اهمیت روابط بین‌المللی در توسعه و پیشرفت حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، خشایار دماوندی* طی یادداشتی اهمیت روابط بین‌المللی در توسعه و پیشرفت حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات را تشریح کرد.

متن یادداشت به شرح زیر است؛

«روابط بین‌المللی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) نقش حیاتی در توسعه و پیشرفت این صنعت ایفا می‌کند. این یادداشت به تحلیل چالش‌ها و اهمیت موضوع از دو منظر واردات و صادرات در حوزه فناوری، با توجه ویژه به تاثیر محدودیت ارتباطات بین المللی می‌پردازد.

واردات

اهمیت واردات در حوزه فاوا به علت سرعت بالای تغییرات در فناوری‌های نوین است، این موضوع شامل تجهیزات و اجزا زیرساخت‌های جدید و همچنین قطعات، تجهیزات آزمایشگاهی و ابزارآلات تولیدی میباشد که در فرآیند‌های بومی سازی و تولید داخل کاربرد دارند.

واردات فناوری‌های نسل جدید مانند، دانش و تجهیزات مورد نیاز برای ارتباطات نسل ۵ و ۶، راه اندازی سرویس‌های محاسباتی، ذخیره سازی و سایر سرویس‌های مبتنی بر فضای ابری (Cloud Computing)، همچنین فضا‌های پردازش داده در لبه شبکه (Edge Computing) در ارتباطات آتی نقش بسیار اساسی و حیاتی دارند. این فناوری‌ها نه تنها سرعت و کارایی شبکه‌های ارتباطی را افزایش می‌دهند، بلکه امکان ارائه خدمات با کیفیت‌تر و سرویس‌های نوین و پیشرفته را نیز فراهم می‌کنند.

از این رو واردات قطعات و فناوری‌های نوین به تولیدکنندگان داخلی کمک می‌کند تا محصولات کلیدی تری تولید نمایند. این امر می‌تواند به افزایش کیفیت محصولات داخلی و تولید پایدار و همچنین کاهش وابستگی منتج گردد.

نهایتا چالش اصلی تبادل فناوری، عدم تمایل همکاری بازیگران اصلی، به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های مالی و تجاری است که توسط کشور‌های غربی به صورت ظالمانه وضع گردیده اند. این امر موجب شده دسترسی به فناوری‌های کلیدی، و برقراری مراودات سازنده بین‌المللی بسیار محدود و پیچیده گردد و مانع از حضور پررنگ سرمایه‌گذاران خارجی در حوزه‌های فناوری در داخل کشور شده است. علاوه بر این، مشکلات مربوط به تامین ارز و وجود کانال‌های رسمی تبادلات مالی نیز به کاهش یا تأخیر در ایجاد و انجام پروژه‌های فناوری، شده است.

صادرات

صادرات در حوزه فاوا شامل انتقال فناوری و دانش، محصولات و خدمات فنی مهندسی می‌باشد که نقش مهمی در اقتصاد کشور و ترویج دستاورد‌های داخلی دارد و صادرات فناوری و دانش، ارزش افزوده بالایی برای کشور ایجاد می‌کند و به توسعه پایدار و رشد اقتصادی کمک می‌کند. 

صادرات محصولات و خدمات فنی به بازار‌های بین‌المللی، امکان گسترش بازار و افزایش درآمد‌های ارزی را فراهم می‌کند. این امر می‌تواند شامل صادرات نرم‌افزار‌های تخصصی، پلتفرم‌های دیجیتال، خدمات مشاوره‌ای فنی و حتی تجهیزات سخت افزاری در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات باشد.

از طرفی یکی از چالش‌های عمده در این زمینه، مسائل مربوط به حفاظت از حقوق مالکیت فکری و حفظ استاندارد‌های بین‌المللی است. تحریم‌ها هزینه دسترسی به بازار‌های بین‌المللی را به شدت افزایش داده و فرایند انتقال فناوری و تولید برون مرزی را پیچیده‌تر کرده اند. 

همچنین عدم امکان صدور LC به دلیل تحریم‌ها می‌تواند چالش‌های جدی برای شرکت‌های تولیدی در صادرات محصولات ایجاد کند. این محدودیت‌ها اعتماد کارفرمایان بین‌المللی را کاهش داده و فرآیند‌های مالی را پیچیده‌تر کرده اند.

نهایتا رقابت شدید با تولیدکنندگان بین‌المللی خصوصا کشور چین در بازار‌های هدف، مستلزم برتری در قیمت و کیفیت محصولات ارائه شده است.
راهکار و نتیجه‌گیری:

ارتباطات بین‌المللی در حوزه فاوا از اهمیت بسیاری برخوردار است، به طور ویژه واردات فناوری‌های پیشرفته و صادرات فناوری و محصولات دانش بنیان مهمترین اهداف این موضوع بشمار می‌روند. با توجه به چالش‌های موجود، به ویژه تحریم‌های بین‌المللی، لازم است سیاست‌های حمایتی و تشویقی مناسبی توسط دولت و نهاد‌های مرتبط به منظور تسهیل فرآیند‌های واردات و صادرات و حمایت از تولیدکنندگان دانش بنیان داخلی اتخاذ شود. با هدف کاهش نقش تحریم‌ها در مسیر توسعه و پیشرفت فناوری‌های ارتباطی کشور، لازم است تمامی دستگاه‌ها و نهاد‌های مرتبط نسبت به همسوسازی و بسیج ظرفیت‌ها برای تحقق این مهم اقدام و راهکار‌های مناسب در این حوزه را ارائه دهند.»

دبیر کارگروه بین الملل ستاد توسعه فناوری‌های اتصال پذیری و ارتباطات*