سرشماری اینترنتی 95؛ از ابهامات خانوارها تا شایعات

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی آنا، عمده سرشماری سال ۹۵ برای نخستین بار به صورت الکترونیکی و بدون استفاده از کاغذ برگزار می‌شود. اهمیت این موضوع،‌ به این دلیل است که مشارکت بیشتر مردم در سرشماری اینترنتی ضمن کاهش هزینه‌ها، به خانوارها این فرصت را می‌دهد که بدون محدودیت زمانی و با حضور مطلع‌ترین فرد خانواده نسبت به پاسخگویی به سؤالات مطرح شده در سرشماری عمومی نفوس و مسکن اقدام کنند.

در دور‌ه‌های پیش، از آنجا که معمولا سرپرست خانوار در ساعات مراجعه ماموران در منزل حضور نداشت،‌ اطلاعات گاهی ناقص و حتی اشتباه ارائه می‌شد اما با اینترنتی‌شدن سرشماری،‌ می‌توان در هر ساعت از شبانه‌روز اطلاعات را در سایت مرکز آمار ثبت کرد.

از سوی دیگر مراجعه منزل به منزل ماموران آمار، علاوه بر هزینه بالای آن،‌ زمینه را برای سوء استفاده سودجویان فراهم می‌کرد تا در قالب ماموران آمار به منازل مراجعه کنند.

با وجود این مزایا اما در بین مردم نگرانی‌هایی نیز وجود دارد که مهمترین آن ارتباط اطلاعات ارائه شده و تاثیر آن بر یارانه نقدی خانوار است.

هرچند که مسئولان کشور همواره تاکید کرده‌اند، سرشماری عمومی نفوس و مسکن هیچ ارتباطی با سازمان هدفمندی یارانه‌ها نداشته و انجام سرشماری به علت ارزیابی دارایی‌های افراد و حذف یارانه‌ها شایعه‌ای بیش نیست اما این نگرانی همچنان در بین اقشار مختلف وجود دارد.

لازم به ذکر است طبق ماده ۷ قانون مرکز آمار ایران تمام اطلاعات خانوارها در سرشماری محرمانه است و در اختیار هیچ ارگان و حتی نهادهای امنیتی و قضایی نیز قرار نخواهد گرفت.

از سوی دیگر مشکل دیگری که برای سرشماری اینترنتی وجود دارد نبود امکانات لازم در مناطق روستایی است.

آمار حاکی از این است که در سراسر کشور ۵۵.۵ درصد خانوار ایرانی بالای 6 سال که معادل ۱۳ میلیون و ۴۷۹ هزار و ۸۱۵ خانوار می‌شوند، به اینترنت دسترسی دارند و از این بابت ضریب نفود اینترنت در کشور تا پایان سال 94 به بیش از 40 درصد افزایش نیافته است.

از این‌رو، نیمه دیگر جمعیت فاقد توانایی شرکت در سرشماری اینترنتی خواهند بود و نباید فراموش کرد که ایران در استان تهران خلاصه نمی‌شود و وضعیت دسترسی به اینترنت از طریق رایانه یا گوشی هوشمند در سراسر نقاط کشور به مراتب ضعیف‌تر از استان تهران خواهد بود.

البته برای این مهم نیز راهکاری اندیشیده شده تا ثبت نام اینترنتی برای سرشماری عمومی نفوس و مسکن که تا ۲۴ مهرماه ادامه دارد، در دهیاری‌ها و شوراهای اسلامی شهرستان‌ها که از امکانات سخت افزاری برای سرشماری اینترنتی ساکنین روستاها و بخش‌های تحت پوشش برخوردارند، انجام شود.

در این راهکار افرادی که به صورت اینترنتی آمار و اطلاعات افراد خانواده را ثبت کنند، در مراجعه مأموران سرشماری کد رهگیری را تحویل آمارگیران می‌دهند و نیازی به سرشماری مجدد نیست.

با این وجود ابهاماتی برای افراد در پاسخ به پرسش‌های سرشماری وجود دارد.

به طور مثال در زمینه شغل،‌ مشخص نیست آیا شغل‌های کاذب و یا کوتاه مدت نیز شامل شاغلین می‌شود یا خیر.

همچنین برخی افراد به واسطه شغل خود در رفت و آمد هستند و مشخص نیست وضعیت سکونت خود را چگونه باید مشخص کنند.

آیا به عنوان خانواده‌ای منفرد ثبت‌نام کنند و یا در قالب خانواده اصلی به شمارش آیند. در واقع این افراد که نیمی از ماه را در یک شهر و نیم دیگر را در شهر دیگری به سر می‌برند،‌ در زمان شمارش کدام شهر را باید به ثبت برسانند.

این سوالات و سوالات از این دست کم نیست که به دلیل ثبت اطلاعات الکترونیکی ماموری حضور ندارد که خانواده‌ها را در این مورد مطلع کند که می‌تواند از مشکلات سرشماری اینترنتی به شمار آید.

با وجود تمام این مشکلات،‌ اما سرشماری اینترنتی می‌تواند در صورت تداوم،‌ هزینه‌های فعالیت‌هایی از این دست را کاهش دهد.

در سرشماری اینترنتی 95 اما افراد در زمان استفاده از سامانه سرشماری باید به نکاتی توجه کنند تا روند ثبت اطلاعات آسان‌تر انجام شود. به طور مثال جهت استفاده از سامانه از نسخه‌های جدید مرورگرهای Chrome یا Firefox استفاده کنند و پیش از ورود به سامانه «شماره ملی» تمام اعضای خانوار و «کد پستی» محل زندگی معمول خود را در دسترس داشته باشند.

همچنین از آنجا که معمولا سرپرست خانوار بیشترین اطلاع را از وضعیت خانواده دارد بهتر است خود وی و یا مطلع‌ترین فرد به سوالات پاسخ دهد.

از سوی دیگر افراد باید توجه کنند تا پیش از ثبت نهایی، اطلاعات وارد شده را که از سوی سامانه نمایش داده می‌شود، مرور کرده و در صورت نیاز آن‌ها را اصلاح کنند.

پس از پایان ثبت‌نام،‌کد آماری به ثبت نام کننده داده می شود که باید آنها را یادداشت کرده و به مامور آمارگیر تحویل دهد البته کدآماری برای افراد پیامک نیز خواهد شد.