۶ تیر در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۶ تیر برابر ۲۶ ژوئن را ورق می‌زنیم.

***

اولین اسکن بارکد

۲۶ ژوئن ۱۹۷۴ میلادی برابر با ۶ تیر ۱۳۵۳ خورشیدی، ساعت ۸:۰۱ صبح به وقت محلی، بسته‌ای از آدامس ریگلی با بارکد چاپ‌شده روی آن از روی یک اسکنر در سوپرمارکت مارش در اوهایو عبور کرد و به اولین محصولی تبدیل شد که تحت کد بین‌المللی محصول (یو.پی.سی) در سامانه تشخیص کامپیوتری ثبت شده است. کد بین‌المللی محصول را شرکت آی‌بی‌ام  اختراع کرد که در سال ۱۹۷۳ برای استفاده تایید شد. یو.پی.سی یک بارکد ۱۲ عددی است که هویت سازنده و شماره محصول مرتبط را نشان می‌دهد و در عرض نانوثانیه، این اطلاعات با یک پرتو لیزر که با سرعتی حدود ۱۰هزار اینچ در ثانیه حرکت می‌کند خوانده می‌شود و آن را برای جست‌وجوی قیمت و مدیریت موجودی به رایانه پایگاه داده‌های فروشگاه منتقل می‌کند.

فلوئور

۲۶ ژوئن ۱۸۸۶ میلادی برابر با ۶ تیر ۱۲۶۵ خورشیدی، آنری مواسان، شیمی‌دان فرانسوی عنصر فلوئور را برای اولین‌بار پس‌از تلاش‌های ناموفق فراوان جداسازی کرد. کار او چهار بار به دلیل مسمومیت شدید ناشی از استنشاق گاز قطع شده بود. دستگاه او شامل دو الکترود پلاتین-ایریدیوم بود که در یک لوله Uشکل پلاتین حاوی محلول الکترولیت فلوراید اسید پتاسیم خشک در اسید هیدروفلوریک بی آب با متیلن کلرید تا دمای ۲۳- درجه سرد شده بود. انتهای آن لوله با درپوش‌های پیچی فلورسپار پوشیده‌شده با لایه‌ای از صمغ لاک بسته شده بود. الکترولیز در آند گاز تولید کرد. وقتی مواسان این گاز را با سیلیکون آزمایش کرد، بلافاصله شعله‌ور شد و او آن را آزمایشی برای گاز فلوئور در نظر گرفت. دو روز بعد، کشف مواسان در آکادمی علوم پاریس اعلام شد.

پیش‌نویس ژنوم انسان

۲۶ ژوئن ۲۰۰۰ میلادی برابر با ۶ تیر در سال ۱۳۷۹ خورشیدی، تکمیل پیش‌نویس توالی دی‌ان‌ای مرجع ژنوم انسان در کاخ سفید ازسوی رئیس‌جمهوری وقت آمریکا بیل کلینتون و نمایندگانی از پروژه ژنوم انسانی (HGP) و شرکت خصوصی Celera Genomics اعلام شد. کلینتون اظهار داشت که این پیش‌نویس کشف‌های بزرگ‌تری به دنبال خواهد داشت. به‌عنوان پیش‌نویس، این توالی حاوی خلاءها و خطاهایی بود، اما حدود ۹۵ درصد از کل ژن‌های انسان را نشان می‌داد. دانش توالی ژنوم انسان ارتباط میان ژن‌ها با بیماری‌های خاص، تأثیر ژنتیک و کمک به کشف درمان‌های جدید را فراهم می‌کند.

شارل مسیه

۲۶ ژوئن ۱۷۳۰ میلادی برابر ۶ تیر ۱۱۰۹ خورشیئی، شارل مسیه، اخترشناس فرانسوی که ۱۵دنباله دار را کشف کرد، به‌دنیا آمد. او اولین کسی است که فهرستی منظم از «اجرام آسمانی M» را گردآوری کرد. کاتالوگ مسیه که او در سال ۱۷۸۴ تنظیم کرد شامل ۱۰۳ خوشه ستاره‌ای، سحابی و کهکشان است. در زمان مسیه، سحابی اصطلاحی بود که برای نشان‌دادن هر منبع نور تار در آسمان استفاده می‌شد. او نام‌های الفبایی را برای اجرام به‌صورت M1، M2، و غیره (مخفف نام مسیه) ایجاد کرد، که این نشان‌گذاری امروزه همچنان در نجوم به کار می‌رود. حدود ۱۴۰ سال بعد ستاره‌شناس فرانسوی دیگری به نام فلاماریون با رصد ۱۰۴ M یا کهکشان کلاه مکزیکی در صورت فلکی سنبله، تعداد اجرام مسیه را به عدد ۱۰۴ رساند.  ادوین هابل، اخترشناس آمریکایی بین سال‌های ۱۹۲۳ تا ۱۹۲۵ هابل متغیرهای قیفاووس را در سحابی‌های مارپیچ مسیه ۳۱ و مسیه ۳۳ شناسایی و به‌طور قطع ثابت کرد که آنها خارج از کهکشان راه‌شیری هستند.