طراحی چارچوبی برای تدوین احکام حوزه علم و فناوری در برنامه‌های توسعه
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، امروزه نقش مهم و اساسی علم و فناوری در توسعه اقتصادی و رقابت‌پذیری ملی بر هیچ کسی پوشیده نیست؛ دولت‌ها تلاش می‌کنند تا با خلق و اجرای برنامه‌های مختلف در حوزه‌های متفاوت و درگیر در نظام اقتصادی در مسیر توسعه قدم بردارند.
پژوهشگران در مقال های با عنوان «طراحی چارچوبی برای تدوین احکام حوزه علم و فناوری در برنامه‌های توسعه» به این موضوع پرداخته دولت به عنوان یگانه نهاد برنامه‌ریز در سطح کلان، نقش و جایگاه خاصی در مطالعات توسعه به خود اختصاص داده است. بررسی نظرات مختلف اقتصادی و سیر تطوری نظریه‌های زیربنایی اقتصادی توسعه نشان می‌دهد که دولت‌ها در جایگاه سیاست‌گذار و قانون‌گذار نه تنها نقش اساسی و مهمی را بر عهده داشته‌اند، بلکه می‌توان ادعا کرد بسیاری از موارد موفق توسعه اقتصادی مرهون کنترل و برنامه‌ریزی دولت‌ها بوده است.
* ابزار‌های اهداف سیاستی دولت
در این پژوهش آمده است که اهداف سیاستی که دولت با خلق ابزار‌هایی برای دستیابی به آنها تلاش می‌کند در گستره معناداری بزرگی به وقوع می‌پیوندد که همه ارکان نظام اقتصادی و اجتماعی را دربرمی‌گیرد. در این میان علم، فناوری و نوآوری نه تنها می‌تواند به عنوان بخشی مجزا در نظام اقتصادی و اجتماعی کشور‌ها در نظر گرفته شود بلکه می‌تواند به عنوان بستری توانمندساز برای سایر حوزه‌ها نیز در نظر گرفته شود.
{$sepehr_key_3094}
به زعم این پژوهش در ایران نیز مدتهاست دولت در تلاش است تا با طراحی برنامه‌های مختلف توسعه تلاش‌های ملی و جمعی کشور را در حوزه‌های مختلف تجمیع و جهت ببخشد.
این پژوهش به این مهم اشاره می‌کند که برنامه‌های توسعه کشور که پس از انقلاب بزرگ اسلامی طراحی مورد اجرا قرار گرفته‌اند به همین موضوع
می‌پردازند؛ به نظر می‌رسد طراحی چارچوبی منسجم و توانمند برای تحلیل، طراحی و تدوین این بخش از برنامه توسعه در کشور ضروری است؛ بنابراین با توجه به موارد مطرح شده و ضرورت مسئله در این مقاله تلاش شده است تا چارچوبی برای تحلیل و تدوین برنامه‌های توسعه کشور از منظر علم، فناوری و نواوری طراحی و ارائه شود.
{$sepehr_key_3095}
در این پژوهش آمده است که نقش خاص و جایگاه مهم این مقاله در ارائه چارچوبی منسجم و تجربی و مبتنی بر ادبیات سیاست‌گذاری علم و فناوری است که تدوین احکام سیاستی علم و فناوری را در برنامه‌های توسعه کشور تسهیل و نظام‌مند می‌کند.
* سنجش اعتبار برنامه‌های سیاستی تدوین شده
از دیدگاه پژوهشگران این پژوهش بی‌شک نیست که احکام سیاستی تدوین شده برای برنامه توسعه از منظر علم و فناوری مستلزم سنجش اعتبار و بررسی خبرگان سیاست‌گذار است؛ بنابراین مبتنی بر چارچوب طراحی شده برای تدوین احکام سیاستی ضروری است که جلسه‌های پانل مختلفی طراحی شوند و احکام تدوین شده با گروه-های مختلف افراد متخصص مطرح و نقایص آن بر طرف شود. شکل زیر چارچوب کلان طراحی شده برای تدوین برنامه‌های سیاستی توسعه کشور را از منظر علم و فناوری نشان می‌دهد.
* چارچوب کلی تدوین احکام
در پایان این پژوهش آمده است که موتور تدوین احکام که از چارچوب کلی تدوین احکام پیروی می‌کند واجد سه عنصر اهداف سیاستی، ابزار‌های سیاستی و گروه‌های هدف است. همانطور که بیان شد مبتنی بر مدل کمیسیون اروپا اهداف سیاستی عبارتند از:
- ارتقای ظرفیت پژوهش؛
- بهبود عملکرد فناوری و نوآوری؛
- افزایش سرمایه انسانی و اجتماعی؛
- ارتقای ظرفیت جذب دانش که کاربران و خالقان دانش را در بخش خصوصی و دولتی مورد هدف قرار می‌دهد.
{$sepehr_key_3096}
این پژوهش به کوشش سید سروش قاضی‌نوری (عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی)، حمید کاظمی (عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات) و سعید روشنی (دکترای مدیریت فناوری دانشگاه علامه طباطبایی) انجام شده است.
انتهای پیام/