علوم انسانی، دانش پرکاربرد و کم‌ادعا/ وقتی «استیو جابز» هم از هنر الهام می‌گیرد

 به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، ستاد ملی هفته پژوهش و فناوری، شعار خاصی را برای هر یک از روزهای این هفته در نظر گرفته است که هر روز در گزارش ویژه‌ای به بررسی آن شعار خواهیم پرداخت. شعار مصوب روز چهارشنبه 26 آذر، «پژوهش، فناوری و علوم انسانی» است.

علوم انسانی مهارت‌هایی کلیدی همچون تفکر خلاق، استدلال کردن و پرسش‌گری را به پژوهشگران می‌آموزد. در عین حال این مهارت‌های اساسی به ما امکان می‌دهد در همه زمینه‌ها، از هنر و موسیقی گرفته تا تجارت و سیاست و فناوری و... عملکرد خوبی داشته باشیم. پژوهش‌های علوم انسانی همچنین چگونگی تکامل فرهنگ‌های مختلف را در طول زمان به ما می‌آموزد. در حالی که در کتابخانه‌ها و مدارس و سیستم‌های آموزش عالی همیشه از افرادی با مهارت‌های علوم انسانی استفاده می‌شود، اما ارزش بررسی این پژوهش‌ها در حوزه‌های دیگر نیز کاملاً مشهود است و امروزه علوم انسانی را یکی از پیش‌زمینه‌های بنیادین در تمام رشته‌ها به حساب می‌آورند. برای مثال مهارت‌های تفکر انتقادی به دست‌آمده از مطالعات علوم انسانی می‌تواند مزیت رقابتی را در پی داشته باشد(مجموعه توانمندی‌هایی که یک نهاد را از داشتن عملکرد بهتری نسبت به سایر رقبا برخوردار می‌سازد).

یادگیری مهارت‌های اساسی

به طور عادی یکی از مزایای پژوهش، کسب مهارت‌های اساسی در زمینه‌های گوناگون است. علوم انسانی، مهارت‌های اساسی بسیاری مانند تفکر انتقادی، تحلیل و خلاقیت را به افراد آموزش می‌دهد. این مهارت‌ها نه تنها برای افرادی که هدف‌شان تنها کسب مدرک تحصیلات تکمیلی یا مجوز حرفه‌ای است مفید خواهد بود، بلکه برای کسانی که در تجارت و کسب‌وکار مشغول هستند نیز مثمر ثمر واقع می‌شود. تفکر خلاق از جمله دستاوردهایی است که طی مطالعات علوم انسانی حاصل می‌شود و در بسیاری از صنایع و مشاغل گوناگون قابل اعمال است. پژوهش‌های تاریخی می‌تواند فراتر از سطح دانشگاهی باشد و برای مثال در صنعت فیلم‌سازی یا بازی‌های ویدئویی مورد استفاده قرار گیرد. همه چیز به نحوه استفاده از پژوهش‌های انجام‌شده بستگی دارد.

مهارت‌های تفکر خلاق در رشد شخصی

پژوهش‌های علوم انسانی در مورد پیشرفت فردی نیز مؤثر است. مهارت‌های تفکر انتقادی و خلاقانه که از طریق مطالعات علوم انسانی حاصل می‌شود، پایه‌ای برای درک تجارب انسانی است. به عنوان مثال، از طریق پژوهش‌های علوم انسانی بینش بهتری در مورد پرسش‌های اخلاقی را که مبنای بسیاری از بحث‌های فرهنگی امروز است، به دست خواهید آورد. همچنین در طول دوره تحصیلی، یک یا چند زبان دوم را یاد می‌گیرید که به شما امکان می‌دهد فرهنگ دیگری را به گونه‌ای ارزیابی کنید که بدون آن دانش احتمالاً قادر به درک آن نبودید. این انعطاف‌پذیری، علوم انسانی را ابزاری قدرتمند برای تحقیقات در زمینه‌های گوناگون می‌سازد. در حقیقت تغییرات در حوزه علوم انسانی است که به تحولات بزرگ در جوامع بشری پس از رنسانس انجامید. علوم انسانی و  شاخه‌های اصلی تفکر و تعقل  است که از بسیاری جهات، بنیان اندیشه مدرن را شکل داده است. تدوین و تبیین مسائل مرتبط با علوم انسانی در زمینه‌های مختلف از علوم گرفته تا سیاست، به بهبود شرایط انسان و چگونگی حل مشکلات ما کمک کرده است.  

پژوهش‌های علوم انسانی همچنین بصیرت انسان را افزایش می‌دهد. به عبارت دیگر تحقیقات نشان داده است برخورداری از نگرش صحیح است که کمک می‌کند یک نقاش از زاویه دیدی جدید جهان را به تصویر بکشد و یک مجسمه‌ساز با دقت به جزئیات آن مجسمه را بسازد. از این‌رو انجام پژوهش در علوم انسانی یا کسب مدرک علوم انسانی، زمانی معنی پیدا می‌کند که فرد از توانایی به‌دست‌آمده در زمینه‌های دیگر، هم در زندگی حرفه‌ای و هم در زندگی شخصی، استفاده ببرد. توانایی استفاده از مهارت‌ها یک مزیت بی‌نظیر است. به عنوان مثال، استیو جابز(Steve Jobs) به طراحی و خوشنویسی بسیار علاقه‌مند بود و آن را در مدرسه آموخت. او همچنین در حوزه نویسه‌نگاری یا هنر چیدمان حروف نیز فعالیت داشت. دانش او در این حوزه در طراحی رابط کاربری مکینتاش(Macintosh) که یک رده از کامپیوترهای شخصی شرکت اپل است اثرگذار بود.

پیگیری مطالعات علوم انسانی

در یونان باستان، علوم انسانی در نظام آموزشی بسیار دارای اهمیت بود. متفکران گرد هم می‌آمدند تا عقاید خود را به اشتراک بگذارند و درباره پیشرفت بشریت بحث کنند. جالب است که بدانید هم‌اکنون نیز تأثیر آن متفکران در قوانین و شیوه زندگی ما ادامه دارد! گرچه علوم انسانی ممکن است به دلیل رشد شگفت‌آور فناوری به طور موقت خود را در سایه ببیند، اما اثرگذاری نقاط قوت آن در زندگی رهبران حوزه‌های مختلف صنعتی که تصمیمات‌شان بر زندگی انسان‌های کل کره زمین تأثیر مثبت(یا منفی) می‌گذارد آشکار است.

هیچ‌وقت برای انجام پژوهش‌های علوم انسانی دیر نیست. البته اختصاص وقت برای انجام این گونه پژوهش یا ترک شغل پردرآمد برای بازگشت به دانشگاه و... پیشنهادهایی غیرعملی است اما خوشبختانه از مزایای فناوری این است که اکنون می‌توانید مطالعات علوم انسانی خود را به صورت آنلاین دنبال کنید! سایت‌های گوناگونی همین حالا در کشور فعالیت می‌کنند که دوره‌های مختلف علوم انسانی را آموزش می‌دهند و حتی مدرک آنلاین معتبر نیز ارائه می‌کنند. از جمله دوره‌هایی که هم اکنون برگزار می‌شود و بسیار کاربردی هستند می‌توان به اخلاق و تربیت، مطالعات اجتماعی ، تاریخ و مطالعات فرهنگی و ارتباطات، مطالعات دینی و علم‌پژوهی، اقتصاد و مدیریت، دانش‌نامه‌نگاری و زبان‌شناسی و علوم سیاسی  اشاره کرد. پیگیری این برنامه‌ها می‌تواند متناسب با سبک زندگی یا شغل افراد متفاوت باشد. طبیعتاً مدرک محض(بدون سواد علمی) ارزش چندانی ندارد اما در عین حال مزایای مدرک علوم انسانی را در زندگی حرفه‌ای و شخصی خود در نظر بگیرید.

انتهای پیام/پ