شاخصههای علمی، فناوری و چالشهای فرهنگی کشور بررسی شد
به گزارش خبرنگار آنا از شیراز، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس در این نشست با گرامیداشت یاد شهید دکتر مفتح به عنوان بنیانگذار وحدت حوزه و دانشگاه اظهار کرد: «امیدواریم روز به روز وحدت حوزه و دانشگاه بیشتر و بیشتر شود و هر چند در خصوص بحث اخلاق حرفهای در سرفصلهای دروس دانشگاهی هنوز جایگاه درست خود را پیدا نکرده ولی جای کار بسیار وسیعی دارد.
حجت الاسلام حمید محمودیان افزود: «نهاد مقام معظم رهبری با طرح معرفت افزایی اخلاق حرفه ای در دانشگاهها را به نحو جدی مورد توجه قرار داده و سطح بندی کرده است و هرچه اخلاق حرفهای بصورت تخصصیتر با توجه به رشتهها مطرح شود مفیدتر خواهد بود.»
پروفسور محمود یعقوبی از چهرههای ماندگار و عضو فرهنگستان علوم ایران با بیان اینکه همه مسائل و مباحث به اخلاق برمی گردد، گفت: «با این پیشرفتهای شدید علمی و فناوری در مباحث نظری به اخلاق پژوهشی اهمیت داده نمیشود و تنها چیزی که میتواند انسانیت انسان را شکوفا سازد و او را شاد کند، اخلاق نیکو است و در تهذیب و تزکیه نفس یا پرورش ارزشهای انسانی و برخورداری از اخلاق، ضروری است و به طور کلی هدف نهایی در تهذیب نفس از رذائل و تکمیل آن به قضایل همانا وصول به خیر و سعادت است و باید علاوه بر اندیشمند شدن اخلاقمند نیز بود.»
یعقوبی بیان کرد: «نخستین درس اخلاق و اولین درس خودسازی، خودشناسی است و تا ندانیم که هستیم و چه هستیم و چه می توانیم باشیم، درصدد رشد و تربیت خود بر نخواهیم آمد و هدف از حقوق، تنها بر قراری نظم اجتماعی و سعادت دنیوی است و هدف از اخلاق، شادی، سعادت وکمال دنیوی و ابدی انسان است، برخورداری از اخلاق به انسان در تمام کارها، از جمله آموزش و تحقیق، نشاط و شادی می بخشد. محقق با نشاط می تواند شاهکارهایی بیافریند، در حالی که پول فقط می تواند کار ایجاد نماید نه شاهکار.»
وی با بیان اینکه اتکای محض به علوم طبیعی، عقلانیت مدرن و پیشرفت های تکنولوژیکی نمی توان مشکلات در بخش های مختلف از جمله پژوهش علمی را حل کرد، لازمه آن التزام به اخلاقیات و ارزش های انسانی است و در ادامه به تعریف علم و دانش پرداخت و گفت: «علم در مقابل جهل است، علم در لغت به معنای یقین، معرفت و دانش است و بر هر نوع آگاهی نسبت به اشیا، پدیده ها، روابط و... اطلاق می شود و از واژه علم مفهوم خاصی نیز تعبیر شده است و آن science است، که مقصود آن بخش از دانستنیها و آگاهی های نوع بشر است که به روش های تجربی قابل اثبات و تأیید باشد.»
یعقوبی ویژگی های نظریه علمی را نظام یافته، قدرت آینده نگری، قابل آزمایش، مبین ماهیت پدیدهها، ارایه چارچوب و اینکه با سایر نظریه ها تضاد ندارد بر شمرد و تصریح کرد: «قانون علمی باید کلی باشد، دقیق و روشن باشد، تابع زمان و مکان نباشد، با آزمایش های مکرر نتیجه یکسان بدهد، بر اساس اطلاعات صحیح و وسیع پایه گذاری شده باشد و رابطه علت و معلولی بین دو متغیر یا دو پدیده را بیان کند.»
وی تفاوت های علم و فناوری را تشریح کرد و گفت: «ماهیت علم دانایی است و ماهیت فناوری توانایی جمعی متکی بر دانایی است، هدف علم، تولید علم است که بصورت مقاله و کتاب انتشار می یابد و هدف فناوری، تولید ثروت و قدرت است که در انحصار پدیدآورندگان می ماند، کاربرد علم جزء در موارد خاص و نتایج تحقیقات کاربردی، کاربرد مستقیمی ندارد ولی کاربرد فناوری مشخص، روشن و هدفدار است. روند انجام تحقیقات در علم عموماً استاد محوری است و در فناوری عموما گروهی و چند محوری است.»
وی جایگاه ایران در زمینه های مختلف علم و فناوری تا پایان سال 2015 و مشخصهها و شرایط عمومی کشور در بخش علمی پژوهشی در سال های ابتدایی دهه 1400 – 1391 را که با پژوهش سید نظام الدین اشرفی زاده به دست آمده چنین برشمرد:
1- کاهش موثر بودجه های پژوهشی به دلیل تحریم های خارجی و کسری بودجه کشور از ابتدای سال 1391
2- نبود مشتری برای محصولات پژوهشی پروژههای کارشناسی ارشد و به خصوص دکتری تخصصی؛
3- فقدان بنگاههای صنعتی سرشناس و بازار کار در کشور برای دانش آموختگان مقطع دکتری
4- جذب بخشی از دانش آموختگان مقطع دکتر ی به دانشگاهها و رشد مناسب نسبت استاد به دانشجو
5- تطابق نداشتن دانش و معلومات دانش آموختگان مقطع دکتری با نیازهای روز صنعت
6- ضعف انگیزة استادان و دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی برای انجام تحقیقات .تولید مقالهISI بدون مشتری و صرفاً تولید مقاله
7- ضعف تجهیزات موجود در آزمایشگاههای تحقیقاتی برای انجا م پروژههای علمی در تراز مرزهای دانش.
8- ادامۀ جذب و تعلیم دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتر ی در دانشگاهها بدون توجه به ظرفیت بازار صنعت کشور و صرفاً برای استمرار روند آموزشی در دانشگاهها؛
9- کاهش بیش ازپیش درآمد دانش آموختگان رشته های علوم و فنی مهندسی در مقایسه با سایر اقشار اجتماعی به خصوص فناوران 2 و استادکاران مهارتی
10- مهاجرت حداکثری دانش آموختگان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتر ی به سایر کشورها برای جستجوی بازار کار
11- به روزرسانی نشدن محتویات آموزشی درسها و رشته های تحصیلی با نیازهای صنعتی و صرفاً ادامۀ تدریس دروس براساس تجربه و سلیقۀ استادان
12- توسعه نیافتن ارتباط علمی هدفمند و موثر دانشگاهها و پژوهشگاههای کشور با مراکز علمی سایر کشورها
13- استمرار مراجعۀ دانشگاهیان به بنگاههای صنعتی برای تعریف پروژههای پژوهشی و مراجعه نکردن متقابل صنعتگران به دانشگاه.
یعقوبی نیز درباره چالش های فرهنگی بیان کرد: چالش های فرهنگی در دو حوزه بیرونی شامل مشکلات اجتمایی، اقتصادی، سیاسی و ... و در حوزه درونی شامل اخلاق پژوهشی و سوء رفتار پژوهشی که شامل: تقلید و جعل ، تحریف وسرقت ادبی است مورد بررسی قرار می گیرد.
به گزارش آنا، در این جلسه دکتر عبدالحمید فرزانه، دبیر هماندیشی استادان دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس، دکتر محمد علی اخگر، معاون دانشجویی و فرهنگی و مسئول بسیج اساتید واحد شیراز حضور داشتند.
این جلسه با پرسش و پاسخ شرکت کنندگان و بحث و تبادل نظر در خصوص چالش های فرهنگی و سخنان مطرح شده پروفسور یعقوبی به کار خود پایان داد.
انتهای پیام/