رابطه بین سرمایه فکری با نوآوری سازمانی

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، سازمان‌هایی که تاکید بیشتری بر سرمایه‌های فکری دارند نسبت به دیگر سازمان‌ها نوآورتر هستند. این بدان دلیل است که در چنین سازمان‌هایی به علت وجود سرمایه‌های فکری و استفاده از دانش، یادگیری نیز بیشتر می‌باشدکه این به نوبه خود ارائه راهکار‌های جدید برای انجام امور وبه طور کلی نوآوری را در پی خواهد داشت.

پژوهشگران در مقاله‌ای با عنوان «بررسی رابطه بین سرمایه فکری با نوآوری سازمانی» به این موضوع پرداخته‌اند که امروزه با رشد و پیشرفت تکنولوژی اطلاعات و دانشی شدن اقتصاد جهانی، سازمان‌ها در محیطی قرار گرفته اند که ناگریز برای بقای خود و پیروز شدن در دنیای رقابت دانایی محور، به دارایی‌های ناملموس خود اهتمام ورزند.

* ارتباط اقتصاد نوین با سرمایه فکری در سازمان‌ها

دانش و سرمایه‌های فکری به عنوان استراتژی‌های پایدار برای حصول و نگهداری مزیت رقابتی سازمان‌ها هستند

به زعم این پژوهش اقتصاد نوین نقش مهمی در افزایش چشمگیر اهمیت سرمایه فکری داشته است. در واقع امروزه سازمان‌ها با محیطی روربه‌رو هستند که مشخصه آن افزایش پیچیدگی و جهانی شدن و پویایی است لذا سازمان‌ها برای استمرار و استقرار خود با چالش‌های نوینی مواجه هستند که برون رفت از این چالش‌ها مستلزم توجه بیشتر به توسعه و تقویت مهارت‌ها و توانایی‌های درونی است.

 به گفته این پژوهش این کار از طریق مبانی دانش سازمانی و سرمایه فکری صورت می‌گیرد که سازمان‌ها از آنها برای رسیدن به عملکرد بهتر در دنیای کسب وکار استفاده می‌کنند.

در این پژوهش آمده است که دانش و سرمایه‌های فکری به عنوان استراتژی‌های پایدار برای حصول و نگهداری مزیت رقابتی سازمان‌ها تشخیص داده شده است. دراین میان، نظریه سرمایه فکری توجه روزافزون محققان دانشگاهی و دست اندرکاران سازمانی را به خود جلب کرده است.

{$sepehr_key_4366}

این پژوهش توضیح می‌دهد که در واقع می‌توان گفت که دارایی‌های دانشی در سازمان‌های دانش محور زیادی، به عنوان منابع اولیه مزیت رقابتی به حساب می‌آیند. محیط کسب وکار مبتنی بر دانش، نیازمند رویکردی است که دارائی‌ها ناملموس جدید سازمانی مثل دانش و شایستگی‌های منابع انسانی، نوآوری، روابط با مشتری، فرهنگ سازمانی، نظام ها، ساختار سازمانی وغیره را در برگیرد.

* تغییر الگو‌های رقابت سازمانی و ضرورت سازگاری با تغییرات

از دیدگاه پژوهشگران این پژوهش نشان داده شده که سازمان‌های امروزی برای آنکه بتوانند در پارادیم جدید رقابت میان سازمان ها، که فضای کاملاً رقابتی و دانش محور می‌باشد، به حیات خود ادامه دهند باید به نوآوری به عنوان یک استراتژی ضروری در عصر کنونی نگاه کنند و ضمن شناخت تغییر وتحولات محیطی، برای رویاروی با آنها، شاخص‌های سازمانی تأثیر گذار بر نوآوری سازمانی را شناسایی کنند و به این تغییرات مناسب‌ترین پاسخ‌ها را بدهند.

{$sepehr_key_4367}

این پژوهش توضیح می‌دهد در محیط متغیر و دانش محور امروزی، نوآوری به علت تغییر الگو‌های رقابت سازمانی و ضرورت سازگاری با تغییرات سریع، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است به همین دلیل، یکی از مسائلی که مدیران سازمان‌ها با آن مواجه‌ می‌شوند این مسئله می‌باشد که چه اقداماتی را برای توسعه و بهبود نوآوری در سازمان باید انجام دهند.

به زعم این پژوهش زیرا در دهه‌های اخیر با حاکم شدن فرهنگ رقابت در فضای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و سازمانی، نوآوری به عنوان راه حلی موفق، بخش جدایی ناپذیر بستر حرکت جامعه و در سطوح خردتر محیط‌های سازمانی شده است. از این‌رو شرکت‌های و سازمان‌هایی که خواهان ایجاد و یا حفظ مزیت رقابتی هستند، مجبور به انعطاف پذیری و پذیرش تغییرات می‌باشند.

از منظر صاحبنظران این پژوهش سرمایه فکری به سه جزء سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه مشتری تقسیم می‌شود. به بیان دیگر سرمایه فکری به عنوان مقوله‌ای که دارای سه جزء اساسی به هم وابسته است نشان داده می‌شود: سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه مشتری.

* تاثیر مدیریت صحیح خلاقیت و نوآوری کارکنان در سازمان

در ادامه این پژوهش به این مهم اشاره شده است که شرکت‌هایی می‌توانند شاهد پیروزی باشند که چابک و انعطاف پذیری داشته باشند، کیفیت محصول یا خدمات خود را پیوسته بهبود بخشند و بتوانند با ارائه محصولات و خدماتی جدید در بازار پر رقابت جهانی، مزیت رقابتی پایدار کسب نمایند. 

{$sepehr_key_4368}

این پژوهش توضیح می‌دهد که این قبیل شرکت‌ها باید کارکنان را به نوآوری و ایجاد تغییر و تحول تشویق وبستر‌های سازمانی (ساختار و قوانین و مقررات، ساز و کارها، فرهنگ) و هم چنین توجه به مشتریان خارجی و فراهم کردن نیاز‌های آنان را فراهم نمایند. در واقع شرکت‌ها باید شرایطی را فراهم سازند تا خلاقیت و نوآوری به شکلی مداوم و پیوسته ظهور یابد و ایجاد چنین شرایطی یکی از وظایف سرمایه فکری است. 

به زعم این پژوهش می‌توان گفت که تلاش‌های نوآورانه در سازمان، نتیجه سرمایه گذاری در سرمایه‌های فکری است. مدیریت سازمان می‌تواند با مدیریت صحیح خلاقیت و نوآوری کارکنان دانشی خود، این امکان را برای آنها به وجود آورد که در مسائل سازمانی که نیاز به راه حل‌های جدید دارند، از این افراد و سرمایه‌های دانشی وفکری بهره بگیرند.

{$sepehr_key_4369}

 در این پژوهش به‌عنوان جمع‌بندی می‌توان گفت بی تردید یکی از مهمترین عواملی که در سال‌های اخیر بیشترین تأثیر را بر مزیت رقابتی صنعت بیمه داشته، مهارت، تخصص و تجربه بالای کارکنان در امور مربوط به فروش بیمه نامه بوده است. از آنجا که شاخص‌هایی همچون دانش، مهارت، تخصص و شایستگی کارکنان و منابع انسانی، تجربه کارکنان ماهر و جوانان تحصیل‌کرده از اهمیت بالایی برخوردارند.‌

در پایان این پژوهش پیشنهاد می‌شود که همراه نمودن این عوامل در کنار یکدیگر در زمینه ارائه خدمات جدید، به ارائه محصولاتی مرغوب‌تر و درنتیجه کسب مزیت رقابتی بالاتر خواهد انجامید و در نتیجه مشتریان بیشتری را می‌توان جذب کرد.

این پژوهش به کوشش حیدر چوپانی (دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی و عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد واحد سنندج)، مجتبی زارع خلیلی (کارشناس ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه تهران)، عقیل قاسمی (کارشناس ارشد برنامه ریزی آموزشی دانشگاه تهران) و حجت غلام‌زاده (کارشناس ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه تهران) انجام شده است.