کهکشان مرده، پس از ۲۰ میلیون سال دوباره زنده شد!

به گزارش خبرگزاری آنا - بهاره یوزباشی‌زاده؛ محققان با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب یک کهکشان عجیب را درجهان دوردست رصد کردند که ۲۰ میلیون سال بدون فعالیت بود و هیچ ستاره زایی نداشت و با انفجاری دوباره به زندگی بازگشت!

رابرتز بورسانی از دانشگاه ژنو سوییس می‌گوید: «ما کهکشان‌هایی را دیده‌ایم که در حال تشکیل ستاره هستند و همچنین کهکشان‌هایی را دیده‌ایم که دیگر ستاره‌ای تشکیل نمی‌دهند. اما این اولین باری است که یک کهکشان را می‌بینیم که تشکیل ستاره را متوقف کرده وسپس دوباره جوان شده است.»

رابرتز بورسانی و همکارانش این کهکشان را که A۲۷۴۴-YD۴ نامیده می‌شود، با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب رصد کردند. این کهکشان ۶۵۰میلیون سال بعد از انفجار بزرگ به وجود آماده است و این یعنی یکی از نخستین کهکشان‌های تشکیل شده در کیهان است.

آنها نشانه‌هایی از ستارگان جوان و درخشان و همچنین ستارگان قدیمی‌تر و کم‌نورتر پیدا کردند، که تابه حال باهم دیگر دریک کهکشان دیده نشده بود. سن ستارگان نشان می‌دهد که پس از ۱۰۰ میلیون سال تشکیل ستاره، کهکشان حدود ۲۰ میلیون سال آرام گرفته وسپس دوباره شروع به ستاره‌‍زایی کرده است، اما چرا؟ این توقف طولانی مدت در تشکیل ستاره به چه علت بوده است؟ این رفتار می‌تواند ناشی از ادغام کهکشان‌ها با یکدیگر باشد که سوخت تازه‌ای برای تشکیل ستاره‌های جدید در یک کهکشان مرده فراهم کرده است. شاید هم به دلیل گاز‌هایی باشد که توسط ابرنواختر‌ها به بیرون رانده شده و سپس به داخل کهکشان بازگشته است. از آن جا که این فرایند قبلاً دیده نشده است، فهمیدن اینکه چه چیزی آن را ایجاد کرده ممکن است برای درک ما از کهکشان‌های دوردست بسیارحیاتی باشد.

کلود آندره گیگوئر از دانشگاه نورث‌وسترن در ایلینوی می‌گوید: «ستارگان جوان به راحتی می‌توانند از ستارگان مسن، درخشنده‌تر باشند، بنابراین برای اینکه بتوانیم به دقت جرم کهکشان‌ها را اندازه گیری کنیم، باید بدانیم که آیا جمعیت قدیمی‌تری وجود دارد که در نورستارگان جوان و درخشان گم شده‌اند یا نه. نادیده گرفتن این احتمال می‌تواند خطا‌های بزرگی را در سرشماری جمعیت کهکشان‌ها وارد کند.»

زمانی که نور خیره‌کننده ستارگان جوان، ستارگان قدیمی‌تر را مخفی می‌کند، کهکشان‌ها جوان‌تر و کم جرم‌تر به نظر می‌رسند. وقتی تلسکوپ فضایی جیمز وب شروع به ثبت تصاویری از جهان اولیه کرد، بسیاری از کهکشان‌های بزرگتر و قدیمی‌تر از آنچه انتظار می‌رفت را شناسایی کرد. این موضوع برخی از محققان را به شک انداخت که شاید فرضیه‌های قبلی ما درباره کهکشان‌های اولیه که به طور یکنواخت ستاره تشکیل می‌دادند، اشتباه باشد. کم و بیش شدن فعالیت‌های آنها می‌تواند مشاهدات جدید را توضیح دهد.

کریستوفر هیوارد از مؤسسه فلتیرون در نیویورک می‌گوید: «مشاهدات قطعی برای نوعی از تشکیل ستاره به صورت ناگهانی برای توضیح یافته‌های جیمز وب، وجود نداشته است، اما این خود یک مدرک است.»

این تنها یک کهکشان است، بنابراین اینکه آیا این رفتار رایج است یا نه، هنوز معلوم نیست. اگر چنین باشد، می‌تواند به تغییر برزگی در نحوه دید ما ازعالم اولیه منجر شود. هیوارد می‌گوید: «ما انتظار داریم که در چند صد میلیون سال اولیه جهان، اساساً تمام کهکشان‌ها در حال گذر از این فاز انفجاری و خشن تشکیل ستاره بوده باشند البته ما به نمونه‌های بسیاربیشتری نیاز داریم تا اثبات کنیم که این یک پدیده بوده است.»