تکنولوژی عامل اصلی فعال‌سازی معادن پیر

سعید صمدی کارشناس صنایع معدنی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا گفت: در حوزه معادن بحث استخراج و اکتشاف و همچنین فرآوری وجود دارد. در بحث استخراج موضوع اساسی این است که هر چه از تکنولوژی‌های جدیدتر بهره گیری کنیم، هزینه تولید کاهش یافته و معدن ما رقابتی‌تر خواهد شد.

دبیر انجمن زغالسنگ ایران ادامه داد: استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته استخراج باعث می‌شود که بر بالا رفتن بهره وری در تولید، سطح ایمنی معدن نیز بالا رود. در مسئله استخراج به محض اینکه شیوه و تجهیزات نوینی به کار گرفته شود معدن مجددا شروع به کار خواهد کرد و لزومی ندارد که معدن ترک شود.

صمدی گفت: ذخیره معدن ممکن است به پایان برسد، اما پیر شدن معنای خاصی ندارد. در واقع با استفاده از تکنولوژی پیشرفته‌تر می‌توان تولید را اقتصادی‌تر کرد و به لایه‌های بیشتری از ذخیره دست یافت. به همین جهت ممکن است استخراج یک منبع با تکنولوژی قدیمی به صرفه نباشد، اما همان ذخیره را با تکنولوژی نوین بتوان با سود زاید الوصفی استخراج کرد.

وی در ادامه تصریح کرد: در حال حاضر قیمت کامیدیتی‌ها در دنیا به شدت در حال افزایش است؛ به همین جهت بسیاری از معادنی که قبلا استخراج از آنها توجیه اقتصادی نداشت در حال بازگشت به تولید هستند. به عنوان مثال سابق بر این استخراج طلا با نرخ ۲ گرم بر تن اقتصادی بود، اما در حال حاضر با توجه به افزایش قیمت جهانی طلا، این نرخ به ۰.۵ گرم در تن رسیده است.

تاثیر تکنولوژی بر اکتشاف معادن

این کارشناس صنایع معدنی گفت: در بحث اکتشاف معادن هر چه تکنولوژی پیشرفته تری در اختیار داشته باشیم، سرعت پیشرفت امر اکتشافی نیز افزایش می‌یابد و هم هزینه‌های امر اکتشاف کاهش می‌یابد. متاسفانه در این زمینه به شدت دچار کمبود هستیم و از تکنولوژی‌های بسیار قدیمی استفاده می‌کنیم.

وی ادامه داد: جدای بحث اکتشاف جالب است بدانید که حدود ۸۰ درصد از معادن ایران در حال کار با تکنولوژی دهه ۳۰ شمسی هستند یعنی زمان که حتی خودروی پیکان نیز ساخته نشده بود. در بحث فرآوری منابع ایجاد شده نیز همین مشکلات وجود دارد و باعث می‌شود که بخش زیادی از منابع هدر برود.

دانش بنیان‌های حقیقی و معادن

صمدی گفت: متاسفانه دانش بنیان حقیقی در معادن بسیار نایاب است و اکثر آنهایی که ادعای دانش بنیانی دارند ماشین آلات را از چین وارد کرده و با مونتاژ در ایران ادعا می‌کنند که این ابزار و دستگاه را تولید کرده اند. اینکه تحقیق و توسعه معدن و صنایع معدنی در ایران تا این حد مغفول مانده است باعث تاسف است؛ چرا که ترنور معادن و صنایع معدنی در دنیا سالانه ۸ هزار میلیارد دلار است و ۱۰ درصد ذخایر معدنی در دنیا در اختیار ایران است.

وی ادامه داد: متاسفانه در تحقیقات و دانش فنی معدن و صنایع معدنی بسیار عقب هستیم. برنامه ریزی برای تولید دانش فنی و همچنین تعامل با جهان خارج برای واردات دانش فنی به خوبی انجام نشده است. ما مهمترین کشور معدنی غرب آسیا هستیم و از این رو در مجموع می‌شود گفت پیشرفتی که تا امروز در زمینه معدن کرده ایم اصلا معادل جایگاه ما نیست.

دبیر انجمن زغالسنگ ایران گفت:‌در سال ۲۰۱۳ تجارت جهانی برنامه‌ای تدوین کرد تا کشور‌هایی که توانایی بیشتری برای تامین مواد معدنی دنیا را دارند شناسایی شوند و در پایان نام سه کشور ایران و افغانستان و کره شمالی مطرح شد و به عنوان منابع معدنی دست نخوره مطرح شد.

لازمه‌های فعالیت توسعه ای در حوزه معدن چیست

صمدی تاکید کرد: اولین شرط ورود به حوزه معدن شفافیت است. در صنعت معدن دوره‌های برنامه ریزی ۵ ساله است و به نوعی می‌توان گفت که اگر از همین امروز کار بر روی منبعی را شروع کنیم باید بتوانیم برای ۵ سال آینده برنامه ریزی کرد. در کشور شرایط به گونه‌ای است که نمی‌توان قیمت نیروی انسانی و انرژی و ... را پیش‌بینی کرد و این موضوع اسباب ضعف این صنعت خواهد بود.