۳۰ تیر در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۳۰ تیر برابر ۲۰ جولای را ورق می‌زنیم.

***

قدم‌گذاشتن بشر بر ماه

۲۰ و ۲۱ جولای ۱۹۶۹ میلادی برابر با ۲۹ و ۳۰ تیر ۱۳۴۸ خورشیدی، نیل آرمسترانگ و ادوین باز آلدرین، فضانوردان آپولو ۱۱، اولین افرادی بودند که بر سطح ماه فرود آمدند و ۶ ساعت بعد، نخست آرمسترانگ و سپس آلدرین به اولین انسان‌هایی تبدیل شدند که روی ماه قدم گذاشتند، در حالی که مایکل کالینز، فضانورد سوم آپولو ۱۱ به‌مدت ۱۵ ساعت به‌تنهایی در مدار ماه چرخید و به تنهاترین مرد تاریخ تبدیل شد. زمانی که آرمسترانگ قدم بر ماه گذاشت گفت: این گامی کوچک برای انسان و جهشی بزرگ برای بشریت است.» در سطح بین‌المللی، نزدیک به ۷۰۰میلیون بیننده تلویزیونی به‌طور زنده شاهد این رویداد بودند. آپولو 11 در ۱۶ جولای با موشک ساترن ۵ از مرکز فضایی کندی در جزیره مریت فلوریدا به فضا پرتاب شد. این پنجمین ماموریت خدمه برنامه آپولو ناسا بود. فضاپیمای آپولو سه بخش داشت: یک ماژول فرماندهی (CM) با کابینی برای سه فضانورد که تنها بخشی بود که به زمین بازگشت. یک ماژول سرویس (SM) که از ماژول فرماندهی با نیروی محرکه، نیروی الکتریکی، اکسیژن و آب پشتیبانی می‌کرد. و یک ماژول ماه (LM) که دارای دو مرحله بود: مرحله فرود روی ماه و مرحله صعود برای بازگرداندن فضانوردان به مدار ماه.

فرود بر مریخ

۲۰ جولای ۱۹۷۶ میلادی برابر با ۳۰ تیر ۱۳۵۵ خورشیدی، فرودگر فضاپیمای وایکینگ- ۱ آمریکا که در ۲۰ آگوست ۱۹۷۵ به فضا پرتاب شده بود، اولین فرود موفقیت‌آمیزش را روی مریخ در منطقه «هامونه‌ کرایس»   انجام داد و شروع به ارسال تصاویر کرد. سپس، بازوی رباتی که می‌توانست نمونه‌هایی از مواد را جمع‌آوری کند و آنها را در بوته آزمایش‌های فضاپیما بگذارد، احتمال وجود حیات در مریخ را بررسی کرد و هم خاک منطقه سطح هوازده و هم نمونه خاک عمیق‌تر را آزمایش کرد. هامونه کرایس دشتی پهن و کم‌ارتفاع با صخره‌های بزرگ، ماسه سست و پوشیده گرد و غبار است.

آلبرشت فون گرفه

۲۰ جولای ۱۸۷۰ میلادی برابر با ۳۰ تیر ۱۲۴۹ خورشیدی، فردریش ویلهلم ارنست آلبرشت فون گِرِفه از مهم‌ترین چهره‌های چشم‌پزشکی قرن نوزدهم درگذشت. این جراح چشم‌پزشک آلمانی را به‌عنوان بنیانگذار چشم پزشکی علمی می‌شناسند. به او امراض مغز و اعصاب هم ارجاع می‌شد. گرفه از دست‌دادن ناگهانی بینایی به‌دلیل آمبولی شریان شبکیه و التهاب شبکیه را تشخیص داد و یکی از اولین کسانی بود که روشی برای درمان آب‌سیاه و یک جراحی جدید را برای درمان آب‌مروارید ابداع کرد. او تعداد زیادی یافته جدید را تشریح کرد که از جمله آنها می‌توان به بیرون زدن چشم از حدقه در بیماری خودایمنی بازدو اشاره کرد. فون گرفه در طول کار کوتاه خود (او در 42 سالگی در اثر ابتلا به سل درگذشت)، بیش از ۱۰هزار عمل جراحی چشم انجام داد.

گولیلمو مارکونی

۲۰ جولای ۱۹۳۷ میلادی برابر با ۳۰ تیر ۱۳۱۶ خورشیدی، مارکی گولیلمو مارکونی، مهندس برق و مخترع ایتالیایی درگذشت. او تلگراف بی‌سیم را که امروزه به نام رادیو شناخته می‌شود اختراع کرد و در سال ۱۹۰۹ برنده جایزه نوبل شد. مارکونی در سال ۱۸۹۴، شروع به آزمایش روی امواج هرتزی کرد، امواج رادیویی که هاینریش هرتز برای اولین بار چند سال قبل در آزمایشگاهش تولید کرده بود. مارکونی بدون حمایت وزارت پست و تلگراف ایتالیا، به اداره پست بریتانیا مراجعه کرد و با تشویق‌های بی‌شمار در آن کشور مواجه شد. مارکونی اولین حق ثبت جهان را برای سیستم تلگراف بی‌سیم در سال ۱۸۹۷ به دست آورد و اولین کارخانه رادیویی جهان را در چلمزفورد انگلستان در سال ۱۸۹۸ افتتاح کرد.