آنا بررسی می‌کند؛
رتبه‌بندی دانشگاه‌های کشور، ضرورتی که باید در دستور کار قرار بگیرد/ دانشگاهها باید عملکرد واقعی خود را نمایان کنند
رتبه‌بندی دانشگاهها برای داوطلبان ورود به دانشگاهها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چرا که می‌توانند انتخاب‌های خود را براساس واقعیت دانشگاهها اولویت‌بندی کنند.
به گزارش خبرنگار حوزه آموزشی و پژوهشی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، سال‌هاست که از رتبه‌بندی دانشگاه‌های کشور سخن گفته می‌شود اما هنوز لیستی در این باره منتشر نشده است؛ درصورتی‌که رتبه‌بندی دانشگاهها سبب می‌شود که واقعیت درونی دانشگاهها در فاکتورهای مختلف نظیر استانداردهای آموزشی و پژوهشی نمایان شود.
اما به نظر می‌رسد که بالاخره روزی دانشگاهها باید اعلام کنند که واقعاً چه کرده‌اند؟ نیاز است که عملکرد دانشگاهها مورد ارزیابی و قیاس قرار گیرد؛ اینگونه متقاضیان ورود به دانشگاهها می‌توانند براساس مؤلفه‌های مدنظر خود، دانشگاهها را برای ادامه تحصیل انتخاب کنند.
طرح ناکام وزارت علوم برای رتبه‌بندی دانشگاهها
براساس آخرین طرحی که وزارت علوم از سال 93 در دستور کار قرار داده، ظاهراً رتبه‌بندی دانشگاهها آغاز شد. مجتبی شریعتی نیاسر، معاون آموزشی وقت وزارت علوم با اشاره به مقوله رتبه‌بندی دانشگاهها در آن سال گفت: در حال رتبه‌بندی دانشگاهها هستیم تا قطب‌‌های دانشگاهی برای اهداف خاص کشور مشخص و تعیین شود.
وی 5 سال بعد یعنی در سال 98 اعلام کرد: بیش از 2 سال است که نظام رتبه‌بندی خودمان را تحت عنوان «یونی‌رنک ایران» اعلام کرده‌ایم، دانشگاه‌های دولتی و غیرانتفاعی نیز بر اساس آن سطح‌بندی شده‌اند.
به گفته معاون آموزشی سابق وزارت علوم؛ بر اساس رتبه‌بندی یونی‌رنک، دانشگاه‌های دولتی را در 4 سطح و دانشگاهها و مراکز غیر انتفاعی را به 5 سطح طبقه‌بندی کرده‌ایم.
معاون آموزشی سابق وزارت علوم تصریح کرد: به‌زودی فاز دوم بازنگری این فعالیت را آغاز خواهیم کرد، نتیجه آن نیز در سال جدید (سال 99) اعلام خواهد شد.
پس از اینکه شریعتی نیاسر از وزارت علوم رفت و از زمانی که علی خاکی صدیق، کرسی معاونت آموزشی در وزارت علوم را به دست گرفته خبری از یونی رنک نیست و فقط با توجه به شیوع ویروس کرونا و توسعه آموزش الکترونیکی از رتبه‌بندی دانشگاهها در زمینه آموزش الکترونیک خبرهایی به گوش می‌رسد.
بی خبری از رتبه‌بندی دانشگاهها در حوزه الکترونیکی
خاکی صدیق 20 مهرماه 99 در این باره گفت: وزارت علوم رتبه‌بندی آموزش الکترونیکی را در دانشگاهها آغاز کرد و سه ماه قبل مذاکرات آن با انجمن یادگیری الکترونیکی که یک انجمن علمی است، انجام و طرح نهایی شده است.
وی افزود: این طرح از سوی انجمن یادشده در دو تا سه هفته آینده به معاونت آموزشی وزارت علوم ارائه می‌شود و دانشگاهها را در چارچوب آن وارد حوزه رتبه‌بندی می‌کنیم. مفهوم این رتبه‌بندی، ارزیابی عملکرد دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی در کل کشور برای شناسایی نقاط ضعف آن‌ها در حوزه آموزش الکترونیکی است.
با وجود این اعلام معاون آموزشی وزارت علوم، هنوز لیستی از دانشگاهها در زمینه رتبه‌بندی الکترونیکی نیز منتشر نشده است. البته خاکی صدیق اعلام کرده که تا اواخر بهمن‌ماه نتایج رتبه‌بندی دانشگاهها منتشر می‌شود. اما سوال مهم این است که این زمانبندی مانند سایر زمانبندی‌های اعلام‌شده قبلی است یا اینکه واقعاً نتایج رتبه‌بندی دانشگاهها در دسترس عموم قرار می‌گیرد؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد باید مشکلی اساسی در این باره وجود داشته باشد که برای ارزیابی آن می‌توان دو احتمال را متصور شد؛ اول اینکه ممکن است رتبه‌بندی‌ها سبب نمایان شدن عملکرد نامناسب برخی دانشگاهها شود و این امر باعث شود که این دانشگاهها سبد دانشجوی خود را از دست بدهند و درآمدشان کاهش یابد، بنابراین رایزنی پرنفوذ این افراد اجازه نمی‌دهد که رتبه‌بندی دانشگاهها صورت گیرد. احتمال دوم مربوط به وجود اراده در این زمینه است به نظر می‌رسد که اگر مشکل خاصی در رتبه‌بندی وجود نداشته باشد، حداقل مسئولان در این باره اراده لازم ندارند.
لزوم رتبه‌بندی دانشگاهها
اخیراً دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی نیز گریزی به رتبه‌بندی دانشگاهها زده و با اشاره به مطالبه مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) برای رتبه‌بندی دانشگاه‌های کشور بر اساس نظام رتبه‌بندی ملی، می‌گوید: در حال حاضر نظام رتبه‌بندی ملی برای دانشگاه‌های کشور وجود ندارد.
وی تأکید می‌کند: تا زمانی که نظام رتبه‌بندی ملی دانشگاهها در کشور انجام نشود، موضوع هم‌ترازی دانشگاهها و رعایت حقوق مردم در این مورد اجرا نخواهد شد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان می‌کند: ضریب معدل و ضریب تأثیر برای همه دانشگاهها در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد به‌صورت رشته‌به‌رشته توسط سازمان سنجش آموزش کشور تهیه شده است.
برنامه دانشگاه آزاد اسلامی برای رتبه‌بندی واحدها
البته مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی در این زمینه منتظر وزارت علوم برای رتبه بندی دانشگاهها ننشسته و رتبه‌بندی داخلی را راه‌اندازی کرده‌اند. طهرانچی با اشاره به وجود ۲۷۶ واحد در دانشگاه آزاد اسلامی از تدوین نظام رتبه‌بندی ۲۶ گانه برای دانشگاه آزاد اسلامی خبر می‌دهد.
به گفته رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در این زمینه؛ به همت معاونان دانشگاه، نظام رتبه‌بندی 26 گانه واحدهای دانشگاهی طراحی شد که براساس آن عملکرد واحدهای دانشگاهی در حوزه‌های آموزشی، پژوهشی، اقتصادی، فناوری، نگاه درونی و نگاه بیرونی ارزیابی می‌شود.
براساس نظام رتبه‌بندی 26 گانه دانشگاه آزاد اسلامی، عملکرد مالی واحدها و مراکز در سه حوزه درآمد (شامل تعداد دانشجو، فعالیت‌های پژوهشی و فناورانه و بهره‌وری اقتصاد واحد)، هزینه‌های مازاد (شامل مازاد نیروی انسانی و عدم صرفه‌جویی) و برنامه‌ریزی مالی (شامل میزان درصد رشد پیش‌بینی‌شده در بودجه و درصد تحقق آن) تقسیم‌بندی می‌شود.
با این حال همه دانشگاه‌های کشور نیاز دارند که بدانند در چه جایگاهی قرار دارند البته همانطور که گفته شد علاوه بر دانشگاهها متقاضیان ورود به آن‌ها نیز باید از وضعیت دانشگاه یا مؤسسه‌ای که در آن پذیرفته می‌شوند باخبر باشند.
البته شواهد نشان می‌دهد که وزارت علوم کنونی نمی‌تواند این هدف را به سرمنزل مقصود برساند چراکه عمر باقیمانده دولت کوتاه است و در وضعیت کنونی بسیاری از مسئولان درگیر انتخابات هستند و دنبال دردسر تازه نمی‌گردند. اما هیچ وقت برای کار کردن دیر نیست و اکنون‌که جمعیت دانشجویی کشور رو به کاهش است و داوطلبان حق انتخاب بیشتری نسبت به داوطلبان دهه 80 دارند، باید جایگاه واقعی هر دانشگاه و مؤسسه مشخص شود تا داوطلبان بتوانند انتخاب هوشمندانه‌تری داشته باشند.
انتهای پیام/4040/پ
انتهای پیام/
