10 رویدادی که باید در سال 2017 منتظر آن‌ها باشید

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا- گفته می‌شود در سده 18 میلادی آثار ادبی و هنری متعددی از جمله برخی از نقاشی‌های کامیله فلاماریون، ستاره‌شناس فرانسوی، خلق شده که پیش‌بینی‌هایی از عصر حاضر بوده است، برخی از این پیش‌بینی‌ها اکنون بسیاری را مبهوت ذهن خلاق هنرمندان آن زمان کرده است. در حقیقت پیش‌بینی، بخشی از تمایل ذاتی بشر است که این روزها از حوزه ادبیات، نقاشی و سینما پا را فراتر گذاشته و به عرصه رسانه رسیده است.

در حالی که تنها هشت روز از آغاز هفدهمین سال از سده 21 میلادی گذشته است، پیش‌بینی رویدادهای سال 2017 کار دشواری است اما در گزارش پیش‌رو سعی کردیم با توجه به اطلاعات موجود سرنوشت مهم‌ترین رویدادهای این سال را پیش‌بینی کنیم. بنابراین تمامی نتیجه گیری‌های زیر صرفا مبتنی بر گمانه‌زنی است.

1) برجام؛ توافقی که حیات طبیعی دارد

اگرچه دولت ترامپ برخی امتیازات فراتر از برجام را که در زمان باراک اوباما به ایران ارائه شده بود، لغو کرده است اما همه طرف‌ها در حال اجرای مقررات برجام هستند. به این ترتیب ایران ضمن محدود نگاه داشتن ظرفیت‌های هسته‌ای خود شاهد مقاومت دونالد ترامپ نسبت به وضع تحریم‌های مرتبط هسته‌ای از سوی کنگره آمریکا است. با وجود این، سیاست‌های سخت‌گیرانه منطقه‌ای آمریکا علیه ایران تشدید شده است. در بعد تجاری، ترامپ می‌کوشد تا کمتر با ظرفیت‌های موجود میان دو طرف مخالفت کند.

2) سوریه؛ بحران بی‌پایان

با وجود توافق‌های نصفه و نیمه میان دولت آمریکا و روسیه درباره سوریه، هنوز گروه‌های شورشی تحت حمایت دولت‌های عربی منطقه حاضر نشدند به روند صلح بپیوندند. قطع برخی از حمایت‌های غربی از گروه‌های شورشی آنها را تضعیف کرده اما فرسایش مکرر ارتش سوریه، نظامیان این ارتش را فاقد توان لازم برای یکسره کردن جنگ کرده است. ارتش ترکیه همچنان در شمال سوریه حضور دارد. الباب پس از زد و خوردهای خونین به کنترل مشترک ارتش ترکیه و شبه‌نظامیان عضو «ارتش آزاد سوریه» در آمده است. نبردهای سنگین میان دولت سوریه و روسیه از یک طرف و شبه نظامیان جبهه فتح الشام در ادلب ادامه دارد و داعش همچنان استان رقه را در کنترل خود نگه داشته است.

3) عراق؛ پیروزی در نبرد موصل و شکست در تثبیت امنیت

موصل به کنترل دولت عراق در آمده است اما همچنان بخش‌هایی از مناطق غربی استان الانبار در اختیار داعش گزارش می‌شود. تنش‌های سیاسی - قومی میان کردها و دولت مرکزی عراق از یک سو و شیعیان و سنیان عراقی از سوی دیگر مورد توجه است. جنگ لفظی گسترده‌ای میان دولت اقلیم کردستان و دولت بغداد درباره حاکمیت بر منابع نفتی کرکوک وجود دارد. بمب‌گذاری‌های تروریستی و ناامنی در شهرهای بزرگ و مذهبی عراق از جمله بغداد، بصره، نجف و ... همچنان باعث تداوم بی‌ثباتی در عراق شده است.

4) دونالد ترامپ؛ تنش داخلی و خارجی

آغاز به کار دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهوری جدید آمریکا با اعتراض‌هایی از سوی مردم این کشور همراه می‌شود. برخی سیاست‌های تعجب‌برانگیز میلیاردر نیویورکی به تشنج در فضای سیاسی داخلی و خارجی منجر خواهد شد. بازگشت دیپلمات‌هایی که از سوی اوباما به ماموریت اعزام شده بودند، تکرار برخی مواضع ایام کارزار انتخابات ریاست‌جمهوری علیه برخی کشورها همچون چین، مکزیک، پاکستان و ... بحرانی در روابط واشنگتن و این دولت‌ها پدید آورده است. با وجود این، برنامه ترامپ برای تقویت زیرساخت‌های عمرانی آمریکا باعث رشد اقتصادی این کشور حداقل در کوتاه مدت خواهد شد. سیاست‌های ضد دولت رفاهی او اما باعث می‌شود تا به نارضایتی طبقات پایین دست آمریکا افزوده شود.

5) فرانسه؛ بازگشت راست میانه به قدرت

کارنامه ضعیف فرانسوا اولاند، نامزد حزب سوسیالیست و رئیس جمهوری کنونی فرانسه وضعیت به شدت دشواری برای پیروزی نمایندگان این حزب پدید می‌آورد. رقابت اصلی میان فرانسوا فیون، نامزد احزاب دست راستی معتدل و مارین لوپن، نامزد حزب دست راستی افراطی جبهه ملی خواهد بود. با کنترل تحرکات تروریستی در فرانسه رفته رفته محبوبیت لوپن کاهش و در مقابل فیون شانس بیشتری برای پیروزی به دست خواهد آورد. به این ترتیب او رئیس‌جمهوری بعدی فرانسه خواهد شد.

6) آلمان؛ پیروزی شکننده مرکل

بحران پناهجویی اگرچه از محبوبیت آنگلا مرکل، صدر اعظم کنونی این کشور کاسته است اما احزاب مخالف فاقد برنامه منسجم برای بسیج افکار عمومی علیه او هستند. بنابراین بی‌دلیل نیست که نظرسنجی‌ها از ادامه قدرت مرکل خبر می‌دهد. با وجود این پیروزی شکننده مرکل در انتخابات آلمان او را ناگزیر خواهد کرد تا تن به دولت ائتلافی گسترده‌تری بدهد.

7) ترکیه؛ افزایش بحران سیاسی و امنیتی در ترکیه

ادامه نبرد ارتش با شبه نظامیان کُرد در جنوب ترکیه و تشدید فعالیت‌های تروریستی داعش همچنان ناامنی در این کشور خاورمیانه‌ای را حفظ کرده است. با وجود این، محبوبیت اردوغان هنوز تا آن اندازه بالاست که او شانس پیروزی در رفراندوم تغییر قانون اساسی را برای خود زیاد بداند. این موضوع به مخالفت گسترده‌تر احزاب رقیب که طی سال‌های اخیر اردوغان را متهم به دیکتاتوری سیاسی کرده‌اند منجر خواهد شد بنابراین بحران سیاسی و امنیتی گسترده در ترکیه مهم‌ترین ویژگی این کشور در سال 2017 خواهد بود.

8) کره شمالی؛ گسترش برنامه موشکی

ادامه آزمایش‌های موشکی کره شمالی همچنان بحران در شرق آسیا را تعمیق می‌بخشد. تلاش‌های روسیه و چین برای متقاعد کردن کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی برای دست کشیدن از این آزمایش‌ها توفیق چندانی نداشته است. در پایان سال کره شمالی از برنامه جدید هسته‌ای‌اش که پیشتر در سال 2016 آن را اعلام کرده بود، پرده‌برداری می‌کند.

9)روسیه؛ گسترش حوزه نفوذ

یکی دیگر از ویژگی‌های سال 2017 افزایش شعاع نفوذ دولت روسیه در برخی از مناطق دنیاست. پس از کمرنگ‌تر شدن رابطه ترکیه با غرب و گرایش آن به سوی روسیه روابط میان مسکو و آنکارا گسترش بیشتری پیدا خواهد کرد. افزایش تبادلات نظامی و اقتصادی مهم‌ترین جلوه‌گاه این روابط خواهد بود. همچنین روسیه از تعمیق مناسباتش با ترکیه استفاده خواهد کرد تا علاوه بر تضعیف ناتو مهم‌ترین تهدید اخیر روسیه، بتواند از اثرگذاری‌های آنکارا بر بحران سوریه بهره‌مند شود.

10) بحران پناهجویی؛ سیل انسان‌ها ادامه دارد

با ادامه بحران سیاسی و نظامی در سوریه، عراق، یمن، لیبی و همچنین تعمیق این بحران در شاخ آفریقا سیل جمعیت پناهجویان به سوی کشورهای اروپایی ادامه پیدا خواهد کرد. با سختگیرانه‌تر شدن قوانین پناهجویی در قاره سبز بحران انسانی پناهجویان تشدید خواهد شد. آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد خواستار تحریک بیشتر نهادهای بین‌المللی برای کاستن از آلام این افراد می‌شود. با وجود این، مشکلات اقتصادی فزاینده کشورهای میزبان مانع از آن خواهد شد که تغییر شگرفی در وضعیت بحران پناهجویی پدید آید.