افزایش استخدام فارغ التحصیلان دانشگاهی در اکوسیستم نوآوری ایران

خبرگزاری آنا- گروه علم و فناوری؛ در دنیای امروزشرکت‌های دانش‌بنیان به عنوان موتور‌های رشد اقتصادی و اشتغال زایی شناخته می‌شوند. این شرکت‌ها با تمرکز بر نوآوری و استفاده از فناوری‌های پیشرفته، توانسته‌اند علاوه بر توسعه محصولات و خدمات جدید، در ایجاد فرصت‌های شغلی نیز نقش بسزایی ایفا کنند.

راه‌اندازی پروژه‌های تحقیق و توسعه، منجر به استخدام نیرو‌های متخصص و کارآزموده در شرکتهای دانش بنیان می شود. این استخدام‌ها مختص افراد با مدرک تحصیلی بالا مانند کارشناسان و دکترای تخصصی و همچنین کارآموزان و فارغ‌التحصیلان جوان است. در سال‌های اخیر، تعداد زیادی از استارت‌آپ‌های فناوری اطلاعات و بیوتکنولوژی با استخدام تیم‌های تحقیقاتی و توسعه محصول، به طور مستقیم به ایجاد شغل‌های جدید پرداخته‌اند.

طبق گزارش‌های منتشر شده، شرکت‌های دانش‌بنیان در سال ۱۴۰۱ حدود ۱۲۰ هزار نفر را به طور مستقیم استخدام کرده‌اند. فعالیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان تأثیرات غیرمستقیم زیادی نیز بر بازار کار دارد. به عنوان مثال، با راه‌اندازی یک استارت‌آپ، تقاضا برای خدمات جانبی مانند مشاوره، تأمین مالی، بازاریابی و تبلیغات افزایش می‌یابد. این امر به ایجاد شغل‌های جدید در بخش‌های مختلف اقتصادی منجر می‌شود.

 آمار‌ها نشان از رشد قابل توجه شغل در مقایسه با سال‌های قبل دارد. برای هر شغل مستقیم ایجاد شده در شرکت‌های دانش‌بنیان، به طور متوسط ۲ تا ۳ شغل غیرمستقیم نیز ایجاد می‌شود. بر اساس این نسبت، می‌توان گفت که اشتغال‌زایی غیرمستقیم این شرکت‌ها می‌تواند به حدود ۲۴۰ تا ۳۶۰ هزار نفر برسد.

طی 50 سال  اخیر که بسیاری از کارخانجات و نمایندگی های شرکتهای خارجی در کشور درب های خود را به سمت جوانان ایرانی بست، شرکتهای دانش بنیان دریچه جدیدی از شغل و شاغلی را به روی آنان باز کرد. البته که نه تنها شرکتهای دانش بنیان محل حضور دانش بنیان هاست بلکه کارخانجات نوآوری، مراکز رشد، پژوهشگاهها و ... نیز زمینه حضور جوانان کشور را فراهم کرده است.

تحول در بازار کار توسط دانش بنیان‌ها

شرکت‌های دانش‌بنیان به دلیل تمرکز بر فناوری و نوآوری، به مهارت‌های جدید و تخصص‌های خاص نیاز دارند. این نیاز باعث تحول در بازار کار و تغییر در رشته‌های تحصیلی مورد تقاضا می‌شود. به همین دلیل، مؤسسات آموزشی و دانشگاه‌ها به سمت آموزش مهارت‌های مرتبط با فناوری و نوآوری حرکت کرده‌اند.

با افزایش تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان و فعالیت‌های آنها، نرخ بیکاری در مناطق مختلف کاهش می‌یابد. به ویژه در مناطق کمتر توسعه‌یافته، تأسیس این نوع شرکت‌ها می‌تواند به بهبود شرایط اقتصادی و افزایش فرصت‌های شغلی کمک کند.

شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند به عنوان الگو‌هایی برای دیگر کارآفرینان عمل کنند و در نتیجه باعث رشد اکوسیستم کارآفرینی شوند. شرکت‌های دانش‌بنیان علاوه بر ایجاد فرصت‌های شغلی، به توسعه مهارت‌های انسانی نیز کمک می‌کنند. این شرکت‌ها معمولاً برنامه‌های آموزشی و کارآموزی برای کارکنان خود برگزار می‌کنند و با ارائه فرصت‌های یادگیری، به ارتقاء مهارت‌های فنی و مدیریتی آنها می‌پردازند.

این امر نه تنها به بهبود عملکرد شرکت‌ها کمک می‌کند، بلکه نیروی کار ماهر و با تجربه تری را به بازار ارائه می‌دهد. شرکت‌های دانش‌بنیان معمولاً حدود ۵ تا ۱۰ درصد از درآمد خود را به برنامه‌های آموزشی و توسعه مهارت‌های کارکنان اختصاص می‌دهند. این اقدام به ارتقاء مهارت‌های فنی و مدیریتی نیروی کار کمک شایانی می‌کند.

بر این اساس شرکت‌های دانش‌بنیان با ایجاد شغل‌های مستقیم و غیرمستقیم، کاهش نرخ بیکاری و توسعه مهارت‌های انسانی، نقش حیاتی در اشتغال‌زایی دارند. به همین دلیل، حمایت از این نوع شرکت‌ها و ایجاد بستر‌های مناسب برای رشد و توسعه آنها، می‌تواند به عنوان یک استراتژی کلیدی در راستای بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی کشور مطرح شود. در این راستا، همکاری میان دولت، دانشگاه‌ها و بخش خصوصی ضروری است تا زمینه‌های لازم برای رشد شرکت‌های دانش‌بنیان و اشتغال‌زایی پایدار فراهم شود.

رتبه‌بندی کشور‌ها در زمینه اشتغال‌زایی از طریق شرکت‌های دانش‌بنیان می‌تواند بر اساس معیار‌های مختلفی مانند تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان، میزان اشتغال‌زایی، نوآوری، و حمایت‌های دولتی انجام شود.

شرکت‌های دانش‌بنیان در کشور‌های مختلف به عنوان عامل کلیدی در اشتغال‌زایی و رشد اقتصادی شناخته می‌شوند. این شرکت‌ها با ایجاد شغل‌های مستقیم و غیرمستقیم، کاهش نرخ بیکاری و توسعه مهارت‌های نیروی کار، نقش مهمی در بهبود وضعیت اقتصادی ایفا می‌کنند. حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و تسهیل شرایط فعالیت آنها می‌تواند به عنوان یک استراتژی مؤثر در کشور‌های در حال توسعه و پیشرفته مطرح شود.

آن طور که پیداست نزدیک به 10 هزار شرکت فناورانه ای که در کشور در حوزه های مختلف مشغول به کار هستند توانسته اند میزان زیادی از بیکاری فارغ التحصیلان را پوشش بدهد. البته این شرکتهای دانش بنیان نه تنها برای فارغ التحصیلان بلکه برای سایر تحصیل کردگان در هر مقطعی منشا کار است و می تواند میزان بیکاری را کاهش دهد.