عمل به توصیه رهبر معظم انقلاب در نگاه به شرق نیازمند توسعه دیپلماسی علمی است

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، دیپلماسی به قواعد و قوانینی اطلاق می‌شود که روابط بین‌الملل را با دیدار و گفتگوهای دیپلماتیک برقرار و مجری هر حکومت در چارچوب قوانین و چشم‌اندازها، دکترین سیاست خارجی خود را تدوین می‌کند. این سیاست‌ها به‌وسیله رئیس هر حکومت اعلام و به‌وسیله وزیر امور خارجه پیگیری می‌شود و دیپلماسی باید در خدمت دکترین باشد.

بیشتر بخوانید:

دیپلماسی علمی حلقه مفقوده سیاست خارجی است/«نگاه به غرب» عامل قربانی شدن ایران در مراودات علمی

این روزها دیپلماسی و روابط بین‌الملل یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های هر کشوری به شمار می‌رود، ولی یکی از مسیرهایی که در دنیای پیشرفته امروز می‌تواند به نزدیک شدن کشورها و سهولت روابط میان‌ آن‌ها کمک کند، «دیپلماسی علمی» است. در این سبک از دیپلماسی قرار است با ساز و کار دیپلماتیک میان دولت‌ها، مؤسسات، متخصصان و مردم ارتباط و تعامل هدفمند ایجاد شود و بی‌تردید اگر کشوری به‌دنبال ایجاد فرصت‌ برای توسعه علمی، فناوری و نوآوری باشد، تنها راه دستیابی به آن دیپلماسی علمی است.

همچنین بهره جستن از ظرفیت‌های علم و فناوری برای تحقق اهداف سیاست خارجی دولت‌ها و بهره‌گیری از ابزارهای دیپلماتیک و سیاست خارجی با هدف ارتقای علم و فناوری در درون کشورها را می‌توان از اهداف دیپلماسی علمی نام برد. موضوعی که تاکنون در سیاست خارجه ما مغفول مانده است و می‌توان از این ظرفیت در تعامل میان وزارت امور خارجه با دیگر ارگان‌های مسئول و حتی دانشگاه‌ها سود جست.

داود عامری، دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی در گفتگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجه و بین‌الملل گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا گفت: مقام معظم رهبری چندی پیش چرخش نگاه از غرب به شرق را به کارگزاران و نخبگان نظام توصیه کردند. من معتقدم یکی از مهم‌ترین روش‌های عمل کردن به این رهنمود توسعه دیپلماسی علمی و فرهنگی با شرق است و نخبگان و دانشگا‌ه‌ها می‌توانند پرچم‌دار این جنبش فرهنگی باشند. ایران با ظرفیت‌های خوب علمی و فرهنگی می‌تواند در این راستا بسیار موفق عمل کند.

داود عامری، دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی

دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی عنوان کرد: از دهه‌های گذشته و پیش از آنکه دیپلماسی به‌معنای امروزی در میان جوامع رایج شود، دانشمندان به صورت شخصی و با صرف هزینه‌های زیاد برای کسب دانش و علم به نقاط مختلف جهان نقل مکان می‌کردند؛ بنابراین می‌توان گفت با پدیده‌ای جهانی مواجهیم که به مرزهای جغرافیایی محدود نمی‌شود و دانشمندان همواره محل تعامل ملت‌ها و فرهنگ‌ها بوده‌اند و دانش آن‌ها همواره مرزها را درنوردیده است.

عامری افزود: امروزه همان‌طور که ارتباطات کشورها در قالب دیپلماتیک چارچوب‌های متنوعی یافته، ارتباطات علمی نیز از این قاعده مستثنی نبوده، موجب ایجاد سطحی از دیپلماسی جهان شده است. از طرفی، دیپلماسی علمی نقش مؤثری در پیوند ملت‌ها و دولت‌ها دارد. همان‌طور که دیپلماسی تلاشی برای حفظ منافع دولت‌ها و ملت‌ها در عرصه بین‌الملل است، دیپلماسی علمی نیز تلاش می‌کند در جهان امروز با برقراری همکاری‌های علمی بین‌المللی سهم ملت‌ها را از تولید علم و بهره‌گیری از منافع آن حفظ نماید، زیرا امروزه دیگر دانش، فردی نیست، بلکه یکی از منابع مهم قدرت و تولید ثروت محسوب می‌شود.

دبیرکل مجمع جهانی صلح اسلامی تأکید کرد: در سند توسعه کشور دیپلماسی علمی و فناوری را می‌توان در قالب تعاملات و ارتباطات با دولت‌ها، مؤسسات، متخصصان و مردم با استفاده از ساز و کار دیپلماسی عمومی با هدف ایجاد فرصت‌هایی برای توسعه تعاملات کشور و همچنین استفاده از این ظرفیت برای پیشبرد اهداف سیاسی،  فرهنگی و اجتماعی کشور تعریف کرد.

آنچه امروزه در دیپلماسی علمی به‌عنوان تحولی جدی بررسی می‌شود؛ علم است که راه‌های توسعه دیپلماسی رسمی و غیررسمی علمی را میان کشورها و دانشمندان تسهیل کرده است.

عامری عنوان کرد: توسعه ابزارهای ارتباطی امکان تشکیل کلاس‌ها، تأسیس دانشگاه‌های مجازی و مراودات علمی کشورها را بسیار توسعه داده است. این عامل در کنار توجه بیشتر کشورها به اعطای فرصت‌های تحقیقاتی به اساتید دانشگاه‌ها در کشورهای دیگر و حجم زیاد دانشجویان مهاجر و خارجی در کشورهای مختلف نشان می‌دهد دیپلماسی علمی به صورت عمومی در جریان است. به‌عنوان نمونه، در حال حاضر نزدیک به 2 میلیون دانشجوی چینی در خارج از کشورشان در حال تحصیل هستند.

وی گفت: وقتی صحبت از دیپلماسی می‌شود، به معنای حضور دولت‌ها در روابط علمی میان خود و دیگران است، لذا در چنین وضعیتی دیپلماسی علمی تابعی از سیاست‌گذاری‌ها می‌شود که نتیجه آن بررسی نیازهای کشورها و انتخاب آگاهانه برای نوع ارتباط و توسعه آن با کشورهای مختلف است تا علاوه بر داد و ستد علمی، بتوان منافع کشور را به نحو احسن حفظ کرد. علم به مهم‌ترین مؤلفه کسب ثروت و قدرت تبدیل شده است و قدرت‌های آینده جهان را کسانی خواهند ساخت که آن را کنترل می‌کنند. علم به منزله شکل پیشرفته‌ای از دانش، امتیازات قدرت نرم را در اقتصاد دانش‌بنیان جهانی در حال ظهور به رسمیت شناخته است، بنابراین همه کشورها به دیپلماسی علمی به‌عنوان پدیده مهمی برای پیشبرد منافع ملی نگاه می‌کنند، گرچه روش‌های مختلفی را در حوزه علم و دانش در پیش گرفته‌اند.

عامری تأکید کرد: بهره‌گیری از دانش و تجربیات دیگران در عرصه ارتباطات که با پیچیده‌شدن مناسبات بشر با مشکلات پیچیده و مشترکی مواجه است، یک نیاز و ضرورت محسوب می‌شود. انسان‌ها فارغ از سکونت‌گاه جغرافیایی و هویت سیاسی خود، با مشکلات مشترک مواجه هستند. در همه جای دنیا بلایای طبیعی از قبیل سیل، زلزله و ... جان انسان‌ها را تهدید می‌کند و به‌تازگی نیز تجربه جدیدی از مشکلی جهانی به نام کروناویروس تمامی کشورهای جهان را تحت تأثیر قرار داده است.

وی افزود: مشکلات مشترک جهانی نیازمند همکاری‌های جهانی هستند و هیچ کشوری به‌تنهایی نمی‌تواند از عهده حل مشکلاتش برآید، بلکه سرنوشت همه انسان‌ها به همدیگر مرتبط و حل آن‌ها نیازمند تلاش جهانی است. این موضوع نشان می‌دهد نیاز به ارتباطات علمی و توسعه آن ضرورتی برای بقای حیات انسانی در کره زمین است.

انتهای پیام/4106/4033/