غلبه تکنیک بر خلاقیت در موسیقی امروز

به گزارش خبرنگار حوزه موسیقی گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، پنجمین نشست از برنامه «شب موسیقی» شامگاه یکشنبه، با اجرای رضا مهدوی با موضوع «فرهنگ شنیداری و ذائقه موسیقیایی»، میزبان شاهین فرهت آهنگساز و مدرس موسیقی و محسن الهامیان موسیقیدان، نویسنده، مترجم و آهنگساز بود.

مهدوی بحث اینگونه شروع کرد که امروزه ما به گوشمان دقت نمی‌کنیم و به راحتی هر چیزی در آن ورود می‌کند و گویا ما ناگزیر به پذیرش آن هستیم. چه کاری باید انجام داد تا این فرهنگ شنیداری درست شود؟

ژن خاص و تکرار، دو عامل موثر در ادراک موسیقی

فرهت برای ساده کردن موضوع با این توضیح شروع کرد: دو عامل برای ادراک موسیقی نیاز است، یکی ژن خاص و دیگری تکرار که در عامل دوم رسانه‌های جمعی بسیار مؤثرند.

نباید به همه چیز از دید نخبه‌گرایانه نگاه کرد

الهامیان در بحث ژن خاص با فرهت مخالفت کرد و گفت: همه می‌توانند از موسیقی استفاده کنند و برای درک و لذت بردن از آن نیاز به ژن خاصی نیست. ما باید به جوان‌ها حق بدهیم آنچه دوست دارند را گوش بدهند. جوانان انتظاراتی دارند که ما در این سن و سال متوجه آن نمی‌شویم، بنابراین نباید بر آن‌ها خرده بگیریم.

وی در ادامه چند پاراگراف از کتاب «شناخت موسیقی مردم‌پسند» را خواند و نتیجه گرفت: نباید به همه چیز از دید نخبه‌گرایانه نگاه کرد و اگر به افراد حق انتخاب داد بسیار مناسب‌تر است.

از بچگی از دیدن کوه دماوند مسخ می‌شدم

فرهت با اشاره به «سمفونی دماوند» که از آثارش است ادامه داد: انسان، از مطالب حس می‌گیرد و موسیقی می‌نویسد. من از بچگی از دیدن کوه دماوند مسخ می‌شدم. قسمت اول این سمفونی یک صعود ذهنی است. قسمت دوم زیبایی‌های دماوند است و قسمت سوم طوفانی در قله در یک روز سرد زمستانی است و بعد دوباره به عظمت دماوند برمی‌گردد و سمفونی تمام می‌شود.

وی در ادامه بحث ژن خاص گفت:به عنوان مثال ممکن است ژن بعضی‌ها با موسیقی کلاسیک جور نباشد، منظور من این بود و من انواع موسیقی را دوست دارم. موسیقی در شرایط زمان و مکان معنا پیدا می‌کند.

تعریف موسیقی خوب و بد چه هست؟

الهامیان گفت: این یک مسئله عام هست و به دید شخص بستگی دارد. تحصیلات عاملی برای بهتر شدن فرهنگ شنیداری شخص نیست.

فرهت تکرار در شنیدن را از عوامل ارتقای سطح شنیداری در جوامع دانست و گفت: رادیو و تلویزیون در بیدار کردن و ثابت نگاه داشتن فرهنگ شنیداری در مردم نقش مهمی دارند.

در این برنامه مطرح شد که آیا تولیدات آهنگسازان یک مملکت می‌تواند پاسخگوی ذائقه شنیداری تمام مردمش باشد؟ الهامیان گفت: دلیلی ندارد یک نفر کاری بنویسد که همه خوششان بیاید. موسیقی را نمی‌توان اجبار کرد.

فرهت با اظهار امیدواری از نسل جوان گفت: نسل جوان بسیاری از موسیقی‌های جدی را می‌شنود.

الهامیان پاسخ داد: وزارت فرهنگ و ارشاد چارچوبی برای حرکت موسیقی تعیین کرده که از دیدگاه نخبگی است و برای موسیقی نباید چارچوب تعیین شود.

مهدوی از فرهت که در ممیزی ارشاد فعالیت می‌کند، در مورد این بحث توضیح خواست و ایشان در پاسخ گفت که الان تقریباً همه کارها تصویب می‌شود.

وی در ادامه افزود: هر نوع موسیقی باید عرضه شود. اگر شنونده داشت، فروش می‌رود و اگر نه خودش کنار می‌رود.

فرهت در مورد نقش رادیو و تلویزیون گفت: محدودیت‌های ایجاد شده توسط سیما، باعث از دست رفتن مخاطبان موسیقی  شده است.

در ایران به جای اجرای موسیقی درباره آن صحبت می‌شود

فرهت برای فرهنگ‌سازی در حوزه موسیقی تکرار، اجرای کنسرت‌ها، اجرای آثار آهنگسازان ایرانی و  اختصاص مکان برای اجرای نوازندگان را به عنوان پیشنهادات خود معرفی کرد.

فرهت در پایان به عنوان جمع‌بندی گفت: در حال حاضر خلاقیت کمتر و تکنیک بیشتر است. در ایران به جای اجرای موسیقی درباره آن صحبت می‌شود.من دوست دارم، ذائقه همه مردم در نظر گرفته شود. تکرار و کنسرت‌ها، اجازه موسیقی و اجرا برای جوانان بیشتر شود.

الهامیان با تأیید حرف‌های فرهت افزود: اجرای زنده باید زیاد شود تا تجربه زیاد شود و کار پخته شود.

مهدوی در پایان، با توجه به زیاد بودن تعداد فارغ‌التحصیلان موسیقی نسبت به سالن‌ها، از شهرداری‌ها و مسئولان می‌خواهیم  ورود پیدا کنند و هنر و موسیقی را جدی بگیرند.

«شب موسیقی» از مجموعه «شب‌های هنر» به تهیه‌کنندگی حبیب‌الله ذوالفقاری یکشنبه شب‌ها ساعت 23 به طور زنده، از شبکه چهار سیما پخش می‌شود.

انتهای پیام/4072/