گمراهی بانک مرکزی و دولت در کنترل بازار ارز/ فشار سنگین نقدینگی بر بازار طلا و ارز

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، بازار سکه و ارز در بازار در روزهای اخیر یکی از پرنوسان‌ترین و تاریخی‌ترین روزهای خود را سپرده کرده است. قیمت ارز و سکه و طلا با ورود به کانال‌های جدید روزانه رکوردهای تازه‌ای را در بازار ثبت کرده و لحظاتی از عدد ده میلیون تومان نیز عبور کرد. دلار نیز در روزهای اخیر در کانال 20 هزار تومان معامله شد که نشان از خط‌شکنی جدید قیمتی دلار است.

با این حال شرایط فعلی بازار طلا و ارز نشان می‌دهد که این بازار دچار مشکلات متعددی است که برای هر کدام از آن لازم است راهکارهای کوتاه‌مدت و بلندمدتی اجرایی شود؛ اما پیش‌نیاز اجرای راهکارها اراده و توان مدیریت بازار است که بتواند با تدبیر لازم آن را مدیریت نماید.

کرونا بهانه بانک مرکزی برای افزایش قیمت دلار

بانک مرکزی افزایش قیمت ارز چند ماه اخیر را به مشکلات ایجادشده در بازار واردات و صادرات کشور در ماه‌های اخیر نسبت می‌دهد. عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی افزایش قیمت ارز در ماه‌های اخیر را به شیوع کرونا و بسته شدن مرزهای کشور مرتبط دانسته است به اعتقاد وی بیشترین مشکلات بازار مربوط به صدور حواله‌های ارزی بوده که حل آن نیازمند گذشت زمان است. همتی حتی در دو ماه اخیر چند بار وعده کنترل و کاهش قیمت دلار را داده و پیش‌نیاز این اتفاق را بازگشایی مرزها و افزایش ورود ارز به کشور می‌داند.

روند عرضه ارز در یک ماه اخیر نسبت به قبل از آن تغییر کرده است. در دو هفته ابتدایی تیرماه آمارهای سامانه نیما نشان می‌دهد که عرضه ارز در این بازار افزایش چشمگیری داشته به نحوی که تا 11 تیرماه 770 میلیون دلار وارد بازار شده که میانگین روزانه عرضه حدود 110 میلیون دلار بوده است. گزارش‌های منتشر شده از بازار ارز نشان می‌دهد که با افزایش عرضه اما تقاضا با رکود شدیدی همراه بوده و بسیاری از ارز عرضه شده مشتری نداشته است.

نقدینگی؛ عامل پنهانی صعود قیمت دلار

دولت در سال‌های اخیر به دلیل افت شدید درآمدهای نفتی با مشکل کسری بودجه روبرو شده که برای حل آن اقدام به افزایش پایه پولی و نقدینگی کرده است. از سال 91 تا کنون رشد نقدینگی در کشور بیش از 21 درصد بوده که بیشترین میزان آن 32/5 درصد و مربوط به سال 93 است.

یکی از موضوعاتی که رئیس کل بانک مرکزی هیچ گاه در افزایش قیمت ارز به آن اشاره نکرده، رشد شدید نقدینگی در 7 سال اخیر است که موجب افزایش تلاطم و سوداگری در بازارهایی مانند ارز و سکه و طلا شده است. حتی روند فعلی بازار بورس نیز شکل دیگری از هجوم حجم بالای نقدینگی را نشان می‌دهد که تمامی تحلیل‌ها درباره این بازار را ناموفق گذاشته است. از این‌رو پیش‌بینی می‌شود که این افزایش قیمت ارز به تورم کالایی در ماه‌های آینده ختم شود.

در حال حاضر همتی اعتقادی به اثر افزایش حجم نقدینگی در قیمت ارز و تورم در ماه‌های آینده ندارد. وی در آخرین یادداشت اینستاگرامی خود درباره اثر نقدینگی بر قیمت ارز گفت: نکته مهم این است که حجم نقدینگی موجود و حتی رشد کنونی آن، نمی‌تواند موجب آن تورم بالایی بشود که پیش بینی می‌کنند، چراکه بخشی از همین نقدینگی موجود، برای تأمین کسری بودجه استفاده خواهد شد.

با این حال به دلیل نبود سیاست‌های کنترلی افزایش نقدینگی در بازارهای مانند ارز و طلا موجب افزایش سوداگری و دلالی و جهش قیمتی شده که ضربه سنگینی را به بخش حقیقی اقتصادی و واحدهای تولیدی وارد کرده است. همچنین در روزهای اخیر با وجود رکود شدید در بازار طلا و سکه اما قیمت آن با افزایش شدید همراه شده، شواهد بازار نشان می‌دهد که افزایش قیمت به دلیل افزایش تقاضا ناشی از سفته‌بازی و سوداگرانه موجب افزایش حباب قیمت سکه شده است. کشتی آرای رئیس اتحادیه طلا و جواهر درباره علت اصلی افزایش قیمت در بازار گفت: تقاضای در بازار سکه به حدی رسیده که حباب در آن به بیش از یک میلیون تومان رسیده است. با این حال عرضه و تقاضا تعادل نسبی را داشته و معاملات نیز کاهش شدیدی داشته است.

برای کنترل بازار ارز، طلا و سکه اصلی‌ترین روشی است که باید اجرای آن تسریع شود، دریافت مالیات بر عایدی سرمایه از معاملات سوداگرانه در بازار ارز، طلا و سکه است. تحقق این روش می‌تواند تقاضای سوداگرانه را بازار کنترل کند همزمان برای عدم ورود نقدینگی به بازارهای دیگر مانند خودرو و مسکن باید مالیات بر عایدی سرمایه به طور کامل اجرایی شود. برای اجرای این روش لازم است معاملات بازارها شفاف شود و تمامی خرید و فروش‌ها در سامانه‌های معاملاتی مشخص و ثبت شود.

انتهای پیام/4141/پ