پلاسکو که توسط رئیس جمهور انتخاب می‌شود، نسبت به بررسی موضوع از قبیل علل و عوامل وقوع آتش سوزی و فروریختن ساختمان، نحوه مدیریت محیطی، کیفیت هماهنگی دستگاه‌های مسئول در مدیریت بحران، راههای پیشگیری از تکرار حوادث مشابه، و سایر مسائل مربوط اقدام می‌کند.
همچنین در بند دوم مطالبات بانک‌ها از واحدهای اقتصادی ساختمان پلاسکو با معرفی اتاق اصناف ایران به مدت دو سال استمهال و علاوه بر بخشش کلیه جرایم و هزینه دیرکرد، ۵۰ درصد، سود تسهیلات مذکور توسط بانک‌ها و ۵۰دصد باقی مانده نیز توسط دولت (سازمان برنامه و بودجه کشور) از محل تبصره‌ها و یا ردیف‌های مربوط تامین و پرداخت می‌شود.
بند سوم به وظایف وزارت کار اشاره دارد. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان تامین اجتماعی) موظف است با هماهنگی و همکاری اتاق اصناف ایران (اتحادیه مربوط) کلیه افراد بیکار بیمه شده را که قبلا در ساختمان پلاسکو اشتغال به کار داشته‌اند، اعم از اینکه بیمه خویش فرما، بیمه شده و یا در وضعیت بیمه منقطع قرار داشته باشند، به مدت چهار ماه طبق مقررات و به فوریت تحت پوشش بیمه بیکاری قرار دهد و حقوق دی ماه آنان را در اسرع وقت پرداخت نماید.
همچنین در بند چهارم نیز موضوع بیمه کارگران مورد توجه قرار گرفته است. شاغلانی که دارای بیمه نیستند (اعم از کارگر یا کارفرما) با شناسایی از طریق اتاق اصناف ایران (اتحادیه صنفی مربوط) توسط وزارت تعاون، کار و رفتاه اجتماعی (سازمان تامین اجتماعی) همانند بیمه شده‌ها به مدت چهار ماه از دی ماه سال جاری تا فروردین ماه سال بعد از حداقل دستمزد قانونی و سایر مزایای مربوط به آن برخوردار خواهند شد. منابع لازم جهت اجرای این بند از محل ردیف‌ها و تبصره های مربوط از سوی دولت (سازمان برنامه و بودجه کشور) تامین وپرداخت می‌شود. بنابراین نگرانی از عدم پرداخت بیمه بیکاری به کارگران بدون بیمه مرتفع خواهد شد.
در بند پنجم بدهی بیمه کارفرمایان ساختمان پلاسکو پس از بخشیدن کامل جرایم طبق مقررات قانونی توسط سازمان تامین اجتماعی به مدت پنج سال تقسیط می‌شود.
پرداخت وام 300 میلیون تومانی موضوع بند ششم مصوبه دولت است که بر اساس آن با توجه به اعلام آمادگی بانک‌ها، از طریق دبیرخانه مستقر در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و با معرفی اتاق اصناف ایران، به کلیه کارفرمایان واحدهای آسیب دیده ساختمان پلاسکو تا مبلغ سه میلیارد (۳۰۰۰۰۰۰۰۰۰ ریال) تسهیلات بانکی با سود حداکثر ۱۸ درصد پرداخت می‌شود. بازپرداخت تسهیلات مذکور (۴۸) ماهه (یکسال دوره تنفس و ۳۶ ماه دوره بازپرداخت) خواهد بود.
همچنین بر اساس خبری که وزیر اقتصاد و رئیس سازمان امور مالیاتی اعلام کرده‌اند و طبق بند هفتم مصوبه هیات دولت، در اجرای ماده ۱۶۵ قانون مالیات‌های مستقیم کلیه بدهی‌های مالیاتی مربوط به واحدهای کسبی که در اثر سانحه آتش سوزی ساختمان پلاسکو بیش از ۵۰ درصد اموال آنها از بین رفته است، با معرفی اتاق اصناف ایران و با رعایت ماده ۸ اصلاحی آیین‌نامه اجرایی ماده ۱۶۵ قانون مالیات‌های مستقیم، تا پایان عملکرد سال ۱۳۹۴ بخشوده می‌شود.
از سوی دیگر بر اساس بند نهم، شرکت‌های بیمه مکلفند تا پایان بهمن ماه سال جاری نسبت به بررسی خسارت واحدهای بیمه شده ساختمان پلاسکو اقدام و کلیه خسارت‌های تعهد شده را وفق مقررات پرداخت نمایند.
همچنین بند دهم این مصوبه، بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران را موظف می‌کند تا پیگیری لازم برای پرداخت دیه مسئولیت و دیه عمر آتش نشانان قهرمان و جانفشان در حادثه آتش‌سوزی ساختمان پلاسکو را تا حصول نتیجه قطعی انجام دهد.
پیشگیری از حوادث مشابه
از آنجا که گشتی کوتاه در مرکز شهر نشان می‌دهد که پلاسکو تنها ساختمان در معرض خطر نبوده و تعداد زیادی ساختمان وجود دارد که وضع بهتری ندارند.
ساختمان آلومینیوم و پاساژ علاءالدین تنها به فاصله چند صد متری پلاسکو مستعد حادثه‌ای مشابه هستند بنابراین علاوه بر آنکه باید به وضع پلاسکو رسیدگی کرد، فکر چاره برای ساختمان های در معرض آسیب نیز باید در دستور کار باشد.
از همین رو الهام امین‌زاده، دستیار رئیس‌جمهوری در امور حقوق شهروندی، خبر از رسیدگی به وضعیت ساختمان‌های مشابه پلاسکو مانند علاءالدین و آلومینیوم داده تا از فاجعه ای شبیه آنچه در آخرین روز اولین ماه زمستان اتفاق افتاد، پیشگیری شود.
انتهای پیام/
