ربات بامزه‌ای که تمرکز دانش آموزان را افزایش می‌دهد +فیلم

به گزارش خبرنگار گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، دانش‌آموزان دارای ناتوانی‌های یادگیری (LD) با مهارت‌های خاصی مانند خواندن، نوشتن یا ریاضیات دست و پنجه نرم می‌کنند و اغلب برای پر کردن شکاف‌های آموزشی به حمایت فردی و اضافی نیاز دارند. تیمی از محققان و کارشناسان دریافته‌اند که یک ربات کوچک و بامزه ممکن است به کودکان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری کمک کند تمرکز خود را حفظ کنند.

ناتوانی‌های یادگیری باعث می‌شود دانش آموزان مستعد حواس پرتی شوند، به این معنی که وقتی آن‌ها برای تمرکز کردن روی یک کار تلاش می‌کنند، بی قرار می‌شوند و در نهایت از انجام کار خودداری می‌کنند. تحقیقات نشان داده است که مداخلات یک به یک برای دانش آموزان مبتلا به LD مفید است.

در حالی که محققان معرفی ربات‌های اجتماعی به کلاس درس را برای ارائه حمایت شخصی از کودکان سالم و کودکان مبتلا به بیماری LD مطالعه کرده اند، بیشتر تحقیقات قبلی بر روی کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) متمرکز شده است؛ و مطالعات کمی در مورد استفاده از روبات‌ها برای کمک به کودکان مبتلا به LD در محیط آموزشی انجام شده است.

در این تحقیق سه محقق از دانشگاه واترلو در انتاریو کانادا، دو متخصص از انجمن ناتوانی‌های یادگیری در ونکوور کانادا و یک ربات انسان‌نما با نام QT حضور داشتند.

ربات QT در سال ۲۰۱۶ متولد شد. این ربات زاییده افکار دو دانشمند ایرانی به نام دکتر پویان ضیافتی و دکتر آیدا نظری خرم است. QT اولین رباتی بود که به طور خاص به عنوان ابزاری برای کمک به کودکان مبتلا به ASD ساخته شد. این ربات می‌تواند با سر و بازو‌های خود ژست بگیرد، حالات چهره را نشان دهد و صحبت کند. در ادامه ویدئویی از توضیحات دکتر ضیافتی و نظری خرم را درباره ربات خود مشاهده می‌کنید.

بر اساس تحقیقات قبلی، محققان می‌خواستند نحوه تعامل دانش‌آموزان مبتلا به LD را با یک ربات اجتماعی و اینکه چگونه معرفی یک ربات به کلاس درس بر دانش‌آموزان و معلمان تأثیر می‌گذارد، تجزیه و تحلیل کند.

۱۶ دانش آموز بین ۷ تا ۱۲ سال با تشخیص مشکوک یا تایید شده LD و مشکل خواندن در مطالعه جدید شرکت کردند. هشت نفر از این افراد با ربات QT آموزش داشتند، در حالی که هشت نفر دیگر به عنوان گروه کنترل عمل می‌کردند.

محققان یک رابط برنامه کاربردی وب برای مربیان ایجاد کردند که پروتکلی را برای دانش آموزان فراهم می‌کرد که شامل فعالیت‌های گرم کردن، بازی‌ها و تمرینات تنفسی بود. برنامه بر روی یک تبلت بارگذاری شد و به مربیان اجازه می‌داد ربات QT را کنترل کنند.

در حالی که مربیان ربات را کنترل می‌کردند، QT زمانی که توسط مربی فعال می‌شد به طور مستقل عمل می‌کرد. ربات اهدافی را تعیین می‌کرد و اگر دانش‌آموز از مسیر خارج می‌شد، از استراتژی‌هایی مانند بازی، شوخی، تمرین‌های تنفسی و حرکات فیزیکی برای تغییر تمرکز دانش‌آموز استفاده می‌کرد.

مربیان تعاملات خود را ثبت کردند، از جمله اینکه آیا اهداف آموزشی جلسه محقق شده است یا خیر؟ همچنین مقدار زمانی که دانش آموزان در خارج از کار اصلی صرف می‌کنند و راهبرد‌های که برای متمرکز کردن دانش آموزان استفاده شده است. دانش‌آموزان می‌توانستند درباره تجربه خود با این ربات بازخورد ارائه کنند.

این مطالعه نشان داد که دانش‌آموزانی که در جلسات QT شرکت کردند، رفتار‌های خارج از وظیفه کمتری داشتند و مشارکت بیشتری نشان دادند. دانش‌آموزان ربات را دوستانه، باهوش و لذت‌بخش می‌دانستند و مایلند در جلسات آینده با QT درگیر شوند.

بازخورد مربیان نشان داد که تا حد زیادی، آن‌ها مداخله ربات را در حفظ تمرکز و تعامل دانش‌آموزان مؤثر و مفید می‌دانستند.

دکتر کرستین داوتنهان، استاد مهندسی برق و رایانه و نویسنده این مطالعه می‌گوید: قطعا پتانسیل زیادی برای استفاده از ربات‌ها در سیستم آموزش عمومی وجود دارد. به طور کلی، یافته‌ها حاکی از آن است که ربات تأثیر مثبتی بر دانش‌آموزان دارد.

مطالعات بیشتر با استفاده از QT برای بررسی کاربرد یادگیری به کمک ربات برای کودکان دارای ناتوانی یادگیری برنامه ریزی شده است.

این مطالعه در مجله Social Robotics منتشر شده است.

حسن خاکبازان