بررسی چالش‌های امنیتی و سیاسی حاشیه نشینی در پژوهش‌ها / مدیران اجرایی کشور به مراکز علمی اعتماد کنند

به گزارش خبرنگار حوزه آموزشی و پژوهشی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا،  یکی از اهداف طرح پایش، کاربردی و نیاز محور کردن پایان‌نامه‌ها، رساله‌ها و پژوهش‌های دانشگاهی است تا با پیوند دادن دانشگاه و جامعه به توسعه هر چه بیشتر کشور در حوزه‌های مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی کمک کند و در مسیر کاهش چالش‌ها قدم بردارد.

این طرح ۴۰ برنامه علمی دارد که یکی از آن‌ها حاشیه‌نشینی، سکونت‌گاه‌های غیر رسمی و بافت فرسوده است. از همین رو خبرنگار آنا با «ناصر عبادتی»، مجری برنامه حاشیه‌نشینی، سکونت‌گاه‌های غیر رسمی و بافت فرسوده به گفت‌وگو پرداخته است که شرح آن را در زیر میخوانید:

نظام برنامه حاشیه نشینی در قالب ۹۲۳ برنامه پژوهشی در سامانه دانشگاه آزاد دنبال می‌شود

ناصر عبادتی، مجری برنامه حاشیه نشینی، اسکان غیر رسمی و بافت فرسوده اظهار کرد: برنامه علمی که مصوب کمیته پایش بود و به دبیرخانه دانشگاه آزاد اسلامشهر ابلاغ شد ابتدا تحت عنوان آسیب‌های اجتماعی حاشیه نشینی مطرح شده بود که بعد از بررسی‌های گروه پژوهشی مشخص شد که این موضوع با یک رویکرد آسیب‌های حاشیه نشینی حل نمی‌شود و در قالب ۳ چالش به آن پرداخته شد.

این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی اظهارکرد: این۳ چالش آسیب‌های اجتماعی، حاشیه نشینی و معضلات اسکان غیر رسمی بودند که شامل چالش‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی و پیامدهای منفی آن بود.

وی ادامه داد: بافت‌های فرسوده و سکونت گاه‌های غیر رسمی مشکلات مشابهی دارند به همین دلیل عنوان برنامه را با مجوز سازمان اصلاح و به حاشیه نشینی، اسکان غیر رسمی و بافت فرسوده تغییر داده شد.

باید طی سالیان گذشته نرخ حاشیه نشینی در کشور کاهش داده می‌شد اما نه تنها این اتفاق نیافتاده است که حتی هم اکنون به عنوان یک پدیده و معضل جدی اجتماعی و اقتصادی مطرح است.

وی با اشاره به اینکه در زمینه معضلات اسکان غیر رسمی مواردی از قبیل جلوگیری از توسعه اسکان‌های غیررسمی و ساماندهی سکونت گاه‌های غیر رسمی قابل پرداختن در حوزه‌های پژوهشی است، گفت: در حوزه حاشیه نشینی و سکونت گاه‌های غیر رسمی در داخل شهرها، تصرفات درون شهرها که عمدتا در کلان شهرها اتفاق میفتد و بخشی از بافت‌های قدیمی و ناپایدار که داخل شهرها توسعه پیدا می‌کند و ناخواسته معضلات مشابهی با حوزه حاشیه نشینی پیدا می‌کند نیاز به ساماندهی دارد.

مجری برنامه حاشیه نشینی، اسکان غیر رسمی و بافت فرسوده با بیان اینکه در ۸ حوزه مختلف موضوعات پژوهشی، برنامه‌ها و راهبردها احصا شده است، ادامه داد: نظام برنامه حاشیه نشینی مصوب شده است و هم اکنون در قالب ۹۲۳ برنامه پژوهشی در سامانه دانشگاه آزاد قرار دارد.

وی ادامه داد: این ۸ حوزه درباره موضوعات کالبدی، شهرسازی و توسعه شهری است و همچنین بحث‌های زیرساختی و تامین انرژی شهری، امکانات شهری و تامین و دسترسی شبکه‌های حمل و نقل که از زیر مجموعه‌های موضوعات کالبدی است در آن قرار می‌گیرند.

این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر افزود: محیط زیست و تهدیدهای محیطی بافت‌های فرسوده و سکونت‌گاه‌های غیر رسمی، همچنین آمایش سرزمین برای مکان‌یابی مناسب به منظور توسعه شهرها و سکونت گاه‌هایی که باید الزامات زیست محیطی را با خود داشته باشند نیز در موضوعات این برنامه قرار گرفته است.

عبادتی اظهارکرد: همچنین در این برنامه به چالش‌های فرهنگی و اجتماعی و وجوه مختلف به منظور کاهش پیامدهای منفی در حوزه حاشیه نشینی، با نگاه مجزا پرداخته شده و حتی مباحث اقتصادی نیز در این بخش دیده می‌شود.

بررسی چالش‌های امنیتی و سیاسی حاشیه نشینی در برنامه پایش

وی با اشاره به مسائل امنیتی و سیاسی به عنوان یکی دیگر از زیر مجموعه‌های برنامه حاشیه نشینی، اسکان غیر رسمی و بافت فرسوده اظهارکرد: چالش‌هایی در حوزه امنیت این بخش‌ها وجود دارد و این مناطق  خواستگاه برخی مسائل امنیتی و انتظامی و سیاسی است واین موضوع در برنامه پایش مورد توجه قرار گرفته است.

مجری برنامه حاشیه نشینی، اسکان غیر رسمی و بافت‌های فرسودهافزود: هچنین موضوعاتی مثل مدیریت بحران، پدافند غیرعامل و ناپایداری‌ها نیز از مسائلی است که به آن‌ها در این برنامه پرداخته شده است.

عبادتی ادامه داد: در برخی مناطق و شهرها نظیر استان یزدناخواسته مباحثی مثل بافت‌های تاریخی نیز در برنامه‌ها ورود پیدا می‌کند و باید الزامات پهنه‌های تاریخی و فرهنگی را در آن رعایت کنیم.

وی گفت: برای همه موارد برنامه جداگانه مشخص و جزئیاتی در قالب ریز برنامه‌ها و اهداف تعیین شده کمی کوچکتر در نظرگرفته شده است و نتیجه کلی برنامه حاشیه نشینی به سمت ارتقا مباحث امنیتی، زیست محیطی، شهرسازی، اقتصادی و فرهنگی می‌رود.

ظرفیت‌های مدیریتی در ساختار اداری و دولتی به نحوی است که نیازمند تعامل بیشتری است و نه تنها در این برنامه بلکه در کلیه برنامه‌های پایش انتظار می‌رود که بتوان جهت‌گیری مناسبی با دستگاه‌های اجرایی و سیستم دولتی و بخش خصوصی ایجاد کرد.

حاشیه نشینی به معضلی جدی در کشور بدل شده است

این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر با اشاره به اینکه حدود ۲۰ درصد جمعیت کشور درگیر مباحث حاشیه نشینی و بافت‌های فرسوده هستند، گفت: این رقم زیادی است و قاعدتا نیاز به توجه ویژه مسئولین دارد.

عبادتی اظهار کرد: باید طی سالیان گذشته نرخ حاشیه نشینی در کشور کاهش داده می‌شد اما نه تنها این اتفاق نیافتاده است که حتی هم اکنون به عنوان یک پدیده و معضل جدی اجتماعی و اقتصادی مطرح است.

تصویب بیش از ۳۰۰ پایان نامه و رساله در زمینه حاشیه نشینی و بافت فرسوده در دانشگاه آزاد

وی افزود: تاکنون حدود۲۵۰ پایان نامه کارشناسی ارشد و ۹۳ رساله دکترا و پروپوزال در زمینه حاشیه نشینی، اسکان غیر رسمی و بافت فرسوده ارائه و تصویب شده که نیازمند فرا تحلیل و تدوین بسته‌های علمی و پژوهشی برای ارایه به دستگاه‌های اجرایی و نهادهای مقصد است که بتوانند از این ظرفیت‌های علمی و بانک داده‌ها استفاده کنند.

مجری برنامه حاشیه‌نشینی، سکونت‌گاه‌های غیر رسمی و بافت‌های فرسوده افزود: ظرفیت‌های مدیریتی در ساختار اداری و دولتی به نحوی است که نیازمند تعامل بیشتری است و نه تنها در این برنامه بلکه در کلیه برنامه‌های پایش انتظار می‌رود که بتوان جهت‌گیری مناسبی با دستگاه‌های اجرایی و سیستم دولتی و بخش خصوصی ایجاد کرد.

ویژگی مثبت طرح پایش در تمام برنامه‌ها این است که تمرکز پژوهشی و جهت دهی به نظام مطالعات دانشگاهی می‌دهد و از انجام مطالعات بیهوده و صرفا کتابخانه‌ای جلوگیری می‌کند.

وی با بیان اینکه به نظر می‌رسد بسیاری از دستگاه‌های اجرایی باید نسبت به اهمیت پژوهش‌ها و طرح پایش آگاه شوند و با دانشگاه‌ها تعامل بیشتری برقرار کنند، خاطرنشان کرد: تلاش کرده‌ایم با سازمان‌های نوسازی شهرداری‌ها، شرکت‌های عمران و بهسازی شهری و شهرهای جدید ارتباط موثری در قالب تفاهم‌نامه‌هایی برقرار کرده و این نهادها را به اهداف طرح پایش نزدیک کنیم.

عبادتی تاکید کرد: هدف ما این بوده که نیازها و دغدغه‌های این نهادها را به اهداف پژوهشی طرح‌ها تبدیل کنیم و پایان نامه‌ها و رساله‌ها را در جهت پاسخ به تقاضاها و نیل به ضرورت‌های نظام اجرایی کشور تدوین کنیم.

لزوم تقویت اعتماد مدیران اجرایی کشور به مراکز علمی

مجری برنامه حاشیه نشینی، سکونت‌گاه‌های غیررسمی و بافت فرسوده بیان کرد: این ظرفیت وجود دارد که تعامل و نزدیکی بیش از پیش بین دانشگاه‌ها و دستگاه‌های اجرایی به شکلی که بتوان از فواید آن استفاده کرد ایجاد شود.

وی تاکید کرد: اعتماد مدیران دستگاه‌های اجرایی باید به مراکز علمی تقویت شود چراکه به نظر می رسد این اعتماد هنوز در بین مدیران اجرایی کشور به طور کامل به وجود نیامده است.

عبادتی خاطرنشان کرد: ویژگی مثبت طرح پایش در تمام برنامه‌ها این است که تمرکز پژوهشی و جهت دهی به نظام مطالعات دانشگاهی می‌دهد و از انجام مطالعات بیهوده و صرفا کتابخانه‌ای جلوگیری می‌کند.

وی افزود: در حال حاضر بخش زیادی از مطالعات طرح پایش در زمینه‌های کاربردی و مورد نیاز دستگاه‌های اجرایی احصا شده است که اگر این نهادها و دستگاه‌ها در جهت آن قدم بردارند اتفلقات مثبتی در کشور رقم می‌خورد.

لزوم ترویج و آگاهی‌بخشی درباره نظام پایش در بین استادان دانشگاه

این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر در ادامه تصریح کرد: مدیران دانشگاهی و گروه‌های اجرایی پژوهشی باید بتوانند دستگاه‌های اجرایی را بیشتر آگاه کنند و این نزدیکی و همگرایی را بیش از پیش داشته باشند.

عبادتی در پایان با تاکید براینکه نظام پایش در بین استادان دانشگاه نیز نیاز به ترویج و آگاهی‌بخشی برای همکاری بیشتر دارد، اظهارکرد: این قسمت نیاز تحمل، صبر و شکیبایی دارد تا بتوانند پیش بروند و برنامه پایش بتواند نقش خود را در کشور نهادینه کند.

انتهای پیام/۴۱۵۹/