فضاپیمای هندی دمای سطح ماه را ثبت کرد

به گزارش گروه ارتباطات و فناوری اطلاعات خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از هندوستان‌تایمز، ماموریت چاندرایان ۳ هند، دمای سطح ماه را ثبت کرده است و بینش جدیدی در مورد رفتار حرارتی ماه و ویژگی‌های خاک ماه ارائه می‌دهد. 

با عمیق‌تر شدن کاوشگر ویکرام در سطح ماه، دما به طور قابل توجهی کاهش یافت و دمای آن در بالاترین سطح حدود ۵۵ درجه سانتی گراد و در عمق حدود ۸ سانتی‌متر حدود ۱۰ - درجه سانتی گراد بود. این آزمایش قرار است ۱۰ روز دیگر ادامه یابد.

ماموریت چاندرایان-۳ هند روز چهارشنبه (۲۳ اوت) با موفقیت در نزدیکی قطب جنوب ماه فرود آمد. ماموریت سازمان تحقیقات فضایی هند (IRSO) نه تنها به این دلیل تاریخ‌ساز شد که پس از اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده و چین، تبدیل به چهارمین کشوری شد که با موفقیت روی ماه فرود آمده است، بلکه به این دلیل که نام هند را به عنوان اولین کشوری که در قطب جنوب ماه فرود می‌آید، ثبت کرد.

آژانس فضایی هند روز یکشنبه اعلام کرد که با عمیق‌تر شدن کاوشگر در سطح ماه، دما به میزان قابل توجهی کاهش یافته است که البته دور از انتظار نیست و این نخستین باری است که دمای سطح ماه به صورت دقیق اندازه گیری می‌شود.

محموله «چا اس‌تی‌ای» (ChaSTE) که یکی از چهار محموله ویکرام است، برای اندازه گیری چگونگی جذب گرما توسط سطح ماه طراحی شده بود که این کار را با اندازه گیری دما کمی بالاتر از سطح و سپس در فواصل زمانی مختلف انجام داد؛ به طوری که کاوشگر تا حدود ۸ سانتی متر در زمین فرو رفت. 

چا اس‌تی‌ای یک کاوشگر دما مجهز به مکانیزم نفوذ کنترل شده دارد که قادر است به عمق ۱۰ سانتی‌متری زیر سطح برسد. این کاوشگر به ۱۰ سنسور دمایی مجزا مجهز شده است.

براساس یافته‌های به دست آمده توسط ویکرام، دمایی در حدود ۵۵ درجه سانتی گراد در بالاترین سطح خوانش ثبت شد که کمی بالاتر از سطح زمین بود. داده‌ها نشان داد که در عمق حدود ۸ سانتی متری، دما به حدود ۱۰ - درجه سلسیوس کاهش یافت.

نمودار ارائه شده تغییرات دمایی سطح ماه سطح نزدیک به آن در اعماق مختلف را نشان می‌دهد که در طول نفوذ کاوشگر ثبت شده است. این نخستین نمونه از چنین مشخصاتی برای قطب جنوب ماه است و مشاهدات دقیق در حال انجام است.

این محموله توسط دانشمندان آزمایشگاه فیزیک فضایی هند در مرکز فضایی ویکرام سرابای و آزمایشگاه تحقیقات فیزیکی طراحی شده است.

علاوه بر اندازه گیری جریان‌های گرمایی در سطح ماه و دمای سنگ‌پوشه (خاک سست و بقایای سنگی که بستر سنگ را پوشانده اند)، چا اس‌تی‌ای اطلاعاتی در مورد ویژگی‌های خاک ماه نیز ارائه خواهد کرد.

سازمان فضایی هند این محموله را در ۲۴ آگوست، یک روز پس از فرود موفقیت آمیز فرودگر در نزدیکی قطب جنوب ماه فعال کرد و هند را به اولین کشور جهان تبدیل کرد که به این موفقیت دست یافته است.

اس سومانت، رئیس سازمان فضایی هند گفت: این آزمایش‌ها قرار است ۱۰ روز دیگر تا غروب ماه ادامه داشته باشند. ما حدود ۱۰ روز دیگر آزمایش‌ها را ادامه می‌دهیم و در طول دوره، داده‌های بسیار مهمی دریافت خواهیم کرد. این فرودگر و ماه‌نورد همچنین تصاویر زیادی را از سطح ماه ارسال می‌کنند، تصاویری منحصر به فرد که تاکنون گرفته نشده‌اند و متخصصان ما در حال پردازش آن‌ها هستند. فرودگر ویکرام حامل ابزار‌هایی است که به این شرح است:

آزمایش ترموفیزیک سطح چاندرا (ChaSTE) برای اندازه گیری هدایت حرارتی و دما در سطح.

ابزاری برای فعالیت‌های لرزه‌ای ماه (ILSA) برای تشخیص زلزله‌های ماه.

کاوشگر لانگمویر برای تخمین چگالی و تغییرپذیری پلاسما یا گاز‌های بسیار داغ در محیط ماه.

آرایه بازتابنده لیزری (از ناسا) برای اندازه‌گیری فواصل با استفاده از برد لیزر که در واقع مطالعات طیف سنجی لیزری ماه را انجام می‌دهد.

از سوی دیگر، این فرودگر دارای محموله طیف سنج اشعه ایکس ذرات آلفا (APXS) و طیف سنج شکست القایی لیزری (LIBS) برای استخراج ترکیب عنصری در مجاورت محل فرود است.