دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
04 ارديبهشت 1399 - 12:27

تغییر علائم کرونا؛ مسئله‌ای که باید جدی بگیریم

از شرقی‌ترین نقطه کره‌زمین تا غربی‌ترین نقطه آن، همه درگیر مبارزه با ویروسی شدند که همچنان دانشمندان مختلف از آن به‌عنوان ویروس ناشناخته یاد می‌کنند و هنوز نه دارویی و نه واکسنی برای آن تولید نشده است
کد خبر : 485074
1398111410275830319568074.jpg

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، غول کرونا همچنان شکست‌ناپذیر نشان می‌دهد. تعداد مبتلایان به این ویروس در جهان سیر صعودی خود را حفظ کرده‌اند و هر روز، هر ساعت و حتی لحظه‌به‌لحظه به آمار افراد مبتلاشده و جان‌باخته بر اثر کرونا افزوده می‌شود. بیش از دو میلیون و 500 هزار نفر مبتلا و نزدیک‌ 180 هزار نفر جان‌باخته و البته حدود 700 هزار نفر بهبودیافته؛ آخرین اطلاعاتی است که پیرامون شیوع این ویروس در جهان منتشر شده است. چندماه پیش که تصاویر و فیلم‌‌های شهر ووهان در چین را تماشا می‌کردیم؛ خیابان‌‌های خالی و مردمی که همگی ماسک بر صورت داشتند و از شیوع این ویروس در شهر وحشت‌زده بودند، چندان تصور نمی‌کردیم که بیش از 200 کشور دنیا مبتلا به چنین وضعی شوند.


از شرقی‌ترین نقطه کره‌زمین تا غربی‌ترین نقطه آن، همه درگیر مبارزه با ویروسی شوند که همچنان دانشمندان مختلف از آن به‌عنوان ویروس ناشناخته یاد می‌کنند و هنوز نه دارویی و نه واکسنی برای آن تولید نشده است و همه عاجز از مواجهه با این هیولای کشنده‌اند. سوای اقداماتی که کشور‌های مختلف و کارشناسان و مسئولان برای هم‌زیستی با کرونا و عبور از شرایط موجود پیشنهاد کرده و آن را به‌کار بسته‌اند، یکی از اصلی‌ترین موضوعات اخباری است که حول تغییرات مکرر این ویروس منتشر می‌شود. البته این مساله خود به دو ‌بخش تقسیم می‌شود؛ یکی تغییرات در خود ویروس و دیگری تغییرات در نوع مواجهه با آن.


مثلا در دومی یعنی تغییرات در نوع مواجهه و مبارزه با شیوع کرونا از ابتدا توصیه‌‌های گوناگونی می‌شد، به‌طور مثال اینکه میزان کشندگی این ویروس چندین برابر کمتر از آنفلوآنزاست، کمی بعد مشخص شد که دقیقا برعکس و کشندگی آن چندین برابر بیشتر از آنفلوآنزاست. یا گفته می‌شد این ویروس در هوا نمی‌ماند و احتیاجی نیست افرادی که مبتلا نیستند، از ماسک استفاده کنند، اما حالا ماسک زدن برای همه تجویز می‌شود و بسیاری دیگر از این اظهارات متناقض که علت آن در همان گزاره ناشناخته بودن ویروس جدید کرونا خلاصه می‌شود. اما در ارتباط با تغییرات خود ویروس و علائم افرادی که به آن مبتلا می‌شوند هم گمانه‌‌های مختلفی ‌زده می‌شود، در همان روز‌های ابتدایی شیوع کرونا در ایران بسیاری گفتند کرونایی که در ایران شایع شده است، با نمونه چینی آن تفاوت‌‌هایی دارد، این فرضیه بعد‌ها و بعد از گسترش همه‌گیری کرونا در سایر کشور‌ها نیز مطرح شد، اما هیچ‌وقت به قطعیت و یقین اعلام نشد که واقعا چنین چیزی صحت دارد یا خیر، یا برخی دانشمندان گفتند که ما با سه نوع ویروس کرونا مواجهیم و...، این نظر هم همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد که مختصات و مشخصات این ویروس چیست و آیا بالاخره به شناخت درستی نسبت به این ویروس رسیده‌ایم یا خیر؟


در ماجرای تغییر علائم کرونا در افراد مختلف هم که این روز‌ها اخبار در رابطه با آن حسابی شایع و داغ شده است، همچون سایر موضوعات ناقلانی دارد که البته این هم هنوز به قطعیت نرسیده و در حد مصادیقی است که در برخی مراکز درمانی رویت شده است. از ابتدای شیوع کرونا خصوصا در ایران، سردرد، سرفه‌‌های خشک، بدن‌درد و ناتوانی، تب بالا، تنگی نفس و... به‌عنوان علائم اصلی عنوان شدند، اما رفته‌رفته، ازدست‌رفتن حس بویایی و چشایی، سردرد، علائم گوارشی، راش پوستی و... نیز به آن اضافه شد تا دامنه اثرگذاری و شیوع کرونا گسترده‌تر از قبل به‌نظر برسد و خیلی از افرادی که علائم قبلی را نداشتند و گمان می‌کردند از کرونایی شدن مصون مانده‌اند، با علائم جدید مبتلا شده باشند.


تغییر علائم کرونا؛ مساله‌ای که باید جدی بگیریم


برای بهتر روشن شدن موضوع، باید دو مساله را بازخوانی کنیم؛ یکی نگرانی مردم از وضعیت شیوع کرونا در کشور، تغییرات این ویروس و اثرگذاری آن بر سلامت آنها و دوم اخبار و گمانه‌زنی‌‌هایی که این روز‌ها در رسانه‌‌ها در ارتباط با تغییرات علائم این ویروس، ماجرای ورود به پیک‌‌های جدید شیوع کرونا و... وجود دارد. به‌هرحال بعد از مراقبت و رعایت توصیه‌‌های بهداشتی و شرایط خاص موجود، آگاهی نسبت به وضعیت و علائم این ویروس یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌‌هایی است که افراد ‌باید نسبت به آن آگاهی داشته باشند و درصورت بروز آن علائم به پزشک مراجعه کنند، اما حالا گویا این مولفه هم دچار تغییر و تزلزل شده است و با هیچ حربه‌ای نمی‌توان به‌قطعیت گفت فردی به کرونا مبتلا شده یا نه.


اولین گمانه‌‌ها نسبت به تغییر علائم ابتلا به کرونا در اخباری بود که از قم منتشر شد. محمدرضا قدیر، رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم اواسط فروردین‌ماه و در گفت‌وگویی با اشاره به تغییر در علائم مبتلایان جدید کرونا در این استان خاطرنشان کرد: «حقیقت غیرقابل‌انکار، بی‌رحمی ویروس کرونا بوده و علائم بالینی این بیماری تغییراتی داشته که مردم باید نسبت به آن هشیار باشند. مشکلات گوارشی، سردرد، بدن‌درد و کتف‌درد از علائمی است که در این مدت از وضعیت مبتلایان ثبت‌ شده و بسیاری‍ از بیماران دیگر با علائم تب و سرفه مراجعه نمی‌کنند.» بعد از این اظهارات اخبار دیگری نیز از سایر استان‌‌ها و مثلا تهران منتشر شد که مراجعان جدید و مشکوک به ابتلا علائم قبلی را که گفته شده بود، ندارند و با علائم دیگری به پزشک مراجعه می‌کنند. سردرد، گوش‌درد، راش پوستی، مشکلات گوارشی و علائمی از این ‌دست معادلات در ارتباط با تشخیص ابتلا به کرونا در افراد را با چالش جدی مواجه کرد.


با فاطمه دهدشتی یکی از پزشکان حاضر در بیمارستانی در استان قم گفت‌وگو کردیم تا از صحت و سقم این ادعا‌‌ها و شرایط و علائم جدید مبتلایان به کرونا مطلع شویم. او در این‌باره به «فرهیختگان» گفت: «متاسفانه بسیاری از موارد جدید که برای تست و تشخیص بیماری به مراکز درمانی استان مراجعه می‌کنند، هیچ‌کدام از علائم قبلی را ندارند و حتی خیلی از آنها هیچ علامتی ندارند. فردی به‌هردلیل مراجعه می‌کند و بعد از سی‌تی‌اسکن، مشخص می‌شود که مبتلاست و خودش هم اطلاعی ندارد. تعداد زیادی از مبتلایان دچار مشکلات گوارشی، گوش‌درد و علائمی از ‌این ‌دست هستند که هیچ‌کدام از آنها علائم اولیه که برای کرونا عنوان شده بود، نیست. ما خودمان هم نمی‌دانیم الان دقیقا چه کسانی مبتلا هستند و چه کسانی نیستند، برای همین هرکسی با هر علامتی مراجعه می‌کند، پزشک او را برای گرفتن عکس سی‌تی‌اسکن ارجاع می‌دهد. واقعا ویروس ناشناخته‌ای است و مشخص نیست تابه‌حال چه کسانی مبتلا شده‌ و چه کسانی مصون مانده‌اند.»


گرمای هوا و حذف کرونا؛ امیدی که ناامید شد؟


دومین گزاره‌ای که حسابی ذهن مردم و مسئولان را به‌خود مشغول کرده، زمان باربربستن این ویروس از حیات انسانی است. همه با ولع خاصی به‌دنبال این هستند تا بفهمند بالاخره تا کی باید با این ویروس کشنده زندگی کنند. تا کی مجبورند اثرات جبران‌ناپذیر این ویروس بر تمام وجوه زندگی‌شان را تحمل کنند و دربرابر آن کاری از پیش نبرند. از همان ابتدای شیوع کرونا و شناسایی خانواده این ویروس تا همین امروز اخبار و گمانه‌های مختلفی مبنی‌بر احتمالات به ته‌خط رسیدن ماجرای شیوع آن و تولید دارو یا واکسن برای مقابله با آن تولید و منتشر شده است، اما قطعی‌ترین مساله تا حالا همان است که در ابتدای گزارش نوشتیم؛ این ویروس همچنان ناشناخته است، درمان قطعی و واکسنی برای آن تولید نشده و فعلا محکوم به همزیستی با آن هستیم! باوجود این، یکی از اصلی‌ترین گمانه‌هایی که از ابتدای شیوع کرونا وجود داشت و البته رفته‌رفته کمرنگ‌تر شد، احتمال ازبین رفتن این ویروس در هوای گرم بوده است؛ این احتمال که از بررسی نوع و خانواده‌ای که این ویروس به آن تعلق دارد و اصطلاحا به آنها ویروس‌های سرمادوست گفته می‌شود، طرح شد، رفته‌رفته و بعد از انجام تحقیقات تکمیلی و دوام آوردن کرونا در دمای 60 تا 70 درجه کمرنگ و کمرنگ‌تر شد، اما هنوز از بین نرفته است و عده‌ای امیدوارند کرونا هم همچون سایر ویروس‌های هم‌خانواده‌اش در روزهای گرم پیش‌رو از بین برود.


اخبار و اطلاعات در این‌باره بسیار است، اما در یکی از آخرین تحقیقات صورت‌گرفته توسط یک تیم فرانسوی مشخص شده که کرونا در دمای بالای ۱۴۰درجه فارنهایت (۶۰ درجه سانتیگراد) برای مدت‌زمان نسبتا طولانی مقاومت کرده و زنده می‌ماند و این حتما خبر خوبی برای آنهایی که منتظر رفع کرونا در هوای گرم بودند، نیست. باز هم اما باید این نکته را تکرار کنیم که هنوز هیچ چیزی رنگ قطعیت به‌خود نگرفته و آن‌قدر تغییرات این ویروس زیاد بوده که نمی‌شود در ارتباط با حیات و مرگ آن یا مدت‌زمان حضورش بین ما انسان‌ها با اطمینان سخن گفت. پس فعلا و همچنان رعایت همان توصیه‌هایی که پیش از این بود و گفته شده بود، مقدم‌بر هر فکر و فعل دیگری است.


با ویروسی روبه‌رو هستیم که وجه رفتاری‌اش متغیر است


در ارتباط با آنچه گفته شد، از تغییر علائم کرونا تا مدت‌زمان حضور این ویروس و آدم‌کشی‌هایش و حتی تاثیر گرمای هوا بر مدت‌زمان حیات این ویروس با برخی کارشناسان و مسئولان گفت‌وگو کردیم. حسین عرفانی، رئیس اداره زئونوز وزارت بهداشت در گفت‌وگو با «فرهیختگان» در ارتباط با این بیماری و با تاکید بر اصل ناشناخته بودن این ویروس نوظهور خاطرنشان کرد: «ویروس کرونا یک ویروس نوپدید است و هنوز هم در محافل پزشکی خیلی از ابعاد رفتاری ویروس کاملا شناخته‌شده نیست. روزبه‌روز باتوجه به تجارب جهانی و ملی و آخرین اطلاعاتی که تحقیقات نشان می‌دهد، آگاهی‌ها تغییر می‌کند و اطلاعات نسبت‌به این ویروس افزایش می‌یابد، ولی همواره براساس اطلاعات ربگویم این است که کووید-19 روی گیرنده‌های خاص خود جذب می‌شود که این گیرنده‌ها هم در سیستم تنفسی، هم در سیستم گوارشی و هم در سیستم کلیوی وجود دارند.


درنتیجه عوارض ناشی از این بیماری باتوجه به مرحله بیماری، شدت و ضعف بیماری و... تغییر می‌کند. ممکن است برخی افراد که به این ویروس مبتلا می‌شوند، دچار مشکل تنفسی شوند، برخی دچار مشکل کلیوی، برخی هم دچار مشکل گوارشی، اما سوای اینها ممکن است علائم دیگری هم شامل حال افراد مبتلا شود. این گمانه که ویروس جدیدی از کرونا ایجاد شده باشد و ما با ویروس‌های جدید دیگری روبه‌رو باشیم خیر، این ویروس تا به امروز و براساس مطالعات همان یک ویروسی است که از ابتدا گفته شده بود. باید گفت ما با ویروسی روبه‌رو هستیم که وجه رفتاری‌اش، متفاوت و متغیر است. در یک بیمار ممکن است وجه رفتاری کرونا به‌صورت تظاهرات تنفسی خودش را نشان بدهد و در بیمار دیگر به‌صورت تظاهرات کلیوی، گوارشی و در برخی هم ترکیبی از این علائم است.»


گرمای هوا ممکن است روی کرونا اثر بگذارد


این مقام مسئول در وزارت بهداشت در ادامه به مساله اثرگذاری گرمای هوا در ازبین‌رفتن کرونا هم اشاره کرد و گفت: «ویروس کووید-19 جزء خانواده کرونا ویروس‌هاست و این خانواده هم جزء ویروس‌های خانواده بزرگ سرماخوردگی به‌شمار می‌رود. این ویروس‌ها، ویروس‌های سرمادوست هستند، مقاومت محیطی و ماندگاری محیطی آنها با افزایش درجه حرارت کاهش پیدا می‌کند، ویروس کووید-19 هم با درنظرگرفتن اصل ناشناختگی و نوپدید بودن آن، به‌نظر می‌رسد از این قاعده رفتاری سایر ویروس‌های هم‌خانواده‌اش تبعیت کند و افزایش دمای محیط در بحث کاهش مقاومت محیطی آن تاثیر داشته باشد.»


نمی‌توانیم روی گرما برای نابودی مستقیم ویروس حساب کنیم


علی دباغ، عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی هم در ادامه با «فرهیختگان» به گفت‌وگو پرداخت و در ادامه روند بررسی وضعیت شیوع کرونا در کشور و تغییراتی که در علائم ابتلا به این ویروس ایجاد شده است، گفت: «از روزهای نخست شیوع کرونا مشکلات تنفسی یکی از مسائل و علائمی بود که برای ابتلا به این ویروس مطرح شد، منتها چون ویروس نوپدید و نوظهور است، این مساله خیلی ثابت نماند و خیلی از جنبه‌های ناشناخته این ویروس رفته‌رفته معلوم شد. از روز اول گفتند 10درصد از بیماران علائم گوارشی داشتند. چین کشوری است با ژنتیک خاص خودش و شاید این ویروس در خیلی از کشورهای دیگر علائم متفاوتی داشته باشد. درعین‌حال که با این موضوع می‌توان این‌گونه نیز برداشت کرد که آب‌وهوا هم مقداری تغییر کرده و شاید (به‌عنوان فرضیه) تا حدی علائمش تابع آب‌وهوا باشد، اما اینکه آب‌وهوای گرم در حیات این ویرس اثرگذار باشد یا نه، باید بگویم گرمای هوا به‌احتمال خیلی زیاد تاثیری روی ازبین رفتن خود ویروس به‌صورت مستقیم ندارد. اگر دقت کنید متوجه می‌شوید که هروقت تجمعاتی مانند حج پیش می‌آید، خیلی از زائران می‌گویند سرماخوردگی را مثلا از زائران کشورهای دیگر گرفتیم، چرا؟ چون در این ایام تجمعات زیاد است. هرجا تجمعات زیاد باشد، احتمال عفونت‌های تنفسی هم زیاد است.


فصل تابستان و فصل گرما شاید از این جهت کمک‌کننده باشد که کمی علائم تغییر کنند و بر شدت و ضعف ویروس تاثیرگذار باشد. پس می‌توان گفت فصل تابستان از این جهت که مثلا تهویه اماکن بهتر و بیشتر است، کمک‌کننده‌تر خواهد بود و فصل زمستان که به‌خاطر سردی هوا چندان در فضاهای بسته تهویه صورت نمی‌گیرد، اوضاع سخت‌تر است، بنابراین تنها نکته‌ای که احتمالا می‌تواند در این ماجرا دخیل باشد، همین مساله است. تاجایی‌که من اطلاع دارم، این ویروس زیر دمای 70-65 درجه از بین نمی‌رود و اگر قرار باشد چنین گرمایی ایجاد شود، قبل از اینکه ویروس از بین برود، انسان می‌میرد. پس ما نمی‌توانیم به‌صورت مستقیم روی گرما حساب باز کنیم که ویروس را نابود کند.»


منبع: فرهیختگان


انتهای پیام/


انتهای پیام/

ارسال نظر
هلدینگ شایسته