تصویر مناسبی از شبکه ملی اطلاعات به جامعه ارائه نداده‌اند/ توسعه پلتفرم‌های ایرانی با جذب سرمایه‌گذاران خارجی

گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا- علیرضا باجلان، بدون شک توجه به اقتصاد دیجیتال و ظرفیت‌های کم‌نظیر صنعت فناوری اطلاعات فرصت‌های اقتصادی زیادی را برای کشور ایجاد می‌کند. در سال‌های اخیر کسب‌وکارهای دانش‌بنیان که از ابزارهای فناوری اطلاعات برای تحقق برنامه‌های خود استفاده می‌کنند از لحاظ کمی و کیفی رشد خوبی را تجربه کرده و نشان داده‌اند در صورتی که به این بنگاه‌های اقتصادی کوچک توجه کافی شود می‌توانند اشتغال‌زایی و درآمدزایی بالایی داشته باشند.

دستیابی به نقطه تعالی در اقتصاد دیجیتال با وجود رقابت شدید در این حوزه و تحریم‌های ظالمانه علیه شرکت‌های ایرانی به هیچ وجه آسان نیست ولی اگر زیرساخت‌های لازم برای فعالان صنعت فناوری اطلاعات فراهم شود قطعاً نه تنها نیاز داخلی بلکه صادرات محصولات ایرانی نیز تسهیل خواهد شد. در سلسله گزارش‌های دیپلماسی فناوری به اهمیت بومی‌سازی تجهیزات الکترونیکی و توسعه ارتباطات بین‌المللی برای ارتقای جایگاه منطقه‌ای و جهانی صنعت فناوری اطلاعات اشاره و برای افزایش آگاهی عمومی نسبت به تأثیرگذاری دیپلماسی فناوری در حوزه‌های مختلف اقتصادی با تعدادی از برجسته‌ترین چهره‌های صنعت آی‌سی‌تی گفت‌وگو می‌کنیم. قطعاً توجه به دغدغه‌های فعالان صنعت فناوری اطلاعات زمینه پیشرفت پرشتاب علمی و فناوری کشور را فراهم کرده و موجب می‌شود در آینده‌ای نزدیک به قطب فناوری اطلاعات در منطقه تبدیل شویم.

بیشتر بخوانید:

تنها راه افزایش درآمد اپراتورها، بالابردن هزینه پرداختی مشترکان نیست/ انتشار آمار نادرست، دلیل عقب ماندگی کشور

غفلت از صنعت فناوری اطلاعات صدمات زیادی را به کشور وارد کرد/ استفاده از ابزار دیپلماسی برای دستیابی به اهداف اقتصاد دیجیتال

در همین رابطه با حسین اسلامی، رئیس هیئت مدیره سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران گفت‌وگو کرده‌ایم. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را مشاهده می‌کنید:

دسترسی به اینترنت زیرساخت اولیه برای توسعه پلتفرم‌های بومی است

آنا: توسعه زیرساخت‌های ارتباطی(دسترسی به اینترنت) در دولت دوازدهم چه تأثیری بر صنعت فناوری اطلاعات داشته است؟ آیا چنین اقداماتی موجب ارتقای جایگاه این صنعت در غرب آسیا و جهان شده است؟

اسلامی: علی‌رغم انتقادهای گسترده‌ای که افراد مختلف به اقدامات انجام‌شده توسط وزارت ارتباطات در دولت دوازدهم می‌کنند، تلاش‌های ارزشمندی در زمینه افزایش دسترسی به اینترنت در سراسر کشور انجام شد و می‌توان به آن فعالیت‌ها نمره قبولی داد. با توسعه زیرساخت‌های ارتباطی اکنون بیش از ۸۰ درصد روستاهای کشور به اینترنت پرسرعت دسترسی دارند. خوشبختانه سرعت پایین اینترنت در شبکه 3G امروز تبدیل به سرعت و کیفیت بهتر در شبکه 4G شده است.

افرایش سطح دسترسی عمومی به اینترنت پرسرعت زیرساخت اولیه برای توسعه پلتفرم‌های بومی است. وقتی راجع مسائلی مثل اقتصاد دیجیتال و حمل‌ونقل عمومی مبتنی بر پلتفرم‌ها یا حتی ثبت‌نام و صدور کارت دیجیتال واکسن کرونا صحبت می‌کنیم نیاز به اینترنت باکیفیت و پرسرعت در اقصی نقاط کشور داریم. با ایجاد اختلال گسترده در شبکه ارتباطی کشور هیچ کسب‌وکار جدی در بستر فضای مجازی شکل نمی‌گیرد. در چند سال گذشته کسب‌وکارهای زیادی در فضای مجازی فعالیت خود را آغاز کرده‌اند و اگر دسترسی به اینترنت توسعه پیدا نمی‌کرد امکان ایجاد چنین فضای اقتصادی وجود نداشت.

طبق برآورد سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران اجرای کامل پروژه شبکه ملی اطلاعات به بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان سرمایه نیاز دارد و دولت در چهار سال آینده در بهترین حالت ممکن تنها قادر به تأمین یک چهارم این سرمایه خواهد بود.

البته هنوز هم سرعت اینترنت برای انجام برخی از فعالیت‌ها همانند پلتفرم‌های اشتراک‌گذاری ویدئو پایین است و باید امکانات بیشتری را در اختیار آن‌ها قرار داد. تقریباً اکثر کسب‌وکارهای موجود در فضای مجازی با سرعت کنونی امکان ادامه فعالیت و ارائه سرویس‌های خود را دارند. در کل کشور از فناوری‌های نوظهور استقبال خوبی می‌کند و برخلاف بسیاری از کشورها اعتماد بالایی به کسب‌وکارهای آنلاین در ایران وجود دارد. البته نهادهای نظارتی باید همواره هوشیار باشند تا افراد سودجو از این حسن اعتماد مردم سوء استفاده نکنند.

ضرورت همکاری دولت و بخش خصوصی برای تأمین سرمایه شبکه ملی اطلاعات

آنا: برنامه‌های اعلام‌شده برای توسعه شبکه ارتباطی و فناوری اطلاعات از سوی وزارت ارتباطات در دولت سیزدهم و به طور ویژه تکمیل شبکه ملی اطلاعات چگونه موجب افزایش بازدهی صنعت فناوری اطلاعات می‌شود؟

اسلامی: آن چیزی که به عنوان شبکه ملی اطلاعات در کشور شناخته می‌شود و وزیر ارتباطات فرمانده میدان آن است؛ سه لایه دارد. این سه لایه عبارتند از لایه زیرساخت، خدمات و محتوا. به دلیل مطرح شدن طرح صیانت از حقوق کاربران تصویر مناسبی از شبکه ملی اطلاعات در جامعه وجود ندارد و بسیاری آن را عامل قطع دسترسی به اینترنت جهانی می‌دانند. البته شخص وزیر ارتباطات بارها چنین دیدگاهی را رد کرده و آن را قبول ندارد. از همین رو لازم است که توضیحات بیشتری به عامه مردم در خصوص ویژگی‌های شبکه ملی اطلاعات و اتفاقاتی که پس از اجرای کامل این پروژه رخ می‌دهد، داده شود.

طبق برآورد سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران اجرای کامل پروژه شبکه ملی اطلاعات به بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان سرمایه نیاز دارد و دولت در چهار سال آینده در بهترین حالت ممکن تنها قادر به تأمین یک چهارم این سرمایه خواهد بود. لذا دولت باید بخش خصوصی را برای سرمایه‌گذاری در این پروژه اقناع کند. این اقناع نیز شامل دو بخش است که یکی رفع مخالفت مردم در مورد قطع دسترسی به اینترنت و دیگری راضی کردن بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در پروژه‌ای پربازده و مطمئن.

در صنعت فناوری اطلاعات نزدیکی و ارتباط با کشورهای مختلف لازمه پیشرفت جدی است. اگر می‌خواهیم در حوزه تحول دیجیتال در منطقه و جهان حرفی برای گفتن داشته باشیم باید تعداد مخاطبان محصولات خود را افزایش دهیم.

اگر بخش خصوصی در راه‌اندازی و تکمیل شبکه ملی اطلاعات با وزارت ارتباطات همکاری نکند قطعاً این پروژه به سرانجام نخواهد رسید. از طرف دیگر موضوعات بین‌بخشی نیازمند راهبران بین‌بخشی است. یعنی برای اجرای دقیق این پروژه همه دستگاه‌های دولتی باید فردی در سطح معاون یا قائم مقام را به‌عنوان نماینده برای شرکت در جلسات تخصصی معرفی کنند. اکنون سطح فناوری در کشور به حدی رسیده است که خود وزرا و معاونان ویژه آن‌ها باید در خصوص موضوعات مرتبط با این حوزه تصمیم‌گیری کنند. یعنی در کنار اجرای شبکه ملی اطلاعات و تحول دیجیتال باید در ساختار دولت نیز زیرساخت لازم ایجاد شود.

لزوم توجه دولت به فعالان صنعت فناوری اطلاعات

آنا: در مسیر توسعه اقتصاد دیجیتال استفاده از ابزار دیپلماسی فناوری و توجه به ارتباط با کشورهای صاحب‌نام در حوزه فناوری را تا چه حد زمینه‌ساز بالا رفتن سطح کیفی صنعت فناوری اطلاعات می‌دانید؟

اسلامی: تحریم‌ صنعت فناوری اطلاعات را بر خلاف بسیاری دیگر از صنایع از پا درنمی‌آورد. البته تحریم‌های ظالمانه تأثیر جدی در زمینه‌هایی مثل واردات تجهیزات و نگه داشتن نیروی انسانی متخصص داشته ولی نسبت به سایر صنایع در زمان‌هایی که میزان رشد بخش‌های مختلفی صنعتی کشور منفی بوده است در حوزه فناوری اطلاعات شاهد پیشرفت‌های بسیار خوبی بوده‌ایم. در واقع صنعت ICT اگرچه از تحریم‌ها آسیب دیده ولی در همین حالت نیز موفقیت‌های زیادی را برای کشور به‌بار آورده است.

در صنعت فناوری اطلاعات نزدیکی و ارتباط با کشورهای مختلف لازمه پیشرفت جدی است. اگر می‌خواهیم در حوزه تحول دیجیتال در منطقه و جهان حرفی برای گفتن داشته باشیم باید تعداد مخاطبان محصولات خود را افزایش دهیم. راه‌اندازی شبکه تجارت الکترونیک تنها برای جمعیت ایران منطقی نیست و صرفه اقتصادی ندارد بلکه برای ایجاد چنین شبکه‌ای به بیش از ۴۰۰ میلیون مخاطب مختلف نیاز داریم. از این منظر حتماً باید بتوانیم خدمات ایرانی را در کشورهای دیگر جهان نیز عرضه کنیم. در گذشته مشاهده کردیم که تعدادی از کشورهای همسایه با سرمایه‌گذاری میلیارد دلاری روی پلتفرم‌های بومی خود مخاطبان زیادی را در سراسر منطقه جمع کردند.

بیشتر بخوانید:

وزارت ارتباطات طرح‌های آغاز شده را نیمه‌کاره رها نکند/ هشدار درباره استفاده ابزاری از شبکه ملی اطلاعات

دیپلماسی فناوری زمینه توسعه صنعت فناوری اطلاعات را فراهم می‌کند/ بی‌اثر کردن تحریم‌ها با تحقق شبکه ملی اطلاعات

برای اینکه ارزش پلتفرم‌های ایرانی افزایش پیدا کند نیازمند سرمایه‌گذاری خارجی و توسعه ارتباطات بین‌المللی هستیم. البته در چنین ارتباطاتی حتماً باید منافع ملی و امنیت کاربران را در نظر بگیریم و در این چارچوب ارتباطات خود را تقویت کنیم. نیروی انسانی متخصصی که هم اکنون در کشور فعالیت می‌کند دارای چنان توانایی‌هایی است که به راحتی می‌توانیم صنعت فناوری اطلاعات را متحول کنیم. هرچقدر که دولت بیشتر به این موضوع توجه کند احتمال موفقیت در حوزه آی‌سی‌تی نیز افزایش می‌یابد.

به‌کارگیری پیشنهادات متخصصان صنعت آی‌سی‌تی برای تحقق اهداف شبکه ملی اطلاعات

آنا: با توجه به اینکه طبق سند معماری شبکه ملی اطلاعات ایران تا سال ۱۴۰۴ باید به هاب ارتباطی منطقه غرب آسیا تبدیل شود آیا ظرفیت دستیابی به چنین هدفی با در نظر گرفتن تجهیزات بومی در کشور وجود دارد؟

اسلامی: قطعاً توان و سرمایه انسانی لازم برای رسیدن به چنین جایگاهی در کشور وجود دارد. از نظر جذب سرمایه اعتماد به شبکه ملی اطلاعات و سود سرمایه‌گذاری در این پروژه اهمیت دارد. به نظر بنده اعتماد به فعالان صنعت فناوری اطلاعات می‌تواند دستاوردهای ارزشمندی برای کشور داشته باشد. در صورتی که سازمان‌های دولتی نظیر وزارت ارتباطات تشکل‌هایی مانند سازمان نظام صنفی رایانه‌ای را امین خود در لایه‌های طراحی و سیاست‌گذاری بدانند و اجازه بدهند متخصصان فناوری پیشنهادات خود را در خصوص طراحی پروژه بیان کنند دستیابی به اهداف تعیین شده در شبکه ملی اطلاعات تا حد زیادی تسهیل می‌شود.

انتهای پیام/۴۱۴۴/پ