بازی جدید سعودی‌ها در یمن؛ شکست در شمال، توطئه در جنوب

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر آنا، با وجود گذشت سه سال از تجاوز عربستان و امارات به یمن، این روزها جنوب این کشور نیز به صحنه درگیری های گسترده تبدیل شده و این بار متجاوزان به یمن رو در روی یکدیگر قرار گرفته اند. بر اساس گزارش های منتشر شده درگیری های شبه نظامیان تحت حمایت امارات و عربستان با یکدیگر در مناطق جنوبی یمن به ویژه شهر مهم عدن به شکل کم‏‌سابقه ای شدت گرفته است ‎ به طوری که بیش از 220 نفر از دو طرف درگیری ظرف 2 روز کشته و زخمی شدند. اما واقعیت این ماجرا چیست؟ درباره تحولات اخیر دو سناریو توسط تحلیل گران سیاسی منطقه مطرح شده است.

فعال شدن آتشفشان اختلافات عربی در یمن

سناریوی اول معتقد است آن چه این روزها در جنوب یمن در حال وقوع است، فعال شدن آتشفشان اختلافات میان امارات و عربستان در یمن است ، هرچند مقامات سعودی و امارتی تلاش می کنند تا آن را انکار کنند. بر اساس این سناریو، ریشه‌های اختلاف امارات و عربستان سعودی در جنوب یمن که اکنون به اوج رسیده است، به ژوئن 2016 باز می‌گردد؛ زمانی که عبد ربه منصور هادی رئیس جمهور فراری و مستعفی یمن، «خالد محفوظ بحاح» نخست ‏وزیر دولت مستعفی را که مورد حمایت امارات بود، از نخست وزیری برکنار کرد. با وجود این، دو طرف اماراتی و سعودی به عنوان اعضای اصلی ائتلاف سعودی برای این که اختلافاتشان به صورت غیر علنی باقی بماند، به حملات خود علیه یمن به ویژه در مناطق شمالی آن ادامه ‎دادند تا این که در همان سال 2016، هواپیمای جنگی امارات در مرز یمن و عربستان هدف قرار گرفت و امارات متحده عربی نیز عربستان را متهم به سرنگونی هواپیمایش کرد و ریاض در واکنش به آن، ابوظبی را به حمله به جنگنده‎هایش در بیش از یک منطقه جنوبی متهم کرد. اختلافات بین دو طرف سعودی اماراتی به صورت غیر علنی ادامه داشت، تا این که در ماه می سال 2017 با برکناری «عیدروس الزبیدی» استاندار عدن و معاون وی علنی شد و این مسئله باعث آغاز تظاهرات‌ و اعتراض‌های هواداران الزبیدی و در نتیجه تشکیل «شورای انتقالی جنوب یمن» شد. شورای انتقالی جنوب یمن به ریاست الزبیدی در واقع چند روز پس از برکناری وی و معاونش از استانداری عدن به عنوان دو مقام پرقدرت وابسته به امارات توسط عبدربه منصور هادی، تشکیل شده است. شورای انتقالی جنوبی به ریاست عیدروس الزبیدی استاندار برکنار شده عدن درماه می گذشته با حمایت امارات و با هدف جدایی جنوب یمن از شمال آن تشکیل شده است که به گفته کارشناسان، اختلافات امارات و عربستان بر سر جنوب یمن با تشکیل این شورا افزایش پیدا کرده است.

با ادامه روند اختلافات و علنی شدن آن، هر کدام از کشورهای عربستان و امارات در یمن در صدد حذف دیگری برآمدند، آن هم به رغم این که دو طرف توافق کردند در جنگ علیه ارتش یمن و انصارا... که کنترل تمام استان های شمالی را در دست دارد، متحد باشند. بر این اساس عربستان سعودی به دنبال سیطره بر شمال یمن تا صنعا بوده است و امارات متحده عربی از شبه نظامیان وابسته به ائتلاف در استان‌های جنوبی حمایت می‌کند. زیاده‌خواهی‌های امارات و عربستان در یمن اکنون به اختلافات گسترده‌ای در میان ساکنان جنوب یمن منجر شده است و عملا مردم این منطقه را به دو طیف هوادار براندازی دولت مستعفی به ریاست عبدربه منصور هادی یا ادامه حمایت ها از آن تقسیم کرده است. در همین خصوص سایمون هندرسون تحلیل گر مسائل عربستان در آمریکا که از ارتباطات خوبی درون حاکمیت سعودی نیز برخوردار است می نویسد: عربستان در یمن به بن‌بست رسیده است و داستان واقعی یمن، این است که عربستان از لحاظ نظامی در این کشور به دردسر افتاده است و خطر احتمالی جنگی با دامنه گسترده‌تر وجود دارد که منافع ایران را با هزینه اندک تامین کند.

تلاش برای تجزیه یمن

اما سناریوی دوم معتقد است که آن چه رسانه های خبری منطقه اختلاف میان ریاض و ابوظبی می خوانند یک دعوای زرگری بیشتر نیست. بر اساس این سناریو به دنبال شکست سیاست های ائتلاف عربی در یمن و ناتوانی نیروی نظامی چند ملیتی در مقابل نیروهای مقاومت انصارا... یمن، طرح خطرناک جدیدی از سوی عربستان و امارات در یمن آغاز شده است. در این ارتباط مهم ترین احتمالی که کارشناسان ارائه داده اند تلاش عربستان و امارات برای تجزیه یمن است. در واقع، طبق این دیدگاه این دو کشور سعی دارند با پررنگ کردن اختلافات خود بر سر مناطق نفوذ، زمینه را برای درگیری بین نیروهای خود فراهم کنند تا بدین وسیله، طرح تجزیه یمن رسما آغاز شود. برخی از کارشناسان این اقدام را راه حل عربستان و امارات برای فرار از بحران یمن می دانند. طرح تجزیه یمن پیش از این هم پس از به قدرت رسیدن منصور هادی تحت پوشش تقسیم یمن به شش اقلیم فدرالی از شورای همکاری خلیج فارس بر اساس نظر عربستان در اوایل سال 2014 به کنفرانس گفت وگوی گروه های یمنی پیشنهاد شده بود که مورد قبول هادی قرار گرفت و اقلیم حضر موت و عدن جزو این شش اقلیم بودند. این مسئله را مجتهد افشاگر معروف سعودی نیز گفته است. وی معتقد است بر عکس این که گفته می شود امارات و عربستان در عدن جنگ نیابتی دارند، این دو هیچ اختلافی با یکدیگر ندارند. به گفته مجتهد، محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی با یک نقشه واضح از ابتدا قصد جدایی مجدد یمن جنوبی را داشت و به این منظور یک گروه مسلح از جدایی طلبان تشکیل و آن ها را آموزش داد و مسلح کرد و محمد بن سلمان از همه این اتفاقات با خبر بود. بر اساس اظهارات مجتهد، محمد بن سلمان در ابتدای جنگ و هنگامی که تصور می کرد حوثی ها پس از دو هفته نابود می شوند، خواستار یمن متحد بود، اما وقتی شکست سنگینی خورد دیگر حساسیتی به جدایی جنوب یمن نشان نداد، حتی محمد بن زاید توانست او را راضی کند که به سرکوب حوثی ها در شمال یمن مشغول باشد و جنوب یمن را به امارات بسپارد. مجتهد در نهایت می گوید: خلاصه ماجرا این است که عربستان و امارات هیچ اختلافی برای تقسیم یمن ندارند اما بن سلمان در برابر یک بن بست فاجعه‌بار قرار گرفته است.

در پایان باید تصریح کرد که با توجه به راهبرد کلان آمریکا، صهیونیسم و وابستگان منطقه ای آن ها مبنی بر کوچک سازی کشورها و دولت های منطقه، به نظر می رسد که تحولات یمن به سمتی پیش می رود که تجزیه این کشور بسیار محتمل است و عربستان و امارات پس از شکست در برابر انقلابیون این کشور اکنون به آخرین حربه خود یعنی تجزیه یمن و جدایی جنوب از شمال تمسک جسته اند.

منبع: خراسان