تولید محصول دانش‌بنیان دارویی دام از ضایعات پوست انار/ بذر گیاهان دارویی رونمایی می‌شود
خبرگزاری علم و فناوری آنا ـ حسین بوذری؛ براساس بررسی و اعلام نتایج ارزشیابی و سطح‌بندی مراکز تحقیقاتی که سال ۱۴۰۲ و در سیزدهمین جلسه شورای‌عالی سیاست‌گذاری مراکز تحقیقاتی علوم پزشکی صورت گرفت، سه مرکز تحقیقاتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) حائز دریافت امتیاز لازم و کسب رتبه سطح یک شدند.
براین اساس، مرکز تحقیقات گیاهان دارویی به سرپرستی اکبر پیرستانی عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان به‌عنوان یکی از مراکز تحقیقاتی مهم موفق به کسب رتبه برتر و سطح یک شد.
{$sepehr_key_140}
خبرنگار خبرگزاری آنا به همین مناسبت گفت‌وگویی را با پیرستانی رئیس مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان ترتیب داده است که در پی می‌آید:
دنبال تولید داروهای نوآورانه هستیم
آنا: چگونگی و چرایی ایجاد مرکز تحقیقاتی گیاهان دارویی در دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان را توضیح دهید.
پیرستانی: مسئولیت مرکز تحقیقات گیاهان دارویی را از سال ۱۴۰۰ برعهده گرفتم و پیش از آن دوستان به‌صورت نیمه‌فعال در این مرکز مشغول فعالیت بودند، اما از سال ۱۴۰۰ که کار را آغاز کردیم به‌دلیل اینکه گیاهان دارویی ذیل علوم پزشکی تعریف شده، مسئولیت را به این جانب سپردند.
در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی به‌صورت سه‌نفره کار می‌کنیم و تلاش کردیم در تولید، فرآوری و تولید داروهای گیاهی فعالیت مستمری داشته باشیم و در حین فعالیت و تولید گیاهان دارویی، کارگاه‌های آموزشی در حوزه دانش‌بنیان هم برگزار کردیم و شرکت‌هایی را در حوزه دانش‌بنیان به ثبت رساندیم.
اکنون دارای یک شرکت دانش‌بنیان و چندین شرکت و هسته فناور هستیم و از تمامی ظرفیت‌ها استفاده می‌کنیم و در این راستا تعامل بسیار خوبی با حاکمیت گیاهان دارویی در استان اصفهان و تولیدکنندگان این حوزه داشته وداریم.
آنا: محصولات تولیدی در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی چه تفاوتی با محصولات مشابه داخلی و خارجی دارد؟
پیرستانی: اساساً از همان ابتدای کار، دنبال تولید داروهایی می‌رویم که چندان روی آنها کار صورت نگرفته و محصولات تولید در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی نمونه داخلی ندارد، اما نمونه خارجی به اشکال دیگری مشاهده کرده‌ایم.
به‌عنوان مثال موفق به تولید یک «ژل» شده‌ایم که به‌عنوان دارو از ضایعات پوست انار گرفته شده که این محصول اصلاً نمونه داخلی و خارجی ندارد.
محصول «ژل» کاربردهای مختلفی دارد؛ ازجمله در حوزه دامپزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد و تبدیل به یک محصول دانش‌بنیان شده است.
محصولات دیگری هم در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی تولید کردیم که نوآوری‌های خاصی دارند؛ به‌عنوان مثال در حال تولید «میکروگرین‌ها یا ریزسبزی‌ها» به‌عنوان داروی گیاهی هستیم که دست‌کم در ایران نو محسوب می‌شود، البته این ماده در خارج از کشور تولید شده، اما در ایران برای نخستین‌بار در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان تولید کردیم؛ این میکروگرین‌ها طوری تولید شده‌اند که ابتدا «تغذیه» و «خوراک» آنها مدنظر قرار گرفته و برحسب آن گیاهان دارویی به شکل میکروگرین درآمده‌اند.
آنا: درباره کاربردهای محصول «ژل» بیشتر توضیح دهید.
پیرستانی: از ضایعات و پوست انار برای تولید محصول «ژل» استفاده می‌کنیم، به‌طوری‌که انارهای مختلفی را مورد ارزیابی قرار دادیم و از عصاره‌های انار، دارو تولید کردیم که به‌عنوان ضدعفونی‌کننده و التیام‌بخش بعد از زایمان در دام مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تمام آزمایش‌های محصول «ژل» صورت گرفته و این محصول اکنون در مرحله تجاری‌سازی است و آزمایش‌های اولیه هم که باید برای اخذ «کیت» سایر مرکز انجام شود، صورت گرفته و این محصول در معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری به‌عنوان محصول دانش‌بنیان به ثبت رسیده و به‌زودی وارد بازار می‌شود.
انعقاد تفاهم‌نامه پژوهشی با 2 دانشگاه معتبر ترکیه
آنا: مرکز تحقیقات گیاهان دارویی چه مأموریت‌هایی دارد و آیا اکنون در انجام مأموریت‌ها موفق بوده است؟
پیرستانی: در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی با سه مأموریت تولید، فرآوری و داروهای گیاهی سروکار داریم تا آن را به دارو تبدیل کنیم و در این سه مأموریت بدون اینکه موازی‌کاری صورت بگیرد، ایده‌های نو را پرورش داده و تبدیل به محصول کرده‌ایم.
در هر سه مأموریت موفق بوده‌ایم و به اهدافی که مدنظر داشتیم دست یافتیم، به‌خصوص در مأموریت نخست با عنوان «تولید»، چراکه سال به سال تعداد ایده‌ها و یافته‌ها افزایش پیدا می‌کند.
نکته مهم‌تر اینکه تمرکز پژوهشگران در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی بر تولید محصولات نو، فناور و دانش‌بنیان است تا معضل و مسئله‌ای را از کشور و جامعه رفع کند و همواره بر این موضوع تأکید داشته‌ایم، سمت فعالیت‌هایی که سایران انجام داده‌اند، نخواهیم رفت و پژوهشگران ما هم همواره تمایل دارند محصولات و تولیدات، فناورانه، نوآورانه و دانش‌بنیان تولید کنند.
آنا: آیا حیطه کاری شما در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی با سرای نوآوری گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان مرتبط است؟
پیرستانی: مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان با مراکز زیست‌بوم گیاهان دارویی در دانشگاه و خارج از آن، در کشور و خارج از کشور کار می‌کند. مرکز تحقیقات گیاهان دارویی از معتبرترین سمپوزیوم‌‌های گیاهان دارویی در دنیاست و عضو بورد علمی و تخصصی سمپوزیوم گیاهان دارویی کشور ترکیه هم هستیم.
بنابراین با هر زیست‌بومی که مرتبط با گیاهان دارویی باشد تعامل لازم را داریم و از تجربیات هم درراستای تولید محصولات گیاهان دارویی استفاده می‌کنیم.
آنا: تاکنون چه فعالیت‌هایی در این مرکز تحقیقات صورت گرفته و دستاوردهای این مرکز از ابتدا تاکنون چه بوده است؟
پیرستانی: همانطور که گفتم، موفق به تولید میکروگرین‌ها (ریزسبزی) در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی شدیم و از سال گذشته تاکنون بیش از هشت مقاله ISI به چاپ رساندیم، این درحالی است که فقط با دو نفر در مرکز به تولید مقاله می‌پردازیم.
طرح‌های بین‌المللی هم داشتیم و دو طرح مشترک با دو دانشگاه معتبر ترکیه داریم که در حال انجام است و حتی وارد تفاهم‌نامه با این دانشگاه‌ها شده‌ایم و در مرحله قرارداد قرار داریم.
تولید بذر گیاهان دارویی
آنا: تازه‌ترین فعالیت‌ها و برنامه‌های پیش روی مرکز تحقیقات گیاهان دارویی چیست؟
پیرستانی: مقرر شده در آینده نزدیک وارد تولید بذر گیاهان دارویی شویم و در این زمینه اتفاقات خوبی رخ داده، امیدواریم تا اوایل سال آینده این تولید به مرحله نهایی برسد و از آن رونمایی کنیم.
البته تولید بذر زمانبر است و نباید انتظار داشته باشیم این بذر به‌زودی تولید شود، اما تصور می‌کنم تولید بذر عملیاتی خواهد شد.
آنا: تعامل نهادها و مراکز مربوط با مرکز تحقیقات گیاهان دارویی چگونه بوده و آیا قرارداد و تفاهم‌نامه‌ای در زمینه‌های همکاری منعقد شده است؟
پیرستانی: در حال کار با سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان و کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی هستیم، با بخش گیاهان دارویی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز همکاری‌های لازم را داریم و این ارتباطات و تعامل با ارگان‌ها و سازمان‌های مختلف پابرجاست.
آنا: جایگاه پایان‌نامه‌های دانشجویی و طرح‌های پژوهشی استادان و اعضای هیئت علمی در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی چگونه است؟
پیرستانی: پژوهشگران بسیار خوبی در حوزه گیاهان دارویی فعالیت می‌کنند، به‌عنوان نمونه در رشته باغبانی سه تا چهار دانشجو داریم که در زمینه «آنتی‌اکسیدان‌ها»، «فلاونوئید‌ها»، «عصاره‌ها» و «اسانس‌ها» مشغول تحقیق و پژوهش هستند.
دانشجویان در حوزه‌های دامی هم پایان‌نامه‌های خوبی دارند که این پایان‌نامه‌ها حتی منجر به تولید دارو شده که می‌توان از این داروها در دامپزشکی استفاده بهینه کرد.
همواره در تلاش بوده‌ایم پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشجویی منجر به ایجاد یک برند شوند و این اتفاق مبارک در حال رخ دادن است و حتی موضوعات پایان‌نامه‌ها هم بسیار هدفمند انتخاب و درراستای اهداف مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان قرار می‌گیرد.
آنا: فعالیت مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان را چگونه ارزیابی می‌کنید و آیا می‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد تا دچار لغو مجوز از سوی سازمان مرکزی نشود؟
پیرستانی: اکنون به فعالیت خود ادامه می‌دهیم، اما برخی مسائل به بیرون از دانشگاه برمی‌گردد که شامل حاکمیت فناوری، پشتیبان و حامی مالی است که باید ارگان‌های دولتی در این زمینه کمک‌مان کنند، دراینصورت تا سال آینده اتفاقات بسیار بهتری برای مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان رخ خواهد داد.
آنا: وضعیت بودجه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی چگونه است؟
پیرستانی: هیچ بودجه‌ای نداریم و با فعالیت‌های صورت گرفته درآمدزایی می‌کنیم، مانند قراردادهای منعقد شده با بیرون از دانشگاه، بنابراین بودجه مصوبی نداریم که به آن تکیه کنیم؛ البته در زمینه درآمدهای غیرشهریه‌ای دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان نقش پررنگی داریم.
انعقاد قرارداد با سایر مراکز و ارگان‌ها و انجام طرح‌های پژوهشی موجب درآمدهای غیرشهریه‌ای داخلی و بین‌المللی شده است.
انتهای پیام/