ماریو از سلطان خرافاتی تا قهرمان پرافتخار جام‌های جهانی؛ کدام اسطوره برزیل مقابل ایران ناکام شد؟

به گزارش خبرنگار ورزشی خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، بامداد شنبه هفته جاری اتفاق تلخی در فوتبال جهان رخ داد. «ماریو زاگالو»، اسطوره برزیلی‌ها در سن ۹۲ سالگی فوت کرد.

او چهره‌ای بسیار نامدار در کشور مهد سامبا و قهوه بود. چرا که در نقش بازیکن و سرمربی توانست با تیم کشورش فاتح جام جهانی شود و نام خود را در تاریخ جاودانه کند.

اسطوره‌ای که در کودکی به دو چیز علاقمند بود:خلبانی و فوتبال. به رویای خلبان شدن و هدایت هواپیما هیچگاه نتوانست برسد، زیرا به خاطر ضعف بینایی اش امکان نداشت در آزمایش‌های پزشکی پیچیده مخصوص خلبان‌ها موفق شود.

در نتیجه دومین آرزویش یعنی فوتبالیست شدن را در پیش گرفت. هرچند به قول خودش در ابتدای راه با مخالفت شدید پدرش مواجه بود، اما به خاطر پافشاری اش توانست نظر پدر را جلب کرده و در مستطیل سبز برای خود آوازه‌ای به هم زند.

او در این راه آنقدر پیش رفت که «معلم و پروفسور فوتبال برزیل» نام گرفت و حتی یکی از اسطوره‌های ماندگار تاریخ دنیای توپ گرد شد. با این همه می‌دانید همین چهره که در قامت بازیکن و مربی در جام جهانی قهرمانی کسب کرد، در آسیا موفق نبود؟

مرگ این چهره نامی در حالی روی داد که تنها چند روز تا شروع مسابقات جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳ باقی مانده و زاگالو در نقش سرمربی ۳ تیم مطرح قاره (کویت، عربستان، امارات) به موفقیت چشمگیری نظیر قهرمانی جام ملت‌ها نرسید.

در این گزارش به بهانه درگذشت او، نگاهی اجمالی به سرگذشت زندگی این نابغه داریم، اما در ادامه از دوران ناموفقش در سطح آسیا نیز سخن خواهیم گفت.

**ناراحتی گسترده به خاطر مرگ زاگالو

انتشار خبر درگذشت زاگالو در رسانه ها، باعث ناراحتی مردم خونگرم و احساسی برزیل شد. همان‌های که خاطرات خوشی از افتخارآفرینی «بزرگمرد» خویش داشتند.

پس از اعلام این خبر که توسط خانواده اش تایید نیز شد، «ادنالدو رودریگز»، رئیس فدراسیون فوتبال برزیل مراتب تاسف و تاثر خود را از این اتفاق ناگوار از طریق بیانیه‌ای ابراز کرد و اظهارداشت به نشانه احترام به روح این شخصیت بزرگوار کلیه مسابقات کشور با یک دقیقه سکوت انجام خواهند شد.

«ماریو» فقید چهره‌ای بود که در جام‌های جهانی ۱۹۵۸ و ۱۹۶۲ در نقش هافبک و بال چپ در کنار «پله» اسطوره فقید دنیای توپ گرد در تیم ملی برزیل قهرمان جام جهانی شد. همین شخصیت در رقابت‌های جام جهانی ۱۹۷۰ تیم کشورش «سلسائو» را در قامت سرمربی هدایت کرد و به سومین مقام قهرمانی جهان رساند. در آن موقع تنها مردی در جهان فوتبال بود که هم به عنوان بازیکن و هم مربی به این افتخار بزرگ رسیده است. بعد از او بود که «فرانتس بکن باوئر» همراه با آلمان و «دیدیه دشان» با فرانسه نظیر او هم به عنوان بازیکن و هم مربی فاتح جام جهانی شدند.

زاگالو در جام جهانی ۱۹۹۴ در نقش دستیار کارلوس آلبرتو پریرا روی نیمکت تیم ملی کشورش در جام جهانی آمریکا نشست و افتخار قهرمانی را باز کسب کرد.

او همچنین در این نقش فاتح کوپا آمریکا ۱۹۹۷ شد و در فینال جام جهانی ۱۹۹۸ بعد از باخت مقابل فرانسه مقام نایب قهرمانی را کسب کرد.

چنین مرد بزرگ و پرافتخاری مورد احترام همه برزیلی‌ها بود. حتی ۲ سال قبل که پله در قید حیات بود، به مناسبت تولد ۹۰ سالگی این معلم فوتبال گفت:

«من وظیفه دارم از تو بابت تمام آنچه برایم در تیم ملی برزیل زحمت کشیدی و همچنین بابت تلاش و افتخاراتی که برای تیم ملی کسب کردی، تشکر کنم.»

رونالدو نازاریو یا همان رونالدوی اصلی هم در مناسبتی اظهارداشت:«در تمام دوران ورزشی ام، مربیان مهم زیادی داشتم، اما بدون هیچ شک و تردیدی، زاگالو بهترین آن‌ها بود.»

در پیامی که از طرف خانواده این شخصیت انتشار یافت، عنوان شد:«زاگالو پدری فداکاری، پدر بزرگی دوست داشتنی، پدر شوهری دلسوز، دوستی وفادار، یک فوتبالی حرفای موفق و بزرگ بود.»

رسانه‌های برزیلی هم با به کاربردن تعابیری همچون گرگ پیر، سلطان فوتبال، قهرمان ابدی، اسطوره بی بدیل و ... از او یاد کرده و درگذشت وی را ضایعه‌ای بزرگ به فوتبال برزیل و جهان توصیف کردند.

**نمونه یک خرافاتی کامل

اسطوره تازه درگذشته برزیلی ها، در دوران حیات خویش، آدمی به شدت خرافاتی بود. به همین خاطر در جوانی شماره پیراهن ۱۳ را انتخاب کرد، زیرا باورداشت که این شماره برایش موفقیت به همراه می‌آورد. به همین دلیل بود که مراسم جشن ازدواجش را در سیزدهمین روز ماه برگزار کرد. حتی در سال‌های پایانی فعالیتش به عنوان مربی در مصاحبه‌ای تلویزیونی به شوخی گفت دوست دارد در مسابقه‌ای که ساعت ۱۳ روز ۱۳ جولای ۲۰۱۳ برگزار شود، از دنیای ورزش کناره گیری کند.

این چهره در سال‌های پایانی عمرش درگیر مشکلات شدید تنفسی بود. حتی مجبور بود روی ویلچر بنشیند چرا که پاهایش توان نگه داشتن قامتش را نداشتند. حتی در ماه اوت گذشته ۱۵ روز در بیمارستان تحت مراقبت ویژه قرارگرفت. ماریو که بعد از فوت همسر مهربانش از سال ۲۰۱۲ تنها شده بود، تنها دلخوشی اش، بودن با ۴ فرزند خود و تماشای مسابقات فوتبال بود.

**پرافتخار در جهان، ناکام در آسیا

همین چهره نامی که به عنوان بازیکن و سرمربی و حتی کمک مربی موفق شد در ۴ قهرمانی جام جهانی ایفای نقش اساسی کند، در آسیا حضوری موفق نداشت تا جایی که نتوانست به عنوان سرمربی ۳ تیم از کشور‌های پولدار قاره، با افتخار عمل نکند.

او بعد از خروج از کادر فنی تیم برزیل در سال ۱۹۷۴ برای مدتی هدایت تیم‌های باشگاهی فلومیننزه، فلامنگو و بوتافوگو را برعهده داشت تا این که دل به دریا زد و از محدوده کشورش خارج شد.

به آسیا آمد و از سال ۱۹۷۶ تا ۱۹۷۸ سرمربی کویت شد؛ همان تیمی که آنزمان خودش را مقابل ایران، قهرمان بلامنازع آن هنگام قاره مطرح کرده بود، در قامت مدعی مطرح کرده بود. در جام ملت‌های آسیا ۱۹۷۶ در فینال مقابل ایران یک بر صفر تیمش شکست خورد و دستش از جام کوتاه ماند.

**زاگالو بازهم ناکام برابر ایران

همین چهره بعد تلاش کرد تا ناکامی اش را مقابل ایران در راه مقدماتی جام جهانی ۱۹۷۸ جبران کند. اما تیم ایران بعد از بازی رفت و برد یک بر صفر در تهران، حتی با تیم جوانانش نیز شاگردان آن زمان زاگالو را در کویت ۲ بر یک شکست داد و این دفعه مقابل تیم ملی کشورمان ناکام بود.

**زاگالو ناموفق با عربستان و امارات

بعد از کویت، او تجربه هدایت تیم‌های آسیایی دیگر مثل عربستان و امارات را نیز به دست آورد اما آیا با این دو تیم هم به قهرمانی جام ملت‌ها رسید؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت که «پروفسور فوتبال برزیل» در سال‌های ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۴ و همینطور ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۰ زمام امور تیم‌های ملی عربستان و امارات را نیز برعهده گرفت که با این دو تیم متمول نیز در جام ملت‌های آسیا ناکام بود.