تاثیر خلاقیت شناختی بر توسعه سواد فناوری و کارآفرینی اجتماعی دانشجویان

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، تداوم مشکلات، چالش‌ها و محرومیت‌های قابل توجه اجتماعی مانند فقر و بیکاری نشان دهنده کافی نبود مکانیسم‌های موجود فعلی در حل مسائل و مشکلات اجتماعی است. امروزه یکی از مؤثرترین و پایدارترین راهکار‌ها برای حل مسائل مذکور کارآفرینی اجتماعی است.

پژوهشگران در مقاله‌ای با عنوان «نقش واسطه‌ای خلاقیت شناختی در ارتباط با سواد فناوری و کارآفرینی اجتماعی دانشجویان» به این موضوع پرداخته‌اند که کارآفرینی اجتماعی عمل شناسایی، ارزیابی و استفاده از فرصت‌ها و دامنه وسیعی از منابع است که به منظور ایجاد ارزش اجتماعی از راه فعالیت‌های تجاری یا بازار محور انجام می‌شود.

* طرح مفهوم کارآفرینی اجتماعی و تلاش در راستای نهادینه‌سازی

در این پژوهش آمده است که کارآفرینی اجتماعی یکی از زیرمجموعه‌های حوزه کارآفرینی است و به معنی انجام مأموریت اجتماعی و انسان دوستانه با فعالیت‌های کسب‌وکار است.  با ظهور بحران رکود جهانی در سال‌های اخیر، کارآفرینی اجتماعی در جهت پاسخگویی به سؤلات اجتماعی در درون اقتصاد جوامع، به عنوان راهکاری در امر توسعۀ اقتصادی و اجتماعی، موردتوجه محققان و سیاست‌گذاران قرارگرفته است.

کارآفرینان اجتماعی نگرش مثبت بالایی نسبت به ارائه منافع اجتماعی دارند

این پژوهش مطرح می‌کند که طرح مفهوم کارآفرینی اجتماعی و تلاش در راستای نهادینه‌سازی و تسهیل آن می‌تواند به روند پیشرفت کشور‌های درحال توسعه کمک قابل توجهی نماید.

نکته قابل ذکر در این پژوهش این است که کارآفرین اجتماعی دارای ایده و فکر جدیدی است که با ایجاد یک کسب‌وکار جتماعی بخش‌های خصوصی، داوطلبانه و غیرانتفاعی با بسیج منابع گوناگون و پذیرش مخاطرات مالی و اجتماعی، خدمات جدید اجتماعی ارائه می‌نماید و بدین ترتیب، منجر به خلق ارزش جدید اجتماعی و اقتصادی می‌گردد.

در این پژوهش آمده است که کارآفرینان اجتماعی کسانی هستند که مسائل اجتماعی را شناسایی و از اصول کارآفرینی برای سازماندهی و مدیریت فعالیت‌هایی که موجـب تغییرهای اجتماعی می‌شوند، استفاده می‌کنند. درحالیکه کارآفرینان اقتصادی عملکرد خود را با شاخص‌های سود و بازگشت سرمایه ارزیابی می‌کنند، کارآفرینان اجتماعی موفقیت خود را با شاخص‌های اثرگذاری و میزان آن در جامعه می‌سنجند.

{$sepehr_key_3967}

در ادامه این پژوهش نشان می‌دهد کارآفرینان اجتماعی نگرش مثبت بالایی نسبت به ارائه منافع اجتماعی دارند و این موضوع بیانگر آن است که نگرش اجتماعی شرط لازم برای شکل‌گیری قصد کارآفرینی اجتماعی است و یک فرد بدون نگرش اجتماعی نمی‌تواند کارآفرینی اجتماعی انجام دهد.

* تاثیر کارآفرینی اجتماعی بر سواد فناوری در کشورها

این پژوهش مطرح می‌کند که کارآفرینی اجتماعی یکی از جذاب‌ترین و بحث‌برانگیزترین انواع کارآفرینی به شمار میآید. امروزه به توسعه‌ی کارآفرینی و به خصوص کارآفرینی اجتماعی به عنوان مأموریتی اجتماعی و انسان دوستانه و یکی از راهکار‌های حل برخی مسائل و آسیب‌های اجتماعی توجه می‌شود.وقتی سازمان‌ها کارآفرینی اجتماعی را در عملیات خود به کار می‌گیرند، یک جهش بزرگ برای رفاه اقتصادی و اجتماعی ایجاد می‌کند.

نتایج این پژوهش نشان داد که در کشور‌هایی که دارای نرخ بالای کارآفرینی متعارف هستند، کارآفرینی اجتماعی نیز بیشتر است. عوامل زیادی می‌توانند بر کارآفرینی اجتماعی تأثیر بگذارند، یکی از عواملی سواد فناوری است. تحول ایجادشده در محتوای سواد، این مفهوم را به کلی دگرگون ساخته است.

{$sepehr_key_3968}

به گفته این پژوهش سواد خواندن و نوشتن به تنهایی نمی‌تواند نیاز‌های انسان معاصر را برای زندگی در جامعه اطلاعاتی فراهم سازد. بر این اساس باید گفت مفهوم سواد در عصر حاضر بانفوذ فناوری در زندگی حرف‌های پیوندی وسیع پیداکرده است.

* * آموزش وپرورش کارآفرینی اجتماعی

بر اساس نتایج پژوهش پیشنهاد می‌شود دانشگاه‌ها با گسترش فرهنگ کارآفرینی اجتماعی بهنوعی مسیری دیگر از زندگی شغلی آینده دانشجویان را رقم
بزنند و ارائه آموزش‌های کارآفرینانه اجتماعی در آموزش عالی، زمینه‌ساز توسعه توانایی‌های فردی دانشجویان جهت ارائه راه‌حل‌های ابتکاری و خلاقانه برای حل مشکلات اجتماعی است.

{$sepehr_key_3969}

در ادامه نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که آموزش وپرورش کارآفرینی اجتماعی در آموزش عالی مهارت‌هایی مانند سواد فناوری، خلاقیت، خودکفایی فردی، همدلی و تفکر منطقی را در دانشجویان ایجاد می‌کند. ازآنجاکه قابلیت‌های کارآفرینی اجتماعی بیشتر اکتسابی‌اند و با توجه به اینکه دانشجویان از مهمترین اقشار جامعه‌اند که در روند توسعه حال و آینده کشور نقش مهمی ایفا می‌کنند.

در پایان این پژوهش به این مهم اشاره شده است که لازم است دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی نسبت به پرورش قابلیت‌های کارآفرینی اجتماعی خصوصاً سواد فناورانه و خلاقیت شناختی در آنها به عنوان سرمایه‌های بنیادی و باارزش همت گمارند و موجب توسعه کارآفرینی اجتماعی و به تبع آن زمینه‌های اشتغال اثربخش و رشد وتوسعه اقتصادی شوند.

این پژوهش به کوشش حسن شفیعی (گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور تهران)، زهرا سلگی (استادیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور تهران) و فاطمه صابری‌حسین‌آباد (کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه پیام نور تهران) انجام شده است.