فرهادی: حتی یک فهرست از میراث دیداری-شنیداری در کشورمان وجود ندارد/ تاسیس جایزه جهانی فردوسی پیگیری شود

به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، محمد فرهادی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در همایش روز جهانی میراث دیداری-شنیداری گفت: «27 اکتبر، روز جهانی گرامی‌داشت میراث دیداری-شنیداری است؛ روزی که در سراسر جهان بنا به درخواست یونسکو، نقش و توان فیلم، تلویزیون و رادیو برای نشر اندیشه‌ها و اطلاعات و درنهایت برقراری گفت‌وگو میان جوامع مختلف مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.»

وی با تاکید بر ارزش میراث دیداری-شنیداری، اظهار داشت: «میراث دیداری-شنیداری ضمن آن‌که شناخت گذشته‌ها را برای ما ممکن می‌سازد، ابزاری است برای به تصویر کشیدن هویت‌های فرهنگی و تنوع جوامعی که جهان امروز را شکل داده است. گنجینه‌هایی از میراث دیداری-شنیداری را می‌توان در سراسر دنیا در کتاب‌خانه‌ها، موزه‌ها، آرشیو‌های دیداری-شنیداری، فیلم‌خانه‌ها، بخش‌های صوتی و تصویری سازمان‌ها و نهادهای خصوصی و دولتی یافت. این گنجینه‌های با ارزش بخشی از میراث فرهنگی جهان به شمار می‌رود و اسنادی که غیرقابل جایگزین هستند، هویت و تنوع فرهنگی ما را تشکیل می‌دهند.»

وزیر علوم خاطر نشان کرد: «در کشورهای صنعتی طرح پروژه‌های بزرگی برای بررسی وضعیت نجوه حفاظت و نگهداری میراث دیداری-شنیداری و سپس تخصیص منابع مالی کافی برای حفاظت از آن طراحی و اجرا شده است؛ ما نیز لازم است به وضعیت حفاظت از میراث دیداری-شنیداری در کشورمان توجه کنیم. زیرا این منابع با تهدید زوال تدریجی روبرو هستند و شرایط حفاظت و نگهداری از میراث دیداری-شنیاری در بعضی از مراکز با مشکلات جدی روبرو است. علاوه بر آن هر مرکز و نهادی مستقلا در زمینه حفاظت و نگهداری میراث دیداری- شنیداری فعالیت می‌‌کند و یک طرح ملی تاکنون در این زمنیه تعریف نشده است. تا کنون یک فهرست ملی حاوی مجموعه میراث دیداری-شنیداری کشور نیز تدوین نشده است.»

وی با اشاره به انتظارات خود از کمیته ملی حافظه جهانی کمیسیون ملی یونسکو در ایران در معرفی میراث مستند کشورمان گفت: «اولا کمیته ملی تلاش‌های خود را بیشتر به ثبت جهانی میراث دیداری-شنیداری کشورمان معطوف کنند. تا سال 2016 از مجموع 348 اثر که در فهرست جهانی میراث مستند به ثبت رسیده، بیش از 60 اثر آن متعلق به میراث دیداری-شنیداری کشورها بوده است که ایران تا کنون در فهرست جهانی اثری از میراث دیداری-شنیداری کشورمان به ثبت نرسانده است و مناسب است در دوره جدید اقدام کند.»

فرهادی خاطر نشان کرد: «می‌توانم به اقدام کشور کوبا در سال 2008 در پیشنهاد ثبت گزارش‌های خبری که از سال 1960 تا 1990 تولید شده و به تشریح تاریخچه جنگ سرد و معرفی مبارزات استقلال طلبانه کشورهای افریقایی پرداخته و برای شناخت انقلاب کوبا بسیار مفید است اشاره کنم. کشور فیلیپین مواردی که در سال 1986 علیه نظام دیکتاتوری به پخش اخبار مشغول بودند را برای ثبت پیشنهاد کرد که به تصویب رسید. لذا کشورمان نیز می‌تواند مجموعه اسناد دیداری شنیداری (صدا و سیما) حاوی روند پیروزی انقلاب اسلامی و یا دفاع مقدس در جریان جنگ تحمیلی را پیشنهاد کند. در این چارچوب ثبت آلبوم خانه عکس کاخ گلستان نیز توسط کمیته ملی قابل بررسی است.»

وی افزود: «ثانیاً از کمیته ملی حافظه جهانی انتظار دارم تا موضوع تاسیس جایزه جهانی فردوسی که به دلیل بازنگری یونسکو در ضوابط تاسیس جوایز به حالت تعلیق در آمده بود را مجدداً پیگیری نماید. این جایزه که قرار بود به افراد و یا نهادهایی اعطا شود که در زمینه شناسایی و حفاظت از نسخ تلاش نموده‌اند هم اکنون با پایان دوره بازنگری یونسکو قابل پیگیری و تحقق است.»

وزیر علوم ادامه داد: «ثالثاً با توجه به عضویت کشورمان در شورای اجرایی یونسکو طرح پیشنهاداتی از سوی کمیته ملی از جمله تعیین یک روز به عنوان روز جهانی نسخ خطی و یا تدوین یک سند بین‌المللی در جهت جلوگیری از انتقال غیر قانونی میراث مستند توسط یونسکو می‌تواند به طور جدی توسط دفتر نمایندگی و کمیسیون ملی پیگیری شود. لذا ضروری است کمیته ملی پیشنهادهای جدید و بدیعی را در چارچوب برنامه حافظه جهانی به یونسکو ارائه نماید و شاید هم لازم باشد رشته تخصصی در زمینه حفاظت از میراث دیداری و شنیداری و تولید منابع.»

فرهادی ضمن تشکر از تلاش‌های صالحی‌امیری، رئیس کمیته ملی حافظه جهانی کمیسیون ملی و سایر اعضای کمیته گفت: «از جناب آقای دکتر نصیری دبیر کل محترم کمیسیون ملی و همکاران ایشان در گروه ارتباطات نیز که علی‌رغم کمبود منابع مالی اهداف ملی را در این حوزه به طور جدی پیگیری می‌کنند، سپاسگزاری می‌‌کنم.»