حمایت از مستضعفان و مظلومان عمل به تکلیف قانونی است

به گزارش خبرنگار حوزه تشکل‌های گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، گفتمان حمایت از مستضعفان و مبارزه برای نجات ملل محروم و تحت ستم ظالمان در سرتاسر جهان،از آرمانهای منحصر به فرد انقلاب اسلامی است.قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را می توان اولین قانون اساسی در جهان دانست که آرمان تحقق سعادت انسان در کل جامعه بشری را سرلوحه خود قرار داده و اصول سیاست خارجی را بر نجات ملل محروم و تحت ستم و حمایت بی‌دریغ از مستضعفان جهان استوار کرده است.

حمایت از مظلومان جهان آرمان والای انقلاب اسلامی است که علیرغم نمودِ آن در اهداف و نهادبندی‌های ابتدای نهضت، در مقدمه،  بند۱۶ اصل سوم و اصل یکصد و پنجاه و چهارم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تبلور یافته است.

به موجب بند ۱۶ اصل سوم قانون اساسی دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است برای تحقق نظام اسلامی مبتنی بر "کرامت و ارزش والای انسان و آزادی توام با مسولیت او در برابر خدا" و "نفی هرگونه سلطه گری و سلطه‌پذیری" سیاست خارجی کشور را بر اساس "معیارهای اسلام، تعهد برادرانه نسبت به همه ی مسلمانان و حمایت بی دریغ از مستضعفان جهان" تنظیم نماید.

براساس اصل یکصد و پنجاه و چهارم نیز "جمهوری اسلامی ایران سعادت انسان در کل جامعه بشری را آرمان خود می‌داند و استقلال و آزادی و حکومت حق و عدل را حق همه مردم جهان می‌شناسد. بنابراین در عین خودداری کامل از هرگونه دخالت در امور داخلی ملت های دیگر از مبارزه حق طلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان حمایت می کند." این نگاه بی‌نظیر قانونگذار اساسی در حمایت از مستضعفان و مظلومان عالم تکالیف و ظرفیت‌هایی را برای حکومت اسلامی در راستای ایفا و اجرای این آرمان اصیل نظام اسلامی ایجاد می کند و حول محور این هدف انقلاب اسلامی را فراتر از مرزهای ایران اسلامی امتداد خواهد داد و آن را همچون حلقه‌ای با تمام جنبش های اسلامی و بلکه کلیه خیزش‌های رهایی بخش مرتبط می‌سازد.

صراحت بی‌نظیر قانون اساسی در وضع تکالیف و وظایف حکومت اسلامی در خصوص گفتمان حمایت از مستضعفان جهان که بینشی به مراتب وسیع‌تر نسبت به نگاهِ خاص حمایت توأم با نگاه به تعلقات مذهبی و شمول تکالیف به حمایت از مظلومان و مستضعفان جهان فارغ از تعلقات دینی،ملی و فرهنگی‌شان و نیز حمایت بی‌دریغ از مستضعفان سراسر دنیا مصرح در اصل ۳ و حمایت از مبارزه حق‌طلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان که در اصل ۱۵۴ بدان اشاره شده حاکی از عزم جدی قانونگذار اساسی و تکلیف جدی حکومت اسلامی در این راستا دارد که در نوع خود کم نظیر و شاید بی نظیر است.

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران عصاره انقلابی اسلامی ست که با تأسی از شریعت اسلامی تدوین شده است و از آنجا که اسلام داعیه‌دار حکومت جهانی و حاکمیت و تعالی انسان می باشد اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز بر اساس حمایت بی دریغ از مستضعفان جهان(بند۱۶ اصل ۳) و "استمرار مبارزه در نجات ملل محروم و تحت ستم در تمامی جهان"(مقدمه ق.ا) و آرمان تحقق "سعادت انسان در کل جامعه بشری"(اصل ۱۵۴) تنظیم شده است. 

توجه قانون گذاران قانون اساســی به حمایت از مظلومان جهان نه فقط در یک اصل که در چند اصل مورد تأکید قرار گرفته که نشــان دهنده اهمیت موضوع بوده اســت. برای نمونه در اصل ۱۱ قانون اساســی آمده است: «به حکم آیــه کریمه «ان هــذه امتکم امه واحــده و انا ربکــم فاعبدون» همه مسلمانان یك امت اند و دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است سیاست کلــی خود را بر پایه ائتلاف و اتحاد ملل اســلامی قرار دهد و کوشــش پیگیر به عمل آورد تا وحدت سیاســی، اقتصادی و فرهنگی جهان اسلام را تحقق بخشــد».

تمامی اصول مذکور که صحبت از دفاع از مسلمانان مظلوم جهان همچنین حمایت از مستضعفان جهان در سرتاسر عالم در قانون اساسی دارد نشان از اهمیت اتحاد جامعه اسلامی در برابر ظالمان در هــر نقطه جهــان دارد. البته قانون گــذار عادی نیز در نظام حقوقی ایران نسبت به امور فوق بی تفاوت نبوده و ضمن اهتمام جدی در این خصوص دو قانون نیز مرتبط به همین اصول،آرمان‌ها و ارزش ها تصویب نموده است.

مجلس شورای اسلامی ماده واحــده ای را با نام قانون حمایت از انقلاب اســلامی مردم فلســطین به تصویب رساند که در تاریخ ۱۹ اردیبهشت ۱۳۶۹ به تأیید شورای محترم نگهبان نیز رسیده و با امضای رئیس وقت مجلس به دولت ابلاغ شده و همچنین قانون الزام دولت به حمایت همه جانبه از مردم مظلوم فلســطین که در شش ماده در تاریخ۸۷/۱۰/۱۱ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است.

اصلاح ماده (1) قانون حمایت از انقلاب اسلامی مردم فلسطین مصوب ۱۳۶۹ و قانون الحاق یک تبصره به ماده (۱) قانون حمایت از انقلاب اسلامی مردم فلسطین مصوب ۱۳۹۶/۱۰/۰۶ مجلس شورای اسلامی علاوه بر آنکه حاکی از عزم جدی نظام حقوقی ایران در حمایت از مسلمانان و مظلومان جهان است،از جمله قوانینی اند که بر ظرفیت حمایت از مستضعفان جهان و اجرای تکالیف و ارزش‌های حکومت اسلامی در این راستا افزوده‌اند.

*مجید شهماروند؛ *دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه قم

انتهای پیام/۴۰۴۰/