چرا از ترس خشکمان می‌زند؟

به گزارش گروه علم و فناوری آنا به نقل از PopSci، پاسخ جنگ یا گریز یکی از قدرتمندترین و ابتدایی‌ترین واکنش‌های بقاست. وقتی که مغز یک سیگنال خطر یا تهدید را دریافت می‌کند، مقادیر زیادی آدرنالین درون رگ‌ها آزاد می‌شود، ضربان قلب بالا می‌رود، خون به ماهیچه‌ها سرازیر می‌شود و تمام حواس ما روی یک چیز متمرکز می‌شود: جنگیدن با خطر یا مبارزه با آن.

در آن لحظه، چنان حواسمان روی خطر معطوف می‌شود که هیچ جزئیاتی، مانند رنگ مار، به نظرمان نمی‌آید و حتی بعدا هم به خاطر نمی‌آوریم که چه اتفاقی افتاد که از دست مار فرار کردیم. بیشتر افراد می‌گویند که از روی غریزه عمل کردند و هیچ خاطره واضحی از آن به یاد ندارند.

افرادی که بیشتر رویکرد انگیزشی (مانند برون‌گراها و ریسک‌پذیرها) دارند، بیشتر تمایل دارند که در این موقعیت‌ها مبارزه کردن را انتخب کنند. برای مثال، اگر از آنها بخواهید که سوپ عنکبوت بخورند، بدون چون و چرا قبول می‌کنند. یک فرد با رویکرد انگیزشی، در مواجهه با یک خطر یا تهدید، ترجیح می‌دهد که گزینه جنگ را انتخاب کند.

افراد با رویکرد اجتنابی نیز بیشتر خطرات و نکات منفی یک موقعیت را درک می‌کنند. این افراد بیشتر تمایل دارند که گزینه گریز را انتخاب کنند.

پاسخ‌های ناخودآگاه به تحریک‌ و انواع شخصیت‌های متفاوت، واکنش هر شخص به موقعیت جنگ یا گریز متفاوت است. همچنین عامل قضاوت و تصمیم‌گیری نیز در چنین موقعیتی دخیل است.

البته یک واکنش سومی هم در موقعیت جنگ یا گریز وجود دارد و آن هم از ترس خشک شدن است. به نظر می‌رسد در هنگام مواجه با خطر، از ترس خشک شدن نسبت به جنگ یا گریز پاسخ نسبتا رایجی نیست.

شگفت‌زده شدن را وقتی احساس می‌کنیم که یک رویداد غیرمنتظره اتفاق می‌افتد و مغز ما نیاز دارد تا صبر کند و صحنه پیش روی ما را پردازش کند تا تصمیم بگیرد که بجنگد یا بگریزد. حالت چهره ما وقتی که شگفت‌زده می‌شویم یک هدف کاربردی دارد: چشم‌ها بزرگ می‌شوند تا دید ثانویه ما افزایش یابد و اطراف را بهتر پردازش کنیم، دهن ما نیز باز می‌شود و نفس می‌گیریم تا آماده داد زدن یا دویدن شویم.

دلیل دیگری که وقتی شگفت‌زده می‌شویم، خشکمان می‌زند این است که تمام انرژی خود را صرف تصمیم‌گیری می‌کنیم: آیا این موقعیت یک تهدید، حادثه بی‌ضرر یا شوخی است؟

اغلب وقتی شخص با اتفاق غیرمنتظره مواجهه می‌شود و خشکش می‌زند، مورد سرزنش قرار می‌گیرد اما معمولا فرد چنان شوکه می‌شود که در جای خود میخکوب می‌شود و برای مدت کوتاهی توانایی حرکت را از دست می‌دهد. بعضی مواقع، پاسخ میخکوب شدن سرجای خود، نوعی واکنش شگفت‌زدگی است.

مترجم: هانا حیدری