ترازوی آزمایشگاهی ابزاری در آزمایشگاه بیوشیمی

ترازوی آزمایشگاهی در دو دسته ی اصلی قرار می گیرد :
Mechanical ( مکانیکی )
Electronic ( الکتریکی )
مدل های گوناگون ترازو مکانیکی :
ترازوهای دو کفه ای از نوع ماکرو که گنجایشی برابر با 200 گرم و حساسیت 1/0 میلی گرم دارد .
ترازوهای یک کفه ای که سریع تر و دقیق تر می باشند . این ترازوها توانایی اندازه گیری از 1 میکروگرم تا 1 کیلو گرم را دارند . ترازوهای آنالیتیکال اغلب اوقات به منظور آماده سازی استاندارد ها و معرف ها به کار گرفته می شود .
در ترازوهای تکنیکال حداکثر ظرفیت توزین تا 199 گرم است . وزن های کمتر از 1 گرم تا نزدیک ترین رقم 0.01 گرم بر روی صفحه نوری ترازوی آزمایشگاهی دیده می شود . وزن های کمتر از 10 میلی گرم تا نزدیک ترین رقم دهم یا صدم میلی گرم به وسیله ی یک ورنیه خوانده یا تنظیم می شود . معمولا انجام اندازه گیری وزن هایی کمتر از 10 میلی گرم با این ترازوها سفارش نمی شود .
ترازوهای الکترونیک
این نوع ترازوی آزمایشگاهی از اواخر دهه ی 60 میلادی در آزمایشگاه ها دیده شدند . معمولا آن ها یک کفه ای هستند و نیروی الکترو مغناطیسی در بحث توزین به کار گرفته می شود . مزیت این نوع ترازو سرعت و دقت در بحث وزن کردن است . عدم صحت و عدم دقت همانند با ترازوهای مکانیکی است .
یکی از نکات با اهمیت در توزین این است که به شیوه ای صحیح با ترازو کار کنید . از پایین آوردن سریع کفه یا تعویض با سرعت وزنه ها زمانی که ترازو آزمایشگاهی قفل نباشد ممانعت کنید به علت این که منجر به خرابی دستگاه می شود .
بنیاد توزین بر پایه ی مقایسه ی وزن مورد نظر با یک وزنه ی مشخص است . ترازوهای آنالیتیکال (Analytical Balance) دقت و حساسیت کافی برای انجام عمل توزین در آزمایشگاه را دارند . این نوع از ترازوها بخشی از لوازم آزمایشگاهی متداول به شمار می روند .
در ترازوهای دو کفه ای ( Two pan ) جسم مورد نظر در یک کفه و وزنه ی شناخته شده در کفه ی دیگر واقع می شود . در ترازوهای یک کفه ای ( single pan ) توزین به وسیله ی جانشینی صورت می گیرد . در آغاز ترازو صفر شده و جسم بر روی کفه قرار داده می شود . در سمت دیگر کفه ترازو تعدادی وزنه از جنس آلیاژ آهن کروم نیکل یا یک سیلندر استوانه ای از نوع NBS به چشم می خورد که وزنه ی مورد نظر در جای ویژه ای قرار می گیرد یا فنر وزنه به منظور برقراری تعادل باز می شود .
خطای بارگیری گوشه ای : از قرار دادن جسم یا وزنه در کنج کفه ی ترازو آزمایشگاهی دوری کنید به این علت که سبب بروز خطای بارگیری گوشه ای و انجام اشتباه امر وزن کردن می شود . همواره جسم را در قسمت وسط کفه قرار دهید .
به منظور مشخص سازی وزن اجسام این دستگاه به کار گرفته می شود که از سالیان در زمینه های مختلف به کمک انسان آمده است ، در مواردی نیز علاوه بر وزن کلی اجسام ، وزن ترکیبی اجسام نیز به وسیله ی ترازو توزین می گردد ، ترازوی طلا کشی که با نام ترازوی زرگری نیز شناخته می شود ، وزن طلای استفاده شده در اجسام را توزین و مشخص می کند ، به عنوان یک نمونه ی دیگر می شود به مشخص سازی وزن و ترکیب وزنی آلیاژ های فلزی اشاره داشت.
یکی از مهم ترین نیاز افراد در آزمایشگاه ها توزین مواد توسط ترازوی آزمایشگاهی است که به سبب حساسیت بالای این حرفه ابزار دقیق و با کیفیت لازم است . امروزه ترازوی دقیق ، ترازوی میکرو و نیم میکرو پیشرفته و ترازوی آنالیتیک به نحوی تکامل یافته اند که دیگر نیازی به اتاق های مخصوص توزین نیست به این علت که با پیشرفت فن آوری در صنعت الکترونیک کاربرد ترازوی دیجیتال نیز آسان شده و می توان آن را به عنوان قسمتی از فرآیند تولید استفاده کرد .
با پیشرفت روز افزون در ساخت ترازوی دیجیتال همیشه خطرات ناشی از شکل گیری اختلال از محیط اطراف به چشم می خورد این عوامل شامل تاثیرات فیزیکی می شوند که ترازوی آزمایشگاهی میکرو ، نیم میکرو و آنالیتیک می توانند آن ها را مورد اندازه گیری قرار دهند .
برای راهنمایی مشتریان و عدم نیاز به خدمات تعمیر ترازوی آزمایشگاهی مختصری را مد نظر قرار داده ایم تا شما را در استفاده ی بهتر از ترازو یاری نماییم .
جایگاه قرار دادن ترازو :
صحت و تجدید پذیری نتایج توزین دیجیتال به شکل قابل ملاحظه ای به مکان استقرار ترازوی دیجیتال وابسته است و در این بخش به شرح نکات مهم در جهت عملکرد صحیح ترازو می پردازیم :
میز توزینی مختص ترازوی آزمایشگاهی مد نظر داشته باشید .
احتمال حرکت و لرزش میز توزین ترازو تا حد امکان پایین باشد و از خم شدن به طرف میز و ترازو در زمان توزین دوری کنید .
جنس ساخت میز توزین بایستی به شکل مغناطیس بوده و از استیل ، پلاستیک یا شیشه نباشد .

میز توزین ترازوی آزمایشگاهی بهتر است روی دیوار و یا کف اتاق به صورت ثابت شده باشد . نصب میز به شکل هم زمان بر روی هر دو جایگاه لرزش را از دیوار و کف اتاق انتقال می دهد و پایه های میز جنسی از مواد نرم نداشته باشد و به قدری بی حرکت باشد که به دنبال تکیه ی یک فرد به میز نشانگر ترازو تغییر نکند .
اتاق کار :
اتاق کار باستی بدون هر نوع لرزش و جریان هوای غیر مطلوب باشد و میز توزین در کنج اتاق قرار گیرد به این علت که این بخش کمترین لرزش را دارد .
دمای اتاق :
دما همیشه بر روی نتایج توزین توسط ترازوی آزمایشگاهی تاثیرگذار بوده است ، در نتیجه تلاش نداشته باشید که دمای اتاق را تا حد امکان ثابت نگه دارید به این علت که به ازای هر یک درجه تغییر دما نتیجه ی توزین نیز با تغییر روبرو می شود .
محل قرارگیری ترازوی آزمایشگاهی در نزدیکی پنجره ، باد کولر و و یا رادیاتور نباشد .
در صورتی که ترازوی میکرو مورد انتخاب شما قرار گرفته است پیشنهاد می شود ثبات و یا نشان دهنده رطوبت در آزمایشگاه نصب شود و در صورت امکان بهتر است تغییرات تصحیح شوند . به خاطر داشته باشید که تابش نور خورشید به شکل مستقیم بر روی نتیجه ی توزین تاثیر گذار خواهد بود .
از قرار دادن ترازو در مسیری که در آن افراد رفت و آمد می کنند دوری کنید .
کار با ترازوی آزمایشگاهی :
ترازوی آزمایشگاهی مورد استفاده شده در تجهیزات آزمایشگاهی دقت بالایی دارند و رعایت نکات زیر به شما کمک خواهد کرد تا در امر توزین به نتایج معتبر تری دست یابید .
ترازو را از منبع برق شهری قطع نکنید .
در زمان خاموش کردن ترازو آزمایشگاهی از کلیدی که فقط نمایشگر ترازو را خاموش می کند استفاده کنید .
برای حرارت دادن ترازوی میکرو 12 ساعت ، نیم میکرو و آنالیتیک 6 ساعت و برای ترازوی دقیق تقریبا 3 ساعت زمان بگذارید .
عمل تراز کردن :
ترازوی دیجیتال را با تنظیم دقیق پایه ها تراز و هم چنین حساسیت ترازو را تنظیم کنید ( معمولا راه تراز کردن ترازو در دفترچه ی راهنمای ترازوی آزمایشگاهی شرح داده شده است ) .
حساسیت ترازو را در زمان کار برای اولین بار با ترازو ، در زمانی که محل ترازو را عوض می کنید ، پس از تراز کردن ترازو و پس از تغییرات عمده در دما ، رطوبت یا فشار هوا تنظیم کنید .
در زمان توزین بار بررسی نمایید که نمایشگر ترازو برابر با صفر باشد در صورت نیاز می توانید از کلید پارسنگ دستگاه را صفر کنید.
در زمان توزین ، بار را در بخش میانی کفه ی ترازوی آزمایشگاهی قرار دهید این کار سبب پایین آمدن احتمال بروز خطا در امر توزین می شود .
پیشنهاد می شود بین پایان عمل توزین و شروع دوباره ی آن به میزان 30 ثانیه صبر کنید .
ظرف کوچکی را به عنوان ظرف توزین مشخص کنید .
مواد عایق الکتریکی قوی همانند با شیشه و پلاستیک توانایی این را دارند که بار الکترواستاتیکی به خود بگیرند این بارها به شدت توانایی ایجاد اختلال در نتایج توزیت را دارند به همین علت اطمینان داشته باشید که اقدامات اصلاحی مناسب صورت گرفته باشند .
ظرف توزین و موادی که درون آن به چشم می خورد بهتر است با محیط احاطه کننده ی آن دارای یک دما باشند . تفاوت دما می تواند سبب ایجاد جریان های هوایی شود که باعث خطا در نتیجه توزین می شود ( ظرف توزین بایستی اصلا رطوبت نداشته باشد )
در صورتی که ترازوی آزمایشگاهی شما از نوع ترازوی محفظه دار است حفاظ جریان هوا را تنها در صورت نیاز باز کنید به علت که که باز نکردن حفاظ جریان هوا سبب ثابت ماندن هوای درون محفظه می شود .
محفظه توزین و کفه ترازو را تمیز نگه دارید .
عمل توزین را با ظروف تمیز همواره انجام دهید .
ترازو را می شود با مایع تمیز کننده ی شیشه تمیز کرد .
از پارچه های آغشته به الکل روغنی به منظور تمیز کردن ترازو استفاده نکنید .
پیش از نظافت ترازو تمام بخش های قابل جدا شدن همانند با کفه ی ترازو را جدا کنید .
به دنبال روبرو شدن با مشکل حتما ایراد ترازو را به مراکز تخصصی تعمیر ترازوی آزمایشگاهی گزارش دهید .
سعی نداشته باشید به صورت خود سر ترازو را تعمیر کنید .