نبرد پشت دروازه‌های حلب/ چراغ سبز اوباما به بشار اسد برای سرکوب شورشیان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، نبردها در شهر حلب بر سر کنترل این شهر میان ارتش سوریه و مخالفان مسلح شدت گرفته است.

رسانه‌ها خبر داده‌اند که بمباران مناطق تحت کنترل مخالفان مسلح از سوی جنگنده‌های روسیه و بمب‌افکن‌های دولت سوریه از روز جمعه شدت گرفته است و بر شمار تلفات نیروهای مخالف در روزهای اخیر افزوده است. دولت سوریه همچنان از دو ماه پیش این شهر را تحت محاصره دارد و از هفته گذشته تلاش گسترده‌ای برای ورود به بخش‌های شمالی این شهر آغاز کرده است.

شهر حلب را باید کانون حضور شبه‌نظامیان مخالف دولت سوریه دانست. داعش، جبهه‌النصره، احرارالشام، باقیماندگان ارتش آزاد سوریه و... همگی در این شهر حضور و هر یک، بخش‌هایی از این شهر را در کنترل دارند. وب‌سایت الجزیره خبر داده است که تقریبا 350 هزار تا 400 هزار غیر نظامی همچنان در مناطق تحت کنترل حلب به سر می‌برند.

بنا به توافق آتش‌بس سراسری که از بامداد هفتم اسفندماه در سوریه برگزار شده است، داعش و جبهه‌النصره خارج از توافق قرار گرفته‌اند. شورای امنیت سازمان ملل متحد، پیشتر، این دو گروه را به عنوان جریان‌های تروریستی معرفی کرده بود. حضور این نیروها در شهر حلب، مجوز لازم برای حمله به این شهر را در اختیار ارتش سوریه قرار داده است. این در حالی که است که دیگر مخالفان مدعی هستند که ارتش بشار اسد، به بهانه حمله به داعش، آن‌ها را هدف قرار داده و دولت آمریکا در برابر این نقض آتش‌بس سکوت کرده است.

جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، هفته گذشته در سنای آمریکا و در برابر این پرسش که چرا دولت اوباما، در برابر نقض آتش‌‌بس از سوی دولت سوریه در حلب سکوت کرده است، پاسخ داد که بشار اسد عملا آتش‌بس را نقض نکرده است بلکه «به دلیل مرزهای شناور» مخالفان متعدد در شهر حلب، برخی از حملات به دیگر گروه‌ها انجام شده است.

این سخنان جان کری با واکنش تند و تیز مخالفان مسلح همراه بود. آن‌ها، سخنان کری را به چراغ سبز دولت اوباما به بشار اسد برای سرکوب شورشیان تعبیر کردند. تحلیلگران نیز در پی این سخنان جان کری، گمانه‌زنی کرده بودند که دولت اوباما از تعلل مخالفان در دستیابی به یک توافق پایدار به ستوه آمده است و سعی دارد با کاستن از حمایت از مخالفان و تحت فشار قرار گرفتن آن‌ها، مخالفان مسلح را به میز مذاکره بازگرداند.

حقیقت آن است که اهمیت شهر حلب و تعیین‌کنندگی آن در آینده نبرد سوریه به این دلیل است که نزدیک به 40 هزار نیروی مخالف بشار اسد در این شهر حضور و تحت محاصره قرار دارند. زبد‌ترین نیروهای داعش، جبهه‌النصره، احرار الشام، ارتش آزاد سوریه و...همگی در این شهر مشغول نبرد هستند و شکست آن‌ها عملا ستون فقرات مخالفان مسلح را از بین می‌برد.

اهمیت شهر حلب نیز باعث شد تا عادل‌الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان، نسبت به حملات پردامنه به این شهر موضع‌گیری شدیدی داشته باشد. به گزارش الجزیره، وی در این باره گفت: «اسد، از حلب چیزی باقی نگذاشته است. او آتش بس را کاملا نقض کرده و همه قواعد خقوق بشردوستانه را زیر پا گذاشته است. همه دولت ها باید از همه ابزارهای لازم برای متوقف کردن اسد استفاده کنند.»

ادامه بمباران‌های هوایی روسیه

در حالی که دولت روسیه اعلام کرده که این کشور به همراه دولت آمریکا، دولت سوریه و مخالفان میانه‌رو کاملا به آتش‌بس پایبند است و همه طرف‌ها از این موضوع رضایت دارند، واقعیت میدانی از گسترش حمایت‌های هوایی روسیه از پیشروی ارتش سوریه در حلب خبر می‌دهد.

روسیه با درک حساسیت کنونی اوضاع سوریه و ناخشنودی احتمالی آمریکا از تعلل مخالفان در شرکت در مذاکرات صلح، کمر همت بسته است تا هر چه سریعتر، مخالفان را از شهر حلب عقب براند.

بشار اسد نیز دقیقا با همین تحلیل، می‌کوشد تا بحران کشورش را آن‌طور که می‌خواهد رقم بزند. او به خوبی آگاه است که فرصت کنونی، هرگز در دوران پسااوباما تکرار نخواهد شد و در نتیجه از تمام توان ارتشش برای یکسره کردن کار حلب بهره می‌برد. تضعیف مخالفان و کاستن از جغرافیای تحت تسلط آن‌ها، نه تنها مخالفان را به ازسرگیری فوری مذاکرات مجبور می‌کند، بلکه عملا قدرت چانه‌زنی‌شان را نیز پایین می‌‌آورد. این موضوع دقیقا در چارچوب استراتژی حامیان خارجی اسد نیز قرار دارد که می‌کوشند یک مشارکت حداقلی و کانالیزه مخالفان مسلح در قدرت پدید آید به جای آنکه اسد اساسا قدرت را از دست بدهد.

چنددستگی مخالفان مسلح و حامیان خارجی آن‌ها

با وجود این، در شمال حومه شهر حلب،‌ دیگر گروه‌های شورشی نیز با یکدیگر مشغول نبرد هستند و همین موضوع ضربه‌پذیری آن‌ها را دربرابر بشار اسد پایین آورده است.

وب‌سایت انگلیسی الجزیره خبر داده است که عمده این نیروها علیه داعش می‌جنگند.

بنا به این گزارش، در حالی که مخالفان مسلح اعلام کرده‌اند که مناطق میان حلب و مرز ترکیه را از کنترل داعش خارج کرده‌اند اما رسانه‌های وابسته به این گروه، ضمن رد این اخبار مدعی شدند که داعش کنترل مناطق دودایان، تل شاعر و لیکدا در منطقه شمالی حلب در نزدیکی مرز ترکیه را به دست گرفته است.

درگیری‌های گسترده میان مخالفان مسلح نشان می‌دهد که آن‌ها انسجام لازم در برابر دولت اسد را از دست داده‌اند. این انشقاق میان مخالفان از انشقاق میان دولت‌های خارجی حامی آن‌ها نیز خبر می‌دهد.

وب‌سایت آتلانتیک خبر داده است که لابی دولت ترکیه و دولت عربستان در آمریکا بر سر جهت‌دهی به نمایندگان کنگره آمریکا برای حمایت از مخالفان دچار دو دوستگی شده‌اند و در هفته‌های اخیر این لابی ترکیه بوده که توانسته است دست بالا را به دست آورد. بنا به این گزارش، تفوق لابی ترکیه، به جنجال‌های مربوط به انتشار اسناد حادثه 11 سپتامبر بی‌ارتباط نیست.

به هر روی، وضع شکننده داعش کاملا در تعیین آینده سوریه نقش دارد. باید به انتظار روزهای آینده نشست و دید که آیا این دولت سوریه است که با عقب راندن مخالفان مسلح از حلب، امتیازی بزرگ پای میز مذاکره می‌گیرد یا اینکه فشارهای جهانی نهایتا، ارتش او را پشت دروازه‌های حلب متوقف می‌کند.