چالش‌های ساختار غیررسمی گردشگری سلامت در کشور
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، نشست تخصصی «بررسی وضعیت بخش رسمی و غیر رسمی بازار خدمات بین‌المللی سلامت کشور و ارائه راه‌حل‌ها» با حضور گروهی از اعضای انجمن خدمات بین المللی سلامت کشور و جمعی از کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس برگزار شد.
محمد امین گزار در ابتدای این جلسه، عنوان کرد: ارتقای کیفیت ارائه خدمات بین المللی سلامت نه‌تنها منجر به رشد و شکوفایی اقتصادی کشور، پیشرفت و بهبود نظام سلامت در کشور می‌شود، بلکه منجر به رونق اقتصاد گردشگری در کشور نیز خواهد شد. وی افزود: برای آنکه بتوان از منافع رونق و شکوفایی این بخش بهره‌مند شد، لازم است تا فعالیت‌های مربوط به خدمات بین المللی سلامت در یک فضای رسمی، شفاف و تحت رصد انجام شود.
عضو گروه میراث‌فرهنگی و گردشگری مرکز پژوهش‌های مجلس بیان کرد: چنانچه بخش رسمی این حوزه تقویت شود و مزیت رقابتی بالایی نسبت به بخش غیر رسمی داشته‌باشد، مهاجرت از بخش غیررسمی به رسمی کلید خواهد خورد.
{$sepehr_key_449}
وی تصریح‌کرد: این موضوع منجر به رهگیری کامل منافع اقتصادی حاصل شده از رشد و رونق این بخش خواهد شد و همه بخش‌های مرتبط با آن را بهره‌مند می‌سازد.
چالش‌های ساختار غیررسمی گردشگری سلامت در کشور
محمد جهانگیری در ادامه ضمن ارائه توضیحاتی پیرامون موضوع جلسه گفت: ساختارسازی و قانونمندی دو ضرورت انکار ناپذیر برای عملکرد درست هر نهادی است.
وی بیان کرد: در واقع برای آنکه فعالیت‌های یک نهاد، عملکرد صحیحی داشته‌باشد، لازم است که اولاً یک ساختار منظم داشته‌باشد و به‌حالت بی نظمی دچار نباشد. ثانیاً این نظم ساختاری، از یک وجهه قانونی برخوردار باشد. ساختاری که جایی در قانون نداشته‌باشد و اصطلاحاً قانونمند نباشد، نمی‌تواند کاری از پیش بردارد.
مدیر گروه سلامت مرکز پژوهش‌های مجلس افزود: در نظام سلامت کشور، ما یک ساختار رسمی قانونمند داریم. در کنار آن، یک ساختار غیر رسمی غیر قانونی نیز در حال فعالیت است. نکته حائز اهمیت آن است که بخش خدمات بین المللی سلامت یا همان گردشگر سلامت در کشور ما، گرچه قانونمند است اما ضعف‌های قانونی بسیاری هم دارد.
وی توضیح داد: در حال حاضر متولی موضوع گردشگری سلامت در کشور وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است، در صورتی که در این موضوع، مسئله اصلی سلامت است. به‌عبارت دیگر گردشگری باید حول سلامت شکل بگیرد و این وزارت بهداشت و درمان و ارکان آن است که باید متولی موضوع قرار گیرد.
{$sepehr_key_453}
جهانگیری بیان کرد: در موارد بسیاری دیده شده که شخص از کشور آمریکا یا انگلیس تنها به‌دنبال درمان و دریافت خدمات درمانی در کشور بوده که به‌دلیل حاکم بودن نگاه کاملاً گردشگری محور به این حوزه، بیمار را به‌اجبار به تور فرستاده‌اند. یعنی ارائه خدمات سلامت را منوط به تورگردانی کرده‌اند. این منجر به القای حس منفی به بیمار و برندسازی منفی در ذهن افراد نسبت به کشور می‌شود.
وی همچنین در پاسخ سؤالی پیرامون نقش شورای راهبری گردشگری در ساختار گردشگری سلامت کشور گفت: شورای راهبری گردشگری طی تفاهمی میان وزارت بهداشت و درمان، سازمان میراث‌فرهنگی، وزارت امور خارجه و سازمان نظام پزشکی تشکیل شد. در سال ۱۳۹۴ نیز اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران اتاق ایران نیز به این جمع اضافه شد.
مدیر گروه سلامت مرکز پژوهش‌های مجلس ادامه‌داد: هدف از تشکیل شورا این بود که میان دستگاه‌های مذکور جهت پیشبرد فعالیت‌های مربوط به گردشگری سلامت، هماهنگی بیشتری به عمل آید.
وی بیان کرد: ترکیب شورای راهبری گردشگری، یک ترکیب اقتصادی متشکل از بازیگران دولتی و بخش خصوصی بود. متأسفانه در اواخر سال ۹۸، سازمان نظام پزشکی و اتاق ایران از این شورا کنار گذاشته شدند. مدیریت شورا نیز به عهده وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سپرده شد. این موضوع باعث شد تا رویکرد به خدمات بین المللی سلامت کاملاً تغییر پیدا کرده و در سال‌های اخیر شاهد غلبه نگاه اقتصاد گردشگری محور به نگاه اقتصاد سلامت‌محور بوده‌ایم که البته گردشگری سلامت را نیز از رونق انداخته‌است.
رانت‌های پرهزینه در گردشگری سلامت
آرش انیسیان در ادامه این جلسه به وجود رانت در برخی تورگردانی ها اشاره کرد و گفت: در حال حاضر فرایند اخذ ویزای گردشگران سلامتی که از آمریکا یا انگلیس وارد کشور می‌شوند، تنها از طریق تورگردانان باید انجام شود.
وی توضیح داد: این موضوع باعث ایجاد انحصار برای آنان می‌شود و سودهای بادآورده و هنگفتی را نصیب آنان می‌کند. ضمن اینکه باز هم هزینه‌های بسیاری را به گردشگران سلامت متحمل می‌سازد و منجر به تبلیغات منفی برای خدمات بین المللی سلامت کشور می‌شود. عضو انجمن خدمات بین‌المللی سلامت کشور افزود: در حال حاضر تورگردانان برای قبول گردشگران سلامت، ۳۰ درصد از درآمد حاصل از ارائه خدمات سلامت به گردشگران را مطالبه می‌کنند که این هزینه مستقیماً به بیماران تحمیل می‌شود.
لزوم شفاف‌سازی روند و هزینه خدمات گردشگری سلامت
جلال نائلی در ادامه جلسه، ضمن بر شمردن آسیب‌های بخش غیر رسمی بازار خدمات سلامت کشور اظهار کرد: گردشگران سلامت پس از ورود به کشور، یا از بخش رسمی خدمات سلامت دریافت می‌کنند یا از بخش غیر رسمی. چنانچه از بخش غیررسمی بخواهند خدمات دریافت کنند، با یک وضعیت نامشخصی رو به رو خواهند شد.
وی با بیان اینکه ارائه دهندگان خدمات سلامت برای مخاطبان مشخص نیست و قیمت ارائه خدمات هم شفاف‌سازی نشده، گفت: اما چنانچه از روش‌های رسمی اقدام به دریافت خدمات سلامت کند، هم ارائه دهنده خدمت برای او مشخص است و هم قیمت خدمات از شفافیت لازم برخوردار است.
{$sepehr_key_451}
عضو انجمن خدمات بین‌المللی سلامت کشور ادامه‌داد: بنابراین گردشگرانی که از بخش غیررسمی اقدام به دریافت خدمات سلامت می‌کنند یا خدمت مناسب دریافت نمی‌کنند یا آنکه خدمت را با قیمت نامناسب دریافت می‌کنند و این موضوع در بلند مدت به برند بین المللی ایران در حوزه سلامت آسیب می‌زند. وی افزود: نکته دیگری که از نظر آسیب شناسی بخش غیر رسمی باید مورد توجه قرار گیرد، این است که در ارائه خدمات سلامت، خدمات پس از فروش جایگاه بسیار کلیدی دارد.
نائلی با بیان اینکه گردشگری سلامت، با اتمام ارائه خدمت در کشور مقصد پایان نمی‌یابد و پس از برگشت بیمار به مبدأ نیز با قوت ادامه می‌یابد، گفت: به‌عبارت دیگر پیگیری مشکلات بیمار، تأمین مایحتاج درمانی او، ارائه مشاوره‌های لازم برای پس از درمان و... بخشی از خدمات پس از فروش خدمت سلامت است.
وی با اشاره به اینکه در بخش غیر رسمی، هیچ خدمات پس از فروشی وجود ندارد، افزود: دلالان تنها تا بازگشت بیمار به مبدأ او را پیگیری می‌کنند. پس از برگشت دیگر هیچ خبری از ارائه خدمات پس از فروش نیست. این موضوع نیز به‌طور جدی برند بین المللی ایران در حوزه سلامت را مخدوش می‌سازد. عضو انجمن خدمات بین‌المللی سلامت کشور در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چه راهکاری برای کنترل بخش غیر رسمی وجود دارد، عنوان کرد: ما برای اینکه بتوانیم بخش غیر رسمی را کنترل کنیم و متقاضیان را جذب بخش رسمی سازیم، باید دو راهبرد را در دستور کار قرار دهیم.
وی ادامه‌داد: راهبرد اول آن است که بخش رسمی را نسبت به بخش غیر رسمی، جذاب‌تر جلوه دهیم. به‌عبارت دیگر باید برای بخش رسمی در مقابل بخش غیر رسمی مزیت رقابتی ایجاد کنیم.
نائلی با بیان اینکه در سال‌های گذشته، برای بخش رسمی و نسبت به بخش غیررسمی گردشگری سلامت، مزیت رقابتی ایجاد نشده، گفت: راهبرد دوم آن است که نظارت جدی صورت گیرد و از ورود گردشگران سلامت به بخش غیر رسمی تا حد ممکن جلوگیری شود.
وی توضیح داد: این موضوع را باید از طریق راه حل‌های اصولی و فنی پیگیری نمود و صرفاً با قلع و قمع کردن این بخش نمی‌توان کاری از پیش برد.
در این نشست راهبردهایی برای بهبود وضعیت گردشگری سلامت مطرح شد که از آن جمله می‌توان به اطمینان بخشی به بیماران با شفافیت روند درمان و افزایش خدمات در بخش رسمی بازار، شفافیت در هزینه‌های درمان، نظارت بر ورودی‌های بیماران بین المللی در مرزها، افزودن بخش غیررسمی به بخش رسمی گردشگری سلامت، شفاف‌سازی شرکت‌های رسمی خدمات مسافرتی، پزشکان و متخصصان این حوزه و... اشاره کرد.
انتهای پیام/