پیوند میان مهندسی سرامیک و حکمت اشراق سهروردی در اثر «پرواز خیال» متبلور است

مهناز محمدزاده میانجی در گفتگو با خبرنگار حوزه فرهنگی و هنری گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، درباره ساخت اثر هنری «پرواز خیال» اظهار کرد: این اثر را با توجه به موضوع رساله دکتری خود با عنوان «ساخت چینی سلولزی ظریف به‌منظور به‌کارگیری نور در خلق آثار هنری سرامیکی» ساخته‌ام.

وی افزود: برای نخستین بار است که رساله دکتری رشته پژوهش هنر از متن رساله به اثر هنری تبدیل و توسط دانشجو ساخته شده است. از ویژگی‌های برجسته این اثر، تبلور پیوندی است که میان علوم مهندسی سرامیک، حکمت اشراق سهروردی، ادبیات عرفانی و هنر مجسمه‌سازی پدیدار شده است.

عضو هیئت‌علمی دانشکده هنر دانشگاه الزهرا(س) بیان کرد: تقریباً دو دهه است که در تمام کشورهای دنیا در مقطع تحصیلات تکمیلی در رشته هنر، موضوعاتی برای پایان‌نامه و رساله خود انتخاب می‌کنند که منجر به پیدایش اثر هنری شود.

محمدزاده با اشاره به اینکه برای ساخت این اثر هنری ابتدا بدنه چینی سلولزی را ساختم، خاطرنشان کرد: این بدنه خاصیت مهمی که دارد، نیمه‌شفاف بودن آن است که تا حدودی نور را از خودش عبور می‌دهد؛ با توجه به اینکه با حکمت اشراق سهروردی آشنایی داشتم، در این زمینه به مطالعه بیشتری پرداختم.

وی ادامه داد: با مطالعات بیشتر متوجه شدم که در فلسفه اشراق، نور، رمز آگاهی و خودآگاهی بوده و این معرفت اشراقی، شناخت و معرفتی است که با تابش انوار الهی به روح و جان سالک اتفاق می‌افتد، دنبال مصداق بودم که چگونه می‌توانم این معنا را در یک اثر هنری جلوه بدهم. در ادبیات عرفانی ما افراد بسیاری بودند که همین مفهوم و منظور را با تمثیل پروانه به سمت شمع، تجسم بخشیده‌اند.

عضو هیئت‌علمی دانشکده هنر دانشگاه الزهرا(س) عنوان کرد: ایده‌ای در ذهن من شکل گرفت که طرحی از انسان داشته باشم که در کنار دیوار است، دیوار نماد موانع بیرونی و درونی برای رسیدن به‌حق و حقیقت انسان است، قوه خیال یکی از قوای نفس باطنی انسان بوده و تنها رابط عالم مادی و ملکوت است که ما با قوه خیال خود می‌توانیم به عالم ملکوت برویم. این قوه خیال را من با پروانه تجسم بخشیدم. اینکه انسان سالک می‌خواهد قوه خیال خود را به سمت عالم ملکوت سوق بدهد، به‌صورت موجی از پروانه‌ها از سمت سر مجسمه به سمت نور سعی کردم تجسم ببخشم.

محمدزاده بیان کرد: فضایی که می‌خواستم مجسمه نصب شود برای من مهم بود که منبع نور طبیعی در آنجا وجود داشته باشد چراکه در حکمت اشراق می‌گویند نور خورشید مصداق خداوند است؛ برای پیدا کردن فضای مناسب برای نصب مجسمه به موزه و گالری‌های مختلف رفتم اما موزه هنرهای دینی امام علی(ع) از بقیه بهتر بود. پس‌ازاینکه اثر پرواز خیال توسط مسئولان مربوطه تأیید شد، با نصب این اثر هنری در موزه امام علی(ع) موافقت شد.

وی خاطرنشان کرد: قطعه‌های مختلف این اثر در کوره دمای یک هزار و 120 درجه سانتی‌گراد ساخته شده است. در این اثر تمثیل خیال به پروانه ریشه در تمثیلات عرفانی فراوانی دارد که در آن‌ها پروانه نماد عاشقی است که با دیدن روشنایی و شمع به‌سوی آن پرواز می‌کند و دیوانه‌وار خود را به آتش می‌زند. رفتن پروانه به‌سوی آتش و حتی سوختن او در آتش برداشت عارفانه و شاعرانه‌ای است که در ادبیات عرفانی فارسی نماد حرکت عاشقانه است.

عضو هیئت‌علمی دانشکده هنر دانشگاه الزهرا(س) با بیان اینکه در مکان نصب اثر، وجود دریچه‌های سقف که نور از میان آن‌ها عبور می‌کند، خود تداعی‌کننده زندان عالم هستی است، خاطرنشان کرد: از سوی دیگر انسانی که در میان دیوار که نماد دنیای مادی و زندان روح انسان است، اسیرگشته و برای رهایی از آن تلاش می‌کند به مشقت‌هایی که انسان برای رهانیدن قوه خیال خود از دام این موانع باید متحمل شود تا آن را به‌سوی عالم ملکوت پرواز دهد، تجسم بخشیده است.

گفتنی است اثر فاخر هنری «پرواز خیال» برگرفته از رساله دکترای پژوهش هنر مهناز محمدزاده میانجی عضو هیئت‌علمی دانشکده هنر دانشگاه الزهرا(س) و دانشجوی دکترای پژوهش هنر دانشگاه هنر اصفهان با عنوان «ساخت چینی سلولزی ظریف به‌منظور به‌کارگیری نور در خلق آثار هنری سرامیکی» بوده که در موزه هنرهای دینی امام علی(ع) نصب شده است.

انتهای پیام/4107/4118/