ماجرای نبردهای خانمانسوز و ایجاد فقر فرهنگی در بالکان/ وقتی الجزیره به جنگ صداوسیما می‌آید
به گزارش خبرنگار رادیو و تلویزیون گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، مردم بالکان قرن‌ها قبل به زبان فارسی علاقه داشتند تا حدی که نعیم فراشری مشهورترین شاعر کشور آلبانی بسیاری از اشعارش را به فارسی گفته است. این عُلقِه‌ها و پیوندهای فرهنگی میان فارسی زبانان و مردم بالکان به مسلمانان محدود نیست بلکه بخش قابل توجهی از زبان مردم کرواسی نیز دارای کلماتی مشترک با فارسی قدیمی است. حتی برخی مورخین ریشه مردم کرواسی را از اقوام مردم شمال شرقی ایران می‌دانند. با این حال می‌توان روابط فرهنگی میان ایران و بالکان را تا دوران سلوکیان دنبال کرد.
منطقه بالکان در جنوب شرق اروپا واقع است و مسلمانان در برخی از آن کشورها بیشترین جمعیت را دارند مانند بوسنی و هرزگوین، کوزوو و نیمی از کشورهای آلبانی و مقدونیه. هرچند وسعت بالکان بسیار بیشتر است و از اسلوونی و مجارستان تا رومانی و یونان حتی بخش اروپایی ترکیه را دربَرمی‌گیرد.
جنگ 4 ساله در بوسنی در ابتدای دهه 1990 و روند استقلال کوزوو در انتهای همان دهه زخم‌های عمیقی بر جوامع آن منطقه نهاد که التیامش سال‌ها بهطول خواهد کشید. در هر دو بحران ایران تلاش کرد تا کمک‌های انسان دوستانه ارائه کند اما قطعا این روند بعد از صلح نیازهای فرهنگی را می‌طلبد.
مردمی که به تازگی از ظلم صرب‌ها رها شده بودند و جنگی خانمانسوز را پشت سر نهاده‌اند، بسیار بیشتر به برنامه‌های فرهنگی نیاز دارند. مسلمانان بالکان از نظر رسانه‌ای چندان قوی نیستند و از تولیدات کشورهای ایران و ترکیه استفاده می‌کنند.
در چنین شرایطی کانال بالکان شبکه سحر به زبان‌های بوسنی و آلبانیایی برنامه پخش می‌کند تا در آینده به برندی رسانه‌ای در شرق اروپا مطرح شود. به همین خاطر با سعید ديانتي از تهیه کنندگان این شبکه به گفتگو نشستیم که از نظر شما می‌گذرد با این توضیح که دیانتی از سال 1378 با شبکه‌های برون مرزی صداوسیما همکاری کرده است و از تهیه کنندگان با سابقه این معاونت است.
آنا: چه برنامه‌هایی با چه رویکردی هایی برای کانال بالکان تهیه می‌کنید؟
دیانتی: کانال بالکان تنها شبکه‌ای است که اخبار غرب آسیا را به صورت مستقیم برای مخاطبان آن منطقه روایت می‌کند. برنامه (زاویه دیگر) با رویکرد سیاسی و گفتگو محور تولید می‌شود و از قدیمی‌ترین بخش‌های کانال بالکان است که به بازنمایی تحليلي از تحولات غرب آسیا با حضور كارشناسان ايراني می‌پردازد گریزی هم به سایر مناطق جهان می‌زند اما از اتفاقاتی كه در منطقه بالکان روي مي‌دهد هم غافل نيست.
این برنامه به زبان بوسنیایی به صورت زنده به مدت 25 دقیقه در شش روز هر هفته تقدیم مخاطبان می‌شود. زاویه‌ای دیگر از بهمن 1378 تا یهمن 1396 روی آنتن شبکه سحر بود و بعد از وقفه‌ای دو ساله، از شش ماه قبل به جدول برنامه‌های کانال بالکان بازگشت.
آنا: چقدر مردم بوسنی از برنامه زاویه دیگر استقبال کرده‌اند؟
دیانتی: از ارتباطی که مخاطبان با شبکه برقرار می‌کنند مشخص است که در میان مردم آن کشور مورد پسند واقع شده برای مثال در ماجرای محاکمه رادوان کارادزیچ که به عامل قتل عام مسلمانان بالکان مشهور است مردم بوسنی با برنامه ما مکرر تماس می‌گرفتند و نظرات خود را بیان می‌کردند. در اصل این برنامه را محلی برای روایتگری و صدای خود می‌دانستند.
مثال دیگر در مورد ماجرای سفر رئیس جمهور وقت بوسنی و هرزگوین به تهران بود که همزمان شد با قطع و متوقف شدن برنامه زاویه دیگر. ناگهان متوجه شدیم که بیشتر رسانه‌ها و روزنامه‌های محلی بوسنی این قطع برنامه را به دلیل سفر یا خواست رئیس جمهورشان به تهران منتسب کرده بودند. در حقیقت این برنامه به حدی در جامعه بوسنی مخاطب داشت که همه به دنبال علت قطع آن بودند.
آنا: آیا واقعا رئیس جمهور بوسنی خواسته بود که این برنامه متوقف شود؟
دیانتی: نه اصلا ربطی به آن مقام بوسنی یا سفرش به تهران نداشت بلکه سلیقه مدیر کانال بالکان بود که از وزن برنامه‌های سیاسی بکاهد و بر وجهه اجتماعی شبکه بیافزاید فقط همین، اما این تغییر رویکرد به موجی در کشور بوسنی تبدیل شد و رسانه‌های آن کشور در خصوص (زاویه دیگر) به حدس و گمان پرداختند. همین نکته به خوبی میزان اقبال مردم به این برنامه را نشان می‌دهد.
آنا: از مجریان ایرانی استفاده می کنید یا بومی همان منطقه؟
دیانتی: مجریان زاویه‌ای دیگر «معمر اسپاهیچ» و «آنکیتسا» بحجتی هستند از کشور بوسنی هستند و مجری سلام آلبانی یتمیر چلا از اتباع آلبانی.
آنا: در مورد برنامه سلام آلبانی بفرمایید چه رویکردی دارد؟
دیانتی: برنامه‌ای اجتماعی است با آیتم‌های مختلف و متنوع که به زبان آلبانی روی آنتن می‌رود. در حال حاضر تنها برنامه آلبانی زبان ما در شبکه سحر از سال 1396است.
یک بخش آن موسوم به پل فیروزه است که به کتاب و شعر در دو کشور به ویژه اشعار نعیم فراشری و شاهنامه فردوسی با ترجمه آلبانی پرداخته می‌شود. آیتم دیگر کلیپ‌های ایرانی و آلبانی است که یک روز فارسی و فردایش به آلبانیایی پخش می‌شود.
هر روز پنج خبر یک دقیقه‌ای از اخبار مهم آلبانی را به صورت تصویری همراه نریشن روایت می‌کنیم و در مدت هشت دقیقه هم به فضای مجازی مربوط به آلبانی در فیسبوک و توئیتر و ... می‌پردازیم. همچنین در تماس اسکایپ معضلات روز جامعه آلبانی هم بررسی می‌شود. سایر موضوعات از گردشگری تا آشپزی ایرانی هم در این برنامه داریم.
آنا: شما دو دهه تجربه تهیه برنامه‌های مختلفی برای شبکه‌های گوناگون برون مرزی دارید، تولید برنامه زنده را موفق‌تر می‌دانید یا برنامه‌های ضبط شده را و کدام را ترجیح می دهید؟
دیانتی: هر دو براي يك شبكه لازم هستند اما مزيتي كه در برنامه‌هاي زنده است در برنامه‌هاي ضبط شده نيست؛ در برنامه زنده شما مي‌توانيد تحولاتي كه لحظه‌اي روي مي‌دهد يا دستكم در 24 ساعت قبل رخ داده را نيز بررسي كنيد كه اين امكان در برنامه‌هايي كه ضبط می‌شود، وجود ندارد.
برای مثال در برنامه زاویه دیگر از همان روزی که سردار دلها شهید سلیمانی ترور شد ما به این مساله پرداختیم و روزی دو ساعت به مدت هشت روز و در مجموع با حضور 16 کارشناس ابعاد این جنایت آمریکا از یک طرف و اهیمت و جایگاه و فعالیت‌های بشردوستانه شهید سپهبد سلیمانی به ویژه نقشی که در کمک به مردم عراق و سوریه و مبارزه با داعش داشت را بیان کردیم.
آنا: به قدیمی ترین شبکه از غرب آسیا اشاره کردید مگر رسانه‌های دیگر منطقه ما هم تلویزیونی به زبان بوسنی دارند؟
دیانتی: بله اخیرا شبکه الجزیره قطر اقدام به راه اندازی کانالی برای مردم بوسنی به زبان همان کشور کرده است. در ترکیه هم برای تاثیرگذاری بیشتر در رسانه‌های بالکان تلاش بسیاری صورت می‌گیرد. این موارد اهمیت آن منطقه را در آینده تحولات اروپا هم نشان می‌دهد.
انتهای پیام/4139/
انتهای پیام/