ورود قلدرهای سایبری به دنیای کودکان/ پای کودکان به خشونت مجازی هم باز شد
به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، رفتارهای تهاجمی و خشن در کودکان و نوجوانان معمولاً ریشه در محیط تربیتی آنها دارند. یعنی کودکان در اکثر موارد رفتارهایی را از خود نشان میدهند که در محیطی خاص آموخته یا مشاهده کردهاند. دامنه خشونت در کودکان تنها محدود به خانه نشده و طبق بررسیهای صورت گرفته در سراسر دنیا دانشآموزان زیادی در کشورهای مختلف از رفتارهای تهاجمی برخی از همکلاسیهای خود رنج میبرند.
در سالهای اخیر به واسطه توسعه ابزارهای دیجیتال و تسهیل دسترسی به فضای مجازی قلدری در دانشآموزان کودک و نوجوان تا سطح نگرانکنندهای افزایش یافته و شیوع بیماری کرونا و برگزاری کلاسهای مجازی این روند را تشدید کرده است. در واقع دسترسی سریع و آسان به فضای مجازی موجب شده نوعی جدیدی از خشونت با نام «قلدری سایبری» نمایان شود. این رفتار آسیبزننده با عنوان آزار و اذیت آنلاین نیز شناخته میشود. آزار و اذیت آنلاین به رفتارهایی اشاره دارد که در آنها فرد مزاحم به طور مکرر از دستگاهها و ابزارهای دیجیتال برای اذیت کردن دیگران استفاده میکند.
بیشتر بخوانید:
تحول در نظام آموزش کودکان با بازی/ میتوان با بازیهای رایانهای سطح یادگیری را افزایش داد
امکان ایجاد حسابهای کاربری جعلی در شبکههای اجتماعی و پیامرسانها موجب شده همه روزه افراد زیادی در فضای مجازی نسبت به ایجاد مزاحمت برای دیگران اقدام کنند. در فضای مجازی ابزارهای زیادی از قبیل ارسال پستهای تهدیدآمیز یا تمسخر کننده، انتشار فیلم و عکسهای خصوصی و نفوذ به حساب کاربری شبکههای اجتماعی وجود دارد. به گفته روانشناسان قربانیان این نوع آزار و اذیت احساس انزوا و ترس میکنند و در طولانی مدت مبتلا به افسردگی میشوند. حتی بسیاری از افراد آسیب دیده در فضای مجازی اقدام به خودکشی میکنند.
بروز رفتارهای تهاجمی تحت تأثیر فضای مجازی
اخیراً گروهی از محققان میزان و شدت قلدری سایبری در انگلیس را بررسی کردند. طبق گزارش منتشر شده پس از بررسی نظرات دانشآموزان شرکت کننده در این طرح بیش از ۳۷ درصد از دانشآموزان آزار و اذیت سایبری را تجربه کردند. قربانیان قلدری سایبری همکلاسیها و سپس دختران و پسران بزرگتر از خود را مقصر بروز چنین رفتارهایی میدانند. در جریان این پروژه تحقیقاتی میزان قلدری سایبری در در پلتفرمهای مختلف نیز مورد مطالعه قرار گرفت که بر این اساس فیسبوک با ۷۴ درصد، توئیتر با ۱۷ درصد و اینستاگرام با ۹ درصد آسیبزنندگی بیشتری نسبت به سایر شبکههای اجتماعی در فضای مجازی دارند.
اگرچه تعداد شرکت کنندگان در این نظرسنجی محدود بود ولی نتایج بهدست آمده حاکی از آن است که میلیونها کودک و نوجوان در تمام دنیا در معرض آزار و اذیت آنلاین قرار دارند و حالا در اغلب کشورهای جهان زورگویی سنتی که معمولاً از سوی دانشآموزان بزرگتر به کوچکتر صورت میگرفت با قلدری سایبری تلفیق شده و شدت آن را بیش از پیش کرده است. تعدادی از دانشآموزان پس از انجام رفتاری خشن در مدرسه به مشاوران خود گفتند نمونه این فعالیتهای خشن را در فضای مجازی مشاهده کردند.
خشونت سایبری آثار مخرب خود را در محیطهای اجتماعی نشان میدهد
اگرچه شبکههای اجتماعی و دسترسی به اینترنت نقش مهمی در توسعه آموزش مجازی دارند ولی به همان میزان نیز لازم است تا سواد مجازی خانوادهها و نوجوانان برای چگونه استفاده کردن از این فناوریها افزایش یابد. زیرا در صورت عدم کسب آمادگی لازم برای حضور در فضای سایبری ابزارهای موجود در این فضا نه نتها زمینه ارتقای آگاهی دانشآموزان را فراهم نمیکند بلکه موجب انحطاط روحی کودکان و نوجوانان نیز میشود. آزار و اذیت آنلاین معمولاً به شکل پرخاشگری کلامی رخ میدهد ولی تأثیرات فضای مجازی تنها محدود به گوشی یا تبلت نشده و فرد آسیب دیده برای جبران خلاءهای ایجاد شده در شخصیت خود دست به انتقامجویی میزنند. شدت و میزان آسیبزنندگی رفتارهای تهاجمی قربانیان قلدری سایبری باتوجه به شخصیت آنها متفاوت است. روانشناسان معتقدند کودکانی که قربانی قلدری سایبری میشوند در دوران بزرگسالی قادر به نقشآفرینی مؤثر در جامعه نیستند و توانایی آنها برای برقراری تعاملات اجتماعی به شدت افت میکند.
چگونه با قلدری سایبری مقابله کنیم؟
در عصر دیجیتال حفاظت از روان کودکان و نوجوان فضای مجازی و شبکههای اجتماعی کلاف سردرگمی است که قانونگذاران در سراسر دنیا میکوشند با تصویب مقررات سختگیرانه از آسیب رسیدن به شخصیت آیندهسازان جامعه جلوگیری کنند. در شرایطی که به واسطه گسترش سطح واکسیناسیون عمومی برای مقابله با بیماری همهگیر کرونا در جهان افزایش یافته است امیدها برای بازگشایی کامل مدارس نیز بیشتر شده و این احتمال وجود دارد که از ماههای آینده دانشآموزان همانند گذشته در کلاسهای مدرسه حاضر شوند. به نظر میرسد در بسیاری از جوامع فضای مجازی تأثیر زیادی بر رفتارهای کودکان گذاشته و پس از حضوری شدن مدارس باید انتظار بروز رفتارهای متفاوت نسبت به گذشته از سوی دانشآموزان را داشته باشیم.
بیشتر بخوانید:
تجارت سیاه در اینستاگرام/ قانونگریزی در فضای مجازی برای تخریب شخصیت انسانی
سازمانهای حمایت از حقوق کودکان در سراسر دنیا به دستگاههای متولی امر در حوزه آموزش توصیه میکنند پیش از بازگشایی کامل مدارس آموزگاران و مربیان برای رفتار صحیح با کودکانی که از زمان آغاز تحصیل خود در مدرسه حضور نداشتند توجیه کنند تا فرایند هماهنگسازی دانشآموزان با محیط اجتماعی مدرسه تسهیل شود. به اعتقاد متخصصان روانشناسی کودک بهترین روش برای مقابله با قلدری سایبری برقراری تعامل سازنده با دانشآموزان است.
طبق جدیدترین آمار منتشر شده از سوی آموزش و پرورش بر اساس دادههای سامانه پایش آسیبهای اجتماعی دانشآموزان در ۶ سال گذشته میزان خطرپذیری دانشآموزان حدود ۱۰ رشد کرده است و در سه سال گذشته نیز خشونت رتبه اول را در بین خطرپذیری دانشآموزان و خودکشی نیز همواره یکی از سه خطر اول تهدیدکننده این قشر از جامعه بوده است. بدون شک مدیران وزارت آموزش و پروش باید تدابیر لازم را برای مقابله با این روند اتخاذ کرده و از آسیب بیشتر به روان دانشآموزان در مقاطع مختلف تحصیلی جلوگیری کنند.
انتهای پیام/۴۱۴۴
انتهای پیام/