سازمان‌های پژوهش و فناوری چگون مدل کسبوکار باز را فعال کنند؟
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، ظهور و توسعه نظریه «اقتصاد دانش‌بنیان» در سـطح جهانی، چگونگی ایجاد و استفاده مؤثر از دانش و در نتیجه کسبوکارهای خدماتی دانش‌بنیان به عنوان سـازمان‌های متولی ایجاد، ترویج و به کارگیری دانش در کانون توجه قرار گرفته است.
سازمان‌های پژوهش و فناوری با مأموریت حمایت فناورانه و نوآورانه از صنایع (مشتریان خود) یکی از انواع کسبوکارهای خدماتی دانش‌بنیان هستند که خروجی آنها ارائه خدمات دانش‌بنیان است.
رضا بندريان (عضو هیئت علمی استادیار پژوهشی پژوهشگاه صنعت نفت) در مقاله‌ای با عنوان «تبیین الزامات پیاده‌سازی مدل کسبوکار باز در سازمان‌های پژوهش و فناوری» به این موضوع می‌پردازد که نقش سازمان‌های پژوهش و فناوری می‌تواند عواملی از قبیل تأثیرگذاری بر حل مسئله ارائه ابزار‌ها و مهارت‌های لازم به مشتری برای حل مسـئله توسط خود او، ارائه منابعی به مشتریان برای آنکه مسائل خود را بهتر دریابند و توسعه روش‌هایی برای حل مسائل باشد.
{$sepehr_key_1578}
* خدمات سازمان‌های پژوهش و فناوری
به زعم این پژوهش خدمات سازمان‌های پژوهش و فناوری را می‌توان به عنوان خدمات حرفه‌ای که سطح دانشیِ هر دو بخش مشتری و عرضه‌کننده را افزایش می‌دهد، تعریف کرد. از این تعریف نتیجه می‌شود که سازمان‌های پژوهش و فناوری، صرفاً استفاده از تخصص‌های حرفه‌ای برای رفع مشکلات تأمین نیازهای مشتریان نیستند بلکه آنها را به عنوان یک زیرگروه خاص از کسبوکارهای خدمات تخصصی، در نظر می‌گیرند.
خدمات سازمان‌های پژوهش و فناوری را می‌توان به عنوان خدمات حرفه‌ای که سطح دانشیِ هر دو بخش مشتری و عرضه‌کننده را افزایش می‌دهد، تعریف کرد
این پژوهش بیان می‌کند که سازمان‌های پژوهش و فناوری در محیط‌های کسب‌وکاری که دائماً در حال تغییر است، شکل می‌گیرند که این امر آنها را از کسبوکارهای خدمات تخصصی که تمایل به فعالیت در محیط‌های کمتر در حال تغییر را دارند متمایز می‌سازد.
این پژوهش توضیح می‌دهد که علاوه بر این، تمرکز بر روی یادگیریِ هر دو طرف رابطه خدمات مشتری و عرضه‌کننده به‌طور واضح تمایزِ بین سازمان‌های پژوهش و فناوری و کسبوکارهای خدماتی اطلاعات محور را آشکار می‌سازد.
* مدل کسبوکار سنتی و کسبوکار باز
در این پژوهش آمده است که در دیدگاه سنتی، دستاورد‌های فناورانه نوآوری سازمان‌های پژوهش و فناوری حاصل فرایند‌های اثربخش درون سازمانی بوده است. فرایند‌هایی که به شدت توسط سازمان تحت کنترل بوده و مورد حفاظت قرار می‌گرفت.
{$sepehr_key_1579}
این پژوهش به این نکته اشاره می‌کند که تلاطم و بی‌ثباتی بازار و سرعت پیشرفت‌های فناورانه این مدل کسبوکار بسته را زیر سؤال برده است. به ویژه در دسترس بودن و متحرک بودن کارکنان دانشی، توسعه بازار سرمایه‌های خطرپذیر، پیچیدگی‌های فناورانه، چرخه‌های عمر تسریع شده محصولات و فناوری‌ها، جهانی‌شدن بازار‌ها و ...، سازمان‌های پژوهش و فناوری را وادار به تجدید نظر اساسی در مدل کسبوکار خود کرده است. برای پاسخ به محدودیت‌های مدل کسبوکار سنتی در مواجهه با این چالش‌ها، مدل کسبوکار باز ارائه گردید.
* سازمان‌های پژوهش و فناوری مرز‌های سازمانی خود را باز کنند
در این پژوهش آمده است که بر اساس این رویکرد سازمان‌های پژوهش و فناوری باید مرز‌های سازمانی خود را باز کنند و مدل‌های کسبوکار باز را به کار گیرند تا دانش توسعه‌یافته در درون و بیرون سازمان‌های پژوهش و فناوری ترکیب شود و دستاورد‌های فناورانه درون سازمانی از طریق مسیر‌های بیرونی به بازار برسد.
بر خلاف مدل کسبوکار بسته که مبتنی بر منطق کنترل و تمرکز درون سازمانی است، آن دسته از سازمان‌های پژوهش و فناوری که مدل کسبوکار باز را پذیرفته‌اند، دارای یک نگرش و بینش دو طرفه (بیرون به درون و درون به بیرون) است که اغلب بر اساس منابع بیرونی نوآوری و تجاری‌سازی بنا می‌شود.
درک تئوریک محدودی از چگونگی به کارگیری و مدیریت مؤثر مدل کسبوکار باز توسط سازمان‌های پژوهش و فناوری برای تسریع نوآوری فناورانه و تجاری‌سازی وجود دارد
مدل کسبوکار باز به دنبال ایجاد جریان هدفمند دانش به درون و بیرون سازمان است که جریان دانش به درون منجر به تسریع نوآوری‌های درون سازمانی و تکامل شایستگی‌های فناورانه در درون سازمان و جریان دانش به بیرون منجر به توسعه بازار‌ها برای استفاده بیرونی از شایستگی‌های فناورانه و نوآوری‌های درون سازمانی می‌شود.
در حالی که قابلیت به کارگیری مدل کسبوکار باز و الزامات آن در عمل به وسیله مطالعات موردی مختلف اثبات شده است، اما درک تئوریک محدودی از چگونگی به کارگیری و مدیریت مؤثر مدل کسبوکار باز توسط سازمان‌های پژوهش و فناوری برای تسریع نوآوری فناورانه و تجاری‌سازی وجود دارد.
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد ارزش‌های پیشنهادی، منابع و فرایند‌های ارائه ارزش پیشنهادی سه رکن اصلی مدل کسبوکار سازمان‌های پژوهش و فناوری هستند که به شدت به یکدیگر متصل هستند و توسعه و تکامل بیشتر را در سطح سازمان تقویت می‌کنند. همان‌طور که سازمان پژوهش و فناوری بر اساس ماهیت خود به‌طور مداوم تکامل می‌یابد، تغییر و تحول در هر سه بعد (ارزش پیشنهادی، فرایند و منابع) نیز صورت می‌پذیرد.
{$sepehr_key_1580}
* سازمان‌های پژوهش و فناوری چگون مدل کسبوکار باز را فعال کنند؟
این پژوهش نشان می‌دهد که چگونه سازمان‌های پژوهش و فناوری به طور مؤثر می‌توانند اقدامات مدل کسبوکار باز را فعال کرده و نتایج سودمند نوآوری را با تجمیع و اجرای توانمندی‌های پویای خارجی به‌دست آورند.
توانمندی‌های نوآوری فناورانه و تجاری‌سازی سازمان‌های پژوهش و فناوری به راحتی در بازار عوامل در دسترس نیست و در نتیجه نمی‌توان آنها را از طریق مبادلات ساده بازار به دست آورد بلکه خود باید آنها را از طریق تجمیع و اجرای توانمندی‌های پویا حفظ و به طور مداوم توسعه دهند. این توانمندی‌ها، توانمندی‌های پویا وابسته به مسیر بوده و در درون سازمان پژوهش و فناوری جای گرفته‌اند. از این رو می‌توان بیان کرد که ایجاد ظرفیت اولیه از مدل کسبوکار باز در سازمان‌های پژوهش و فناوری از طریق کنترل آنها بر برخی از دانش‌ها یا فناوری‌های خاص نیست، بلکه از تجمیع و اجرای توانمندی‌های پویای خاص است. بنابراین، منشأ حصول به نتایج برتر در اجرای مدل کسبوکار باز در سازمان‌های پژوهش و فناوری خارج از سازمان نیست بلکه عمیق‌ترشدن در درون و برتری در توانمندی‌های پویا است.
انتهای پیام/