امروز در ایران روز بدون نایلکس نام‌گذاری شده است، روزی که در کشورهای توسعه‌یافته سال‌هاست آردش را بیخته و الکش را آویخته، اما برای ما که در آغاز دهه 90 شمسی چنین مناسبتی را وارد تقویم محیط زیست کشور کرده‌ایم، راه درازی را در پیش داریم.
خصوصا «ما»هایی که وقت خرید سعی می‌کنیم غنیمت بیشتری از تعداد کیسه‌های پلاستیکی داشته باشیم، اصرار داریم همه خرید‌ها را جداگانه توی کیسه‌ها بگذاریم، در حالی که در کشورهای توسعه یافته و برای کسانی که دغدغه محیط زیست دارند، اگر خودشان با کیسه‌های پارچه‌ای و حتی مثل قدیم خودمان سبد و زنبیل به خرید نروند، راضی به استفاده بیش از یک کیسه پلاستیکی نیستند.
البته در کشورهای پیشرو در حفظ محیط زیست، علاوه بر فرهنگ‌سازی که دلایل نه گفتن به نایلکس را به شکل‌های مختلف برای شهروندان بر می‌شمارد، راهکارهای دیگری هم موثرثمر واقع شده است.
مثال ساده این راهکارها قیمت بالای کیسه‌های پلاستیکی در مراکز خرید است، این نوع کیسه‌ها برعکس کشور ما رایگان در اختیار خریداران قرار نمی‌گیرد، بلکه خریدار باید هزینه کیسه‌های پلاستیکی را جداگانه حساب کند. در حالی که ما خصوصا در مراکز خرید بزرگ، سعی می‌کنیم برای مصارف غیرضروری و روزانه‌مان هم بی‌بهانه چند نایلکس اضافه را نیز به خرید‌ها اضافه کنیم.
همه این‌ها در حالی اتفاق می‌افتد که تنها در پایتخت سالانه 10 هزار تن کیسه پلاستیکی مصرف می‌شود و روزانه 7500 تن زباله تولید می‌شود که 35 درصد کل پسماندهای تهران به زباله‌های خشک تعلق دارد و از این مقدار در شبانه روز 1000 تن پسماند پلاستیکی تولید می‌شود.
گفته می‌شود تجزیه هر پلاستیک بین 100 تا 500 سال زمان نیاز دارد، این در حالی است که کارشناسان محیط زیست بارها پیشنهاد داده‌اند که حذف یک کیسه پلاستیکی در هفته، از مصرف حدود 800 میلیون کیسه پلاستیکی در سال می‌توان جلوگیری کرد.جایگزین ساده این کیسه‌ها نیز کیسه‌های پارچه‌ای و گیاهی عنوان می‌شود که قطعا در هر خانه‌ای می‌توان سراغش را گرفت.
در کنار همه این مضرات و هشدارها، اشاره به این موضوع نیز هشداربرانگیز است که استفاده از انواع پلاستیک و ظروف یک‌بار مصرف که همان دردسرهای کیسه‌های پلاستیکی را نسبت به محیط زیست دارد، در برخی موارد تبدیل به رسم و رسوم‌های خانوادگی شده است.
متاسفانه این روزها استفاده از ظروف یک‌بار مصرف در اغلب دورهمی‌ها و مهمانی‌های خانوادگی رو به افزایش است، گذشته از اینکه فرهنگ ایرانی و رسم مهمان‌نوازی تا سال‌ها اجازه نمی‌داد که پای این نوع محصولات سر سفره‌های ایرانی باز شود، اما دردسرهای زندگی شهری، کمبود وقت و خصوصا راحت‌طلبی سبب شده نه تنها فرهنگ استفاده از این ظروف تغییر کند بلکه به راحتی بار راحت‌طلبی‌های ما به دوش «زمین» بیفتد.
ناگفته نماند که مضرات کیسه‌های پلاستیکی نه فقط گریبان زمین را خواهد گرفت بلکه دوباره به خودمان نیز برمی‌گردد چرا که جانوران آبزی مانند انواع ماهی‌ها و خصوصا پرندگان بر اثر گیر کردن یا بلعیدن این کیسه‌های نایلونی دچار خفگی می‌شوند و حتی اثر منفی و شیمیایی این نوع زباله‌ها از طریق حیوانات وارد زنجیره غذایی انسان‌ها می‌شود.
*دبیر گروه اجتماعی آنا
انتهای پیام/
