هفته چهارم مه؛ از «معمای تفکر» تا «تصویربرداری تغییرات خورشید طی ۱۱ سال»

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، مجلات علمی عامه‌فهم برای ارتباط جامعه علمی با مردم عادی بسیار اهمیت دارند. این مجلات می‌توانند پژوهش‌ها و دستاوردهای علمی را به زبانی قابل فهم برای مخاطبان عرضه کنند. از آنجایی که این نشریات به‌سرعت (در فواصل حداکثر ماهانه) به‌روزرسانی می‌شوند، جریانات و پارادایم‌های جدید علمی را در دسترس عموم قرار می‌دهند. در این سلسله گزارش‌ها، مروری بر پرونده‌های جلد مجلات اصلی ترویج علم جهان خواهیم داشت.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

بیشتر بخوانید / مروری بر نشریات علمی {$sepehr_key_83}

 ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

مجله نیچر

۱۱ سال تصویربرداری از خورشید

همه ما هر روز خورشید را در آسمان می‌بینیم و به نظرمان می‌آید ستاره مادر منظومه شمسی هیچ تغییر خاصی ندارد در حالی که تلسکوپ‌های فضایی که از بیرون جو زمین خورشید را مورد بررسی قرار می‌دهند تصاویر و اطلاعاتی از تغییرات و فعالیت‌های مغناطیسی خورشید ثبت می‌کنند که با بررسی تناوب این فعالیت‌ها می‌توان به اطلاعات جالبی درباره خورشید دست پیدا کرد. رصدخانه فضایی خورشیدی ناسا بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ عکس‌هایی از تغییرات میدان مغناطیسی خورشید در طول یک چرخه کامل لکه‌های خورشیدی تهیه کرده است که اطلاعات جالبی درباره نحوه فعالیت‌های مغناطیسی خورشید در اختیار محققان می‌گذارد. حدود ۱۵۰ تصویر از خورشید در این سال‌ها ثبت شده که ظهور شدن و محو شدن لکه‌های خورشیدی را هم نشان می‌دهد و موید این است که فعالیت‌های خورشیدی حدود ۱۱ سال یک بار تکرار می‌شوند. این شماره مجله نیچر پرونده اصلی خود را به داده‌ها و تصاویر این پروژه مهم اختصاص داده است.

مجله ساینس

رمزگشایی از مغز

بیماری‌های عصبی و شناختی مثل اوتیسم و بیماری‌های روانی مثل اسکیزوفرنی و اختلال دو قطبی امروزه بسیار شایع هستند و محققان در سال‌های اخیر تحقیقات زیادی درباره این اختلالات انجام داده‌اند با این حال سازوکارهای زمینه‌ای که باعث طیف گسترده تظاهران بالینی و پیچیدگی مغز انسان می‌شود هنوز به خوبی شناسایی نشده است. همین موضوع باعث شده است که رمزگشایی از علت‌های ژنتیکی، محیطی و زیست‌شناختی این اختلال‌ها بسیار سخت باشد و درمان دشوار شود. کنسرسیوم PsychENCODE که در سال ۲۰۱۵ تاسیس شد تمرکز ویژه‌ای بر شناسایی دلایل ژنومی و اپی ژنومیک بیماری‌های عصبی روان‌پزشکی داشت و در طی این سال‌ها محققان در این کنسرسیوم تلاش کردند تا با ارائه مقالات، آزمایش‌ها و پژوهش‌هایشان به کشف علت‌های مختلف این اختلالات بپردازند. محققان مغز انسان‌هایی در سنین مختلف با جنسیت‌های متنوع و در مراحل رشد را مورد ارزیابی قرار دادند تا فرآیندهای سلولی درگیر در رشد را پیدا کنند و بعد تغییرات آن را در شرایط بالینی متفاوت مورد مطالعه قرار دهند. این یافته‌ها بینش عمیق‌تر درباره رشد و عملکرد مغز در شرایط سلامتی و بیماری نشان می‌دهد که بررسی جزییات هریک از آنها می‌تواند به کشف اسرار مغز و پیدا کردن روش‌های مناسب برای درمان اختلالات آن به دست بدهد.

مجله نیوساینتیست

چه رازی بین دستگاه عصبی و فکر کردن وجود دارد؟

ما چطور فکر می‌کنیم؟ وقتی تصمیم می‌گیریم به چیزی فکر کنیم در مغزمان چه اتفاقی می افتد؟ دستگاه عصبی چه طور عمل می‌کند تا ما بتوانیم فکر کنیم؟ محققان تا حدودی توانسته‌اند چگونگی پیدایش برخی افکار را در مغز شناسایی کنند اما رابطه بین فعالیت‌های دستگاه عصبی و ماهیت چیزی که به آن فکر می‌کنیم هنوز به عنوان یکی از معماهای بزرگ این حوزه به حساب  می‌آید. آنها این سوال را می‌پرسند که چطور باید به فکر کردن فکر کنیم؟ بر اساس جدیدترین مطالعاتی که در زمینه تصویربرداری عصبی مغز انجام شده به نظر می‌رسد ما هرگز نمی‌توانیم به چگونگی تجلی افکار در دستگاه عصبی پی ببریم. تیم باین استاد دانشگاه موناش استرالیا و یکی از محققان پژوهشی که در مجله   آمده است می گوید:‌«هیچ کس نمی‌داند دقیقا فکر چیست اما ما برای پاسخ به این سوال سعی کردیم از دوجنبه به آن بپردازیم اول محتوای افکار و دوم ماهیت آنها.» یکی دیگر از محققان این حوزه معتقد است فکر کردن یک حالت ذهنی است که با نوعی محتوا همراه است و این محتوا از نگرش‌های شخصی فرد می‌آید. فکر کردن با درک کردن یا حس کردن یکی نیست چرا که فکر کردن مستقل از هر محرکی است. به نظر می رسد پاسخ دادن به این سوال هم‌چنان نیازمند تحقیقات بیشتر است البته شاید هم واقعا بشر هیچ وقت نتواند به طور دقیق به این سوال پاسخ دهد!