در گفتگوی آنا با یک روانشناس تشریح شد؛
راه‌های غلبه بر اضطراب امتحان چیست؟
یک روانشناس، راه‌های غلبه بر اضطراب در فصل امتحانات را تشریح کرد و گفت: «بهترین راه مقابله با اضطراب روش‌های مسئله‌مدار است.»
جمال صادقی با توجه به آغاز امتحانات دانشگاه‌ها در ترم جاری در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا در بابل اظهار کرد: «کودکان و نوجوانان در جریان رشد انواع مختلف اضطراب به‌ویژه اضطراب آموزشگاهی را تجربه می‌کنند، اضطراب پدیده‌ای ناخوشایند روانی و غیرقابل‌اجتناب است كه با تغییر پاسخ‌های فیزیولوژیكی مانند افزایش تعداد تنفس، ضربان قلب و فشارخون همراه بوده و كارایی فرد را كاهش می‌دهد.»
وی با اشاره به اضطراب امتحان تصریح کرد: «اضطراب امتحان به‌عنوان یک پدیده متداول و مهم آموزشی رابطه تنگاتنگی با عملکرد و پیشرفت تحصیلی یادگیرندگان دارد، اضطراب امتحان نوعی خود‌اشتغالی ذهنی است كه با خودكم‌بینی و تردید درباره توانایی‌های خود مشخص می‌شود.»
این روانشناس افزود: «اضطراب امتحان غالباً به ارزیابی شناختی منفی، نداشتن تمركز حواس، واكنش‌های فیزیولوژیكی نامطلوب و افت عملكرد تحصیلی منجر می‌شود.»
صادقی تأکید کرد: «اضطراب امتحان غیرمعقول و غیرمنطقی است که فرد در مقابله با آزمون‌ها از خود بروز می‌دهد، درغیر این‌صورت اضطراب، معمول و منطقی است و وجود چنین اضطرابی ضرورت دارد و موجب هیجان در فرد می‌شود.»
وی افزود: «اضطراب معمولی توجه، انگیزش و عملکرد فرد را بهبود بخشیده و موجب تمرکز یادگیری و نظم در برنامه‌ها می‌شود.»
این روانشناس اظهار کرد: «اضطراب امتحان، فرد را نسبت به توانایی‌هایش دچار تردید کرده و توان او را برای مقابله با موقعیت امتحان کاهش می‌دهد، فردی که دچار اضطراب امتحان می‌شود، مواد درسی را می‌داند؛ اما شدت اضطراب وی مانع از آن می‌شود که معلومات خود را هنگام امتحان به ظهور برساند.»
صادقی، عوامل به وجود آورنده اضطراب امتحان را سه عامل اصلی، فردی، خانوادگی و عوامل محیطی آموزشی تقسیم‌بندی کرد و افزود: «در عوامل فردی انتظار بیش از توان خود، ضعف اعتمادبه‌نفس، کم‌انگیزگی برای موفقیت، تفکر منفی درباره توانایی‌ها و استعدادهای خود، احساس رقابت بیش از اندازه، آمادگی و تمرکز نداشتن از جمله نشانه‌های اضطراب فردی است.»
وی، عوامل خانوادگی اضطراب را یادآور شد و افزود: «الگوهای خشک و غیرقابل انعطاف فرزندپروری، تنبیه و سرزنش، تشویق نکردن، وضعیت اجتماعی و اقتصادی پایین، اختلافات و نابسامانی‌های خانوادگی در روزهای امتحان، ایجاد رقابت‌های غیرمنطقی بین فرزندان و تهدیدهای بی‌مورد والدین ازجمله عوامل خانوادگی اضطراب است.»
این استاد دانشگاه، عوامل محیط آموزشی اضطراب را انتظارات بالای مربیان، محیط نامناسب امتحان، مقررات خشک و رسمی جلسات امتحان، نوع سؤالات و پرسش‌های امتحانی، ایجاد رقابت‌های ناسالم بین یادگیرندگان و توجیه نکردن فراگیران درباره نحوه امتحان گرفتن عنوان کرد.
علائم اضطراب امتحان
صادقی متذکر شد: «اضطراب امتحان به صورت‌های مختلف خود را نشان می‌دهد که می‌توان آنها را به‌صورت واکنش‌های فیزیولوژیکی و شناختی(ذهنی) مورد بررسی قرار داد.»
وی، واکنش‌های فیزیولوژیکی(بدنی) اضطراب را شامل تپش قلب، سردرد، رنگ‌پریدگی، اختلالات گوارشی، لرزش دست و اندام‌ها، تعریق، حالت تهوع و استفراغ دانست.
این استاد دانشگاه، نگرانی شدید از نتیجه کار، شکست و ناکامی، تحقیر کردن و سرزنش کردن خود، مقایسه خود با دیگران، انتظارات منفی از خود، مشکل توجه و تمرکز، فراموش کردن مطالب خوانده‌شده گفتگوی منفی با خود که همه اینها مانع انجام دادن تکالیف و رفع مشکل می‌شود را از واکنش‌های شناختی(ذهنی) اضطراب عنوان کرد.
راه‌های مقابله با اضطراب
صادقی یادآور شد: «افراد ممکن است مقابل موقعیت‌های فشارزا یکی از سه شیوه مسئله‌مدار، هیجان‌مدار و اجتنابی در کاهش فشار روانی و اضطراب ناشی از آن استفاده کنند که بهترین نوع مقابله، روش‌های مسئله‌مدار است.»
وی درباره روش مقابله مسئله‌مدار با اضطراب گفت: «در این روش فرد به جستجوی اطلاعاتی بیشتر درباره مسئله، تغییر ساختار مسئله از نظر شناختی، محاسبات و اولویت دادن به حل مسئله می‌پردازد و موجبات کاهش اضطراب را در خود فراهم می‌کند.»
راه‌های مقابله با اضطراب امتحان
این روانشناس، برنامه‌ریزی، مدیریت زمان، تمرکز، راهبردهای مطالعه صحیح، مقابله با باورهای غیرعقلانی و غیرمنطقی و افزودن نگرش مثبت درباره خود را از راهکارهای مقابله با اضطراب امتحان دانست.
صادقی، مقابله هیجان‌مدار را ازجمله راه‌های مقابله با اضطراب عنوان و تشریح کرد: در این شیوه فرد به‌جای حل مسئله خود، تلاش می‌کند احساسات ناخوشایند خویش را کاهش دهد.»
به گفته وی، مقابله اجتنابی رفتارهایی را شامل می‌شود که بیش از نوع اجتناب و فرار از موقعیت پراسترس است و یادگیرندگانی که از این روش برای کاهش اضطراب استفاده می‌کنند، معمولاً ارزش درس و تحصیلات آموزشگاهی را ضعیف ارزیابی کرده و به‌جای تلاش برای مطالعه به تفریح و انجام کارهای منفی دیگر می‌پردازند.
انتهای پیام/4078/4117/
انتهای پیام/
