طراحی و تولید سیستم آبیاری هوشمند برای جلوگیری از سرمازدگی محصول؛ دیگر از اسراف آب خبری نیست

اسماعیل نبی‌زاده مدیرعامل شرکت فناور که با محصول «سیستم آبیاری هوشمند» در ششمین رویداد ملی عصر امید با عنوان غذا و فراسودمندها در دانشگاه آزاد اسلامی ارومیه حضور یافته بود در گفت‌وگو با خبرنگار آنا اظهار کرد: در سه فاز به تولید محصولات فناور اقدام می‌کنیم؛ فاز نخست سیستم آبیاری هوشمند است و با توجه به اینکه آب بهترین و حیاتی‌ترین ماده برای تولید محصول در شرایط فعلی است به بهینه‌سازی آن اقدام کردیم.

وی با تشریح جزئیات بهینه‌سازی محصولات «سیستم آبیاری هوشمند» اضافه کرد: گیاه هم مانند انسان مقابل آب زیاد و کم واکنش نشان می‌دهد، براین اساس مصرف آبی که در گلخانه‌ها داریم بسیار بالاست و در این راستا سیستم بهینه‌سازی هوشمند را (همراه با کارهای تحقیقاتی) از گلخانه‌ها آغاز کردیم.

مدیرعامل شرکت فناور عنوان کرد: دانشجویان کارشناسی‌ارشد و دکتری برای طراحی و نگارش پایان‌نامه‌ها و تست اکثراً از میزان مصرف آب در گلخانه‌ها ایراد می‌گیرند و به‌صورت تخمینی صحبت می‌کنند و براساس رطوبت وزنی این موارد را مطرح می‌کنند

{$sepehr_key_4360}

نبی‌زاده متذکر شد: در شرکت فناور سیستمی را راه‌اندازی کردیم که زمان نیاز گیاه به آب کنترل شده باشد، به‌طوری‌که زمان آب‌دهی به گیاه و تنش کنترل لازم را داشته باشیم، از سویی تنها آب نیست که موجب تولید محصول می‌شود، بلکه نیترید کربن، نور و حتی رطوبت داخل گلخانه هم وجود دارد که عامل و فاکتوری برای تولید محصول به شمار می‌رود.

تحقیقات آبی برای مقابله با خطوط قرمز پرمصرفی

وی افزود: ضمن اینکه آب را کنترل شده به گل‌ها و گیاهان می‌دهیم و فاکتورهای لازم دیگر برای فتوسنتز را برای آبیاری  در گلخانه‌ اندازه‌گیری می‌کنیم و این یک بخش تحقیقاتی کار ما به شمار می‌رود تا دقیقاً به نقطه‌ای دست یابیم که ضمن اینکه گیاه عملکرد و ظرفیت خود را نشان می‌دهد، بلکه داده‌های کسب شده حقیقی باشند.

مدیرعامل شرکت فناور با اعلام اینکه دستگاه «سیستم آبیاری هوشمند» تولید و برنامه‌نویسی آن هم انجام شده است، بیان کرد: بعد از اقدامات تحقیقاتی سیستم وارد مزرعه می‌شود؛ حال ما دو نوع مزرعه داریم، نخست مزرعه محصولات زراعی و دوم محصولات باغی.

نبی‌زاده خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات اساسی منطقه ما (مهاباد) سرمازدگی است که ابتدای هر سال رخ می‌دهد، بنابراین در شرکت فناور از طریق دستگاه آبیاری هوشمند ضمن پیش‌بینی سرمازدگی کاری می‌کنیم که در شب سرما رطوبت لازم به گیاه و محیط برسد (البته آن زمان جذب ریشه را نداریم)، به‌طوری‌که رطوبت موجود در هوا موجب می‌شود تا یخبندان و ریزش هوای سرد در محیط و گیاه جلوگیری شود و به این ترتیب سرمازدگی تا حدود زیادی کاهش یابد.

وی تشریح کرد: با سیستم «آبیاری هوشمند» 80 تا 90 درصد سرمازدگی کاهش پیدا می‌کند؛ چراکه یکی از مشکلات اصلی منطقه مهاباد و آذربایجان‌غربی به حساب می‌آید؛ از سویی در شرایطی که باغ کنترل‌شده باشد و زمانی که گیاه یا درخت نیاز به آبیاری داشته باشند، آبیاری آغاز می‌شود، یعنی آبیاری را پایه تمامی اقدامات قرار دادیم.

مدیرعامل شرکت فناور یادآور شد: در مزارع تولید محصولات زراعی هم فرد به دلیل اینکه 20 روز یکبار از طریق کانال آب دریافت می‌کند؛ بنابراین ممکن است آب را در نوبت خود وارد مزرعه کند و این موجب هدررفت آب بسیاری می‌شود و برای این مسئله هم فکر اساسی کردیم.

نبی‌زاده افزود: درصورتی که نیاز واقعی را به سد مهاباد بدهیم یا اداره امور آبیاری مزارع را به مهاباد هدیه کنیم آن هم قادر خواهد بود در زمان نیاز گیاهان آب را به کانال‌ها داده و به این صورت کشاورزان خواهند توانست به آب در مزارع‌شان دسترسی داشته باشند؛ بنابراین سه فاز شد؛ نخست گلخانه، دوم باغی و سوم مزارع دشت که برای تولید محصولات زراعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

لزوم تعامل صنعت و دانشگاه با تکیه بر بازخورد مثبت

مدیرعامل شرکت فناور در پاسخ به سؤال دیگر آنا که رویداد عصر امید تا چه اندازه می‌تواند ارتباط بین شرکت‌ها، صنعت و دانشگاه را رشد داده و تقویت کند؟ تشریح کرد: پروژه‌ای که طراحی کردیم برای برقراری ارتباط تنگاتنگ با رویداد عصر امید بود و برگزاری این رویداد برای رونمایی از دستاوردها و محولات فناور و دانش‌بنیان است و اینکه این دستاوردها چه کمکی به جامعه می‌کند؟

نبی‌زاده متذکر شد: در جامعه کشاورزی اگر آب به‌صورت بهینه در اختیار کشاورزان قرار داده شود ضمن اینکه بخش کشاورزی را متحول می‌کند، بلکه بخش اجتماعی هم دچار تحول اساسی خواهد شد.

وی تبیین کرد: امروز بالغ بر 60 درصد از آبیاری زیرزمینی استفاده نابجا می‌کنیم؛ به‌عنوان مثال این همه فرونشست زمین در کشور رخ می‌دهد و درصورتی که ذخیره آب را (آب‌های زیرزمینی) کمتر مصرف کنیم فرونشست زمین هم رخ نخواهد داد و این مسئله حل خواهد شد.

مدیرعامل شرکت فناور گفت: هر بلایی خواستیم بر سر آب‌های زیرزمینی آورده‌ایم! اکنون عمق چاه‌ها به 100 متر می‌رسند، درحالی که در منطقه مهاباد زمانی آب از چهار متری هم یافت می‌شد؛ اما اکنون در برخی مناطق برای استخراج آب باید تا عمق 80 متر هم زیر زمین بروید!